Một trong những nội dung đáng chú ý là quy định hộ kinh doanh có nhiều cửa hàng, nhiều địa điểm hoạt động sẽ thực hiện khai thuế tập trung trên một hồ sơ và sử dụng chung một mã số thuế, dự kiến áp dụng từ 1/1/2026.
Theo tài liệu thẩm định dự thảo, nguyên tắc khai và tính thuế đối với thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân được thiết kế lại nhằm đơn giản hóa thủ tục, đồng thời tăng tính minh bạch trong quản lý doanh thu.
Với hộ kinh doanh hoạt động từ 1 năm trở lên, chủ hộ tự xác định doanh thu hằng năm từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ. Trường hợp doanh thu trong năm từ 500 triệu đồng trở xuống, hộ kinh doanh có trách nhiệm thông báo doanh thu thực tế phát sinh cho cơ quan thuế chậm nhất vào ngày 31/1 hằng năm. Nếu chấm dứt hoạt động trong năm, doanh thu được thông báo cùng hồ sơ chấm dứt hoạt động.
Đối với hộ kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng trong năm, bao gồm cả phần doanh thu đã được tổ chức, cá nhân khác khấu trừ, khai thay hoặc nộp thay, chủ hộ phải tự xác định số thuế phải nộp và thực hiện khai, nộp thuế theo quy định.
Dự thảo cũng quy định rõ vai trò của hóa đơn điện tử trong quá trình khai thuế. Trường hợp hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, hệ thống quản lý thuế sẽ tự động tạo tờ khai, hỗ trợ tính thuế dựa trên dữ liệu hóa đơn và các nguồn thông tin liên quan. Với những hộ không sử dụng hóa đơn điện tử hoặc kinh doanh nhiều ngành nghề, chủ hộ vẫn phải tự xác định doanh thu và số thuế phải nộp.
Một điểm mới quan trọng là quy định về hộ kinh doanh có nhiều địa điểm hoạt động. Dự thảo nêu rõ, nếu các cửa hàng hoạt động trên cùng địa bàn hoặc khác tỉnh, thành phố, hộ kinh doanh sẽ thực hiện khai thuế tổng hợp cho toàn bộ các địa điểm trên một hồ sơ duy nhất. Hồ sơ này được nộp cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp trụ sở chính của hộ, là địa điểm ghi trên giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Trong trường hợp nộp thuế theo phương pháp doanh thu nhân với thuế suất, hộ kinh doanh phải kê khai doanh thu và số thuế phải nộp cho từng địa điểm. Nếu nộp thuế theo phương pháp thu nhập tính thuế nhân với thuế suất, doanh thu vẫn được kê khai theo từng địa điểm, còn số thuế phải nộp được phân bổ dựa trên tỷ lệ doanh thu của mỗi cửa hàng trong tổng doanh thu chung.
Dự thảo yêu cầu hộ kinh doanh kê khai đầy đủ danh sách các địa điểm kinh doanh, gồm địa chỉ, tên cửa hàng và số điện thoại, với cơ quan thuế quản lý trụ sở chính. Khi mở thêm địa điểm kinh doanh mới ngoài trụ sở chính, chủ hộ phải thông báo cho cơ quan thuế trong thời hạn 10 ngày kể từ khi địa điểm đi vào hoạt động.
Về hóa đơn và mã số thuế, dự thảo quy định hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên mỗi năm phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu. Với hộ có nhiều cửa hàng, toàn bộ các địa điểm sẽ dùng chung một mã số thuế của hộ kinh doanh, đồng thời trên hóa đơn phải ghi rõ địa chỉ từng cửa hàng phát sinh giao dịch.
Hộ kinh doanh có doanh thu từ trên 500 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng chưa bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế. Trường hợp hộ mới ra kinh doanh hoặc doanh thu năm trước dưới 1 tỷ đồng nhưng trong năm tính thuế đạt mức lũy kế từ 1 tỷ đồng trở lên, việc sử dụng hóa đơn điện tử có mã sẽ được áp dụng từ kỳ tính thuế tiếp theo.
Những quy định mới này được kỳ vọng giúp thống nhất cách quản lý thuế với hộ kinh doanh nhiều cửa hàng, giảm trùng lặp thủ tục, đồng thời tạo điều kiện cho cơ quan thuế theo dõi sát doanh thu và nghĩa vụ thuế từ năm 2026.



