Hiểu đúng về chính sách sinh con một bề được hỗ trợ học phí, BHYT

(VOH) - Do chưa hiểu đầy đủ về Thông tư 01/2021/TT-BYT nên người dân đang hiểu lầm rằng từ ngày 10/3/2021, tất cả người dân sinh con một bề đều được nhận hỗ trợ.

Sinh con một bề là gì?

Sinh con một bề được hiểu là tất cả các con sinh ra trong một gia đình đều có cùng giới tính (chẳng hạn như sinh các con đều là nữ hoặc nam). Do đó, hiểu đơn giản, sinh con một bề được hiểu là vợ chồng sinh nhiều con đều cùng một giới tính, cùng trai hoặc cùng gái.

Tại sao có chính sách liên quan tới… sinh con một bề?

Nội dung liên quan tới chính sách hỗ trợ cho các cặp vợ chồng sinh con một bề nằm trong Điều 4 của Thông tư 01/2021/TT-BYT hướng dẫn một số nội dung khuyến khích kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.

Đây là Thông tư hướng dẫn của Bộ Y tế để các địa phương làm căn cứ xây dựng các chính sách khuyến khích, hỗ trợ sao cho phù hợp với thực tiễn tại địa phương mình. Chẳng hạn như: khen thưởng, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số.

Trong Thông tư 01 có nội dung liên quan tới việc các cặp vợ chồng sinh con một bề (có ký cam kết không sinh thêm con) được khuyến khích, hỗ trợ. Tuy nhiên, việc họ được hỗ trợ hay không còn tùy thuộc vào tình hình thực tế tại từng địa phương, do địa phương quyết định.

Báo cáo về chính sách dân số, lao động và gia đình

Chính phủ yêu cầu xử lý nghiêm cán bộ, công chức, viên chức vi phạm chính sách dân số

sinh con một bề, chính sách mới
Không phải mọi cặp vợ chồng sinh con một bề đều được hỗ trợ (Ảnh: Romper)

Chính sách liên quan tới việc hỗ trợ cho các cặp vợ chồng sinh con một bề theo Thông tư 01

Theo Khoản 2 Điều 4 Thông tư 01/2021/TT-BYT của Bộ Y tế: Căn cứ mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ cho cặp vợ chồng sinh 2 con một bề cam kết không sinh thêm con như tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh; hỗ trợ sữa học đường và các nội dung, hình thức phù hợp khác.

Theo Điều 6 của Thông tư này thì kinh phí để thực hiện các nội dung khuyến khích, khen thưởng, hỗ trợ tiền hoặc hiện vật đối với các tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số được lấy từ nguồn ngân sách địa phương và nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định.

Chính sách liên quan tới việc khuyến khích duy trì vững chắc mức sinh thay thế theo Thông tư 01

Điều 3 Thông tư 01/2021/TT-BYT, Bộ Y tế đưa ra một số nội dung khuyến khích liên quan đến việc duy trì vững chắc mức sinh thay thế. Chẳng hạn: khen thưởng địa phương không có người sinh con thứ 3, địa phương có các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con hay chính sách khen thưởng các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con và tự nguyện dùng các biện pháp tránh thai để không sinh con thứ 3…

Cụ thể, theo khoản 1, Điều 3, tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh cao theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đối tượng được khen thưởng, khuyến khích như sau:

a) Tập thể:

- Thôn đạt 03 năm liên tục không có người sinh con thứ 03 trở lên được đề xuất Ủy ban nhân dân cấp xã khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

- Thôn đạt 05 năm liên tục không có người sinh con thứ 03 trở lên được đề xuất Ủy ban nhân dân cấp huyện khen thưởng kèm theo mức khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

- Xã đạt 03 năm liên tục không có người sinh con thứ 03 trở lên được đề xuất Ủy ban nhân dân cấp huyện khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

- Xã thuộc vùng miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn, xã có mức sinh cao đạt 01 năm không có người sinh con thứ 03 trở lên được đề xuất Ủy ban nhân dân cấp huyện khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

- Xã đạt 05 năm liên tục không có người sinh con thứ 03 trở lên được đề xuất Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

b) Cá nhân:

- Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 02 (hai) con và tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn (triệt sản, đặt dụng cụ tử cung, cấy thuốc tránh thai) được khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

- Cộng tác viên dân số, nhân viên y tế thôn bản đạt và vượt các chỉ tiêu về vận động phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã có đủ 02 (hai) con, tự nguyện sử dụng biện pháp tránh thai dài hạn được khuyến khích, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

Tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh thấp (21 tỉnh) theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, quy định về việc khuyến khích như sau:

a) Tập thể

- Xã 03 năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 02 (hai) con được đề xuất Ủy ban nhân dân cấp huyện khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

- Xã 05 năm liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 02 (hai) con được đề xuất Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khen thưởng kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

b) Cá nhân

Căn cứ vào thực tiễn, địa phương lựa chọn, quyết định khen thưởng, hỗ trợ tiền hoặc hiện vật cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi.

Tại các tỉnh thuộc vùng mức sinh thay thế (9 tỉnh) theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, căn cứ vào mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để duy trì vững chắc mức sinh thay thế, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân như trên.

Ngoài ra, theo khoản 1, Điều 4 của thông tư này, với các xã đạt 100% thôn đã có nội dung về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh trong hương ước, quy ước được đề xuất UBND cấp huyện khen thưởng một lần kèm theo hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.

Như vậy, chốt lại thông tin theo Thông tư 01/2021/TT-BYT, việc các cặp vợ chồng sinh con một bề (có ký cam kết không sinh thêm con) có thuộc diện được khuyến khích, hỗ trợ hay không còn tùy thuộc vào tình hình thực tế tại từng địa phương, do địa phương quyết định.