Tin tứcTheo số liệu từ Tổng cục Hải quan, tháng 8 vừa qua, Việt Nam đã xuất bán 921 nghìn tấn gạo, kim ngạch đạt 546,4 triệu USD. Trong đó, một quốc gia đã chi ra số tiền gấp 186 lần để mua gạo Việt Nam.
Nhiều quốc gia nhập khẩu gạo Việt Nam tăng đột biến
Chỉ trong tháng 8, xuất khẩu sang Philippines đạt gần 410 nghìn tấn gạo, thu về 244 triệu USD, tăng 76,5% về giá trị so với tháng 8 năm ngoái.
Xuất khẩu gạo sang Trung Quốc cũng tăng 45,6%, sang Malaysia tăng 50,6%, sang Ghana tăng 63,8%...
Lũy kế xuất khẩu gạo trong 8 tháng năm 2023 đạt 5,81 triệu tấn, mức cao nhất từ trước đến nay, tăng tới 21,4% so cùng kỳ năm 2022.
Mức xuất khẩu này đưa kim ngạch xuất khẩu gạo 8 tháng lên gần 3,16 tỉ USD, tăng hơn 35,7% về giá trị.
Về thị trường, các nước Philippines, Trung Quốc, Indonesia, Ghana vẫn là những khách hàng lớn nhất của gạo Việt Nam.
Philippines đạt gần 1,23 tỷ USD, tăng 16%, chiếm 38,9% tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này. Tiếp đến là Trung Quốc đạt 452 triệu USD, tăng 67,9% so với cùng kỳ năm 2023.
Indonesia từ vị trí thứ 8 vươn lên top 3 quốc gia mua gạo Việt với mức tăng trưởng kỷ lục. 8 tháng qua, quốc gia này nhập 718.266 tấn gạo, đạt 361,2 triệu USD, tăng 1.505%.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), nhiều quốc gia trên thế giới tăng nhập gạo Việt là do nguồn cung từ thị trường thế giới thiếu hụt. Đặc biệt, trong 3 tháng gần đây lượng gạo xuất khẩu tăng cao hơn so với đầu năm sau khi Ấn Độ ra lệnh cấm xuất khẩu gạo từ hôm 20/7. Một tuần sau lệnh cấm của Ấn Độ, UAE và Nga đều thông báo ngừng bán gạo ra nước ngoài. Do đó, nhiều quốc gia đổ sang Việt Nam đặt hàng đẩy giá gạo xuất khẩu tăng cao.
Ảnh hưởng của thời tiết bất lợi, hạn hán, mưa lũ khiến sản lượng gạo sản xuất của nhiều nước trên thế giới bị ảnh hưởng.
Nhập khẩu gạo Việt tăng kỷ lục, lndonesia liên tục mở đấu thầu mua gạo từ Việt Nam và Thái Lan. Đầu năm, quốc gia này lên kế hoạch nhập 2 triệu tấn gạo để đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và ứng phó với hiện tượng El Nino. Mới đây, họ đã điều chỉnh kế hoạch cả năm lên 2,4 triệu tấn. Báo cáo của hải quan nước này cho thấy, hết tháng 7, họ đã nhập khẩu khoảng 1,4 triệu tấn gạo.
Tại các quốc gia Senegal, Ba Lan, Ghana, Gabon tăng mua gạo Việt vì cũng đang hụt nguồn cung từ Ấn Độ, trong khi đó, hàng trong nước giảm do hạn hán.
Với Lào, gạo nếp chiếm 80% tổng sản lượng lúa gạo nên họ tăng cường nhập gạo trắng và thơm để bổ sung. Mặt khác, nhiều doanh nghiệp Việt cũng xuất gạo sang Trung Quốc thông qua đường cao tốc của Lào.
Dự báo của Bộ Công Thương cho thấy, trong 4 tháng cuối năm, tình hình xuất khẩu gạo của Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng, nhờ số lượng đơn hàng hàng tốt từ nhiều thị trường mới. Tuy nhiên, các doanh nghiệp xuất khẩu lo ngại nguồn cung không đủ đáp ứng, do nhu cầu ở nhiều nước trên thế giới tăng đột biến.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ mới đây, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) nhận định giá gạo tăng quá nhanh dẫn đến chuỗi cung ứng bị đứt gãy từ nông dân đến thương lái, nhà máy xay xát chế biến và doanh nghiệp xuất khẩu gạo.
Điều này khiến các doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó khăn trong việc huy động nguồn hàng để thực hiện các hợp đồng đã ký.
Giá lúa gạo trong nước lập đỉnh mới, xuất khẩu khó càng thêm khó
Giá gạo 5% và 25% tấm của Việt Nam vẫn cao hơn hàng cùng loại của Thái Lan lần lượt 5 USD/tấn và 43 USD/tấn; cao hơn 20 USD/tấn so với gạo 5% tấm của Pakistan và 75 USD/tấn với gạo 25% tấm.
Trong khi đó, giá lúa gạo trong nước tuần cuối tháng 8 (từ 25-31/8) tiếp tục được điều chỉnh tăng từ 79 đồng đến 254 đồng/kg tuỳ loại.
Cụ thể, giá lúa bình quân tại ruộng tăng lên 8.079 đồng/kg, lúa tại kho giá 9.242 đồng/kg, gạo lứt loại 1 giá 12.646 đồng/kg, gạo xát trắng loại 1 ở mức 14.750 đồng/kg, gạo 5% tấm 14.564 đồng/kg, gạo 15% tấm 14.333 đồng/kg, loại 25% tấm giá 14.033 đồng/kg,...
Theo ông Phạm Thái Bình, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An, đây là mức giá thương lái thu mua. Tại thị trường nội địa, do mua bán qua vài khâu trung gian nên giá doanh nghiệp thu mua vào còn cao hơn.
Giá lúa gạo nội địa ở ngưỡng này quy đổi ra giá xuất khẩu tương đương mức 670-680 USD/tấn. Tuy nhiên, giá gạo 5% tấm xuất khẩu của nước ta đang dừng ở ngưỡng 633 USD/tấn, tức giá bán trong nước cao hơn giá xuất khẩu rất nhiều. Doanh nghiệp nếu mua cao bán thấp sẽ chịu thua lỗ nặng.
Đây cũng là lý do nhiều doanh nghiệp không dám ký thêm hợp đồng xuất khẩu gạo mới, đồng thời tạm dừng thu mua lúa để nghe ngóng thị trường và tránh thua lỗ.
Những hợp đồng cũ, doanh nghiệp phải đàm phán với nhà nhập khẩu nước ngoài để điều chỉnh giá tăng thêm, nhưng hầu hết không được chấp thuận. Còn đơn hàng nhỏ, khách truyền thống, doanh nghiệp đề nghị giãn thời gian giao hàng đến vụ Đông Xuân sao cho hài hoà giữa hai bên, ông Bình cho hay.
