Tin tứcVụ án liên quan đến 11 người là anh chị em ruột, đều trú tại huyện Thanh Thủy. Nguyên đơn là ông V.T.A (73 tuổi), bị đơn là ông V.K.B (65 tuổi).
Tháng 3/2023, TAND cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm, tuyên hủy bản án sơ thẩm lần 1 của TAND tỉnh Phú Thọ để giải quyết lại theo trình tự sơ thẩm.
Tại tòa hôm nay, cả nguyên đơn và bị đơn đều có mặt. Toàn bộ các đơn vị liên quan gồm UBND xã nơi có thửa đất đang tranh chấp, UBND huyện Thanh Thủy, đại diện ngân hàng và đại diện phòng công chứng đều có đơn xin vắng mặt.
Trước khi bắt đầu, chủ tọa hỏi hai bên "có thỏa thuận, hòa giải được với nhau không?". Cả nguyên đơn và bị đơn đều đứng dậy, khẳng định "không thỏa thuận".
Theo đơn khởi kiện, cha mẹ của nguyên đơn và bị đơn (cha mẹ) sinh được 11 con chung, trong đó ông A. là con cả, ông B. là con thứ tư. Năm 1962, cha mẹ nhận chuyển nhượng thửa đất 1.213 mét vuông từ một người địa phương, chưa được cấp "sổ đỏ".
Năm 1984, cha mẹ cho ông B. 138 mét vuông đất để làm nhà riêng, hơn 1.000 mét vuông còn lại gồm nhà, cây cối và công trình xây dựng của cha mẹ. Năm 2001 và 2015, cha mẹ lần lượt qua đời, không để lại di chúc; một trong số 11 người con cũng mất vào năm 2014.
Năm 2020, ông A. họp anh chị em bàn xây nhà từ đường của dòng họ trên phần đất hơn 1.000 mét vuông vì đây tài sản thừa kế chung. Ông A. "bất ngờ và sốc" khi ông B. không đồng ý và cho hay toàn bộ 1.213 mét vuông đất đã đứng tên ông B., được cấp "sổ đỏ" từ năm 2005, trong lúc mẹ còn sống.
Ông A. cho rằng việc em trai tự ý đứng tên tài sản khi không có văn bản bố mẹ uỷ quyền, tặng cho, cũng không qua họp bàn gia đình là trái luật. 7 anh chị em khác đã uỷ quyền cho ông A. khởi kiện, đề nghị ông B. chỉ được giữ 138 mét vuông, phần còn lại chia đều 11 người.
Ngược lại, ông B. khẳng định từ năm 1992, cha đã tới UBND xã làm thủ tục cho ông toàn bộ 1.213 mét đất. Suốt quá trình sử dụng, ông đã tôn tạo, trồng trọt, chăn nuôi, đóng thuế đất... đến năm 2005 thì được UBND huyện Thanh Thủy cấp "sổ đỏ".
Ông B. khai, từ năm 1992, ngay sau khi cho con đất, cha mẹ đã mua khu đất khác cùng xã, sinh sống ổn định đến khi qua đời vào năm 2001 và 2015. 11 anh em đã bán khu đất này chia nhau.
Theo ông Dũng, toàn bộ di sản thừa kế đã được định đoạt xong, không ai có ý kiến gì về mảnh đất 1.213 mét vuông ông đang ở và đứng tên. Nay do "sốt đất", các anh chị em "bỗng dưng đòi quyền lợi", vì thế ông không chấp nhận.
Là người duy nhất ủng hộ em trai, bà L. con thứ hai trong gia đình, xác nhận lời khai này đúng. Bà phản đối việc 9 anh chị em khác đòi chia mảnh đất ông B. đã sở hữu.
Tháng 8/2022, TAND tỉnh Phú Thọ mở phiên tòa sơ thẩm lần 1, nhận định UBND huyện Thanh Thủy cấp "sổ đỏ" cho ông B. mà không có văn bản phân chia tài sản thừa kế hoặc di chúc, không có hồ sơ về việc tách, hợp 2 thửa đất là không đúng quy định.
Tòa quyết định hủy "sổ đỏ" đã cấp cho ông B. để phân chia tài sản thừa kế. Ông B. hưởng 138 mét vuông đã được cha mẹ cho từ trước. Hơn 1.000 mét vuông còn lại được định giá 6,7 tỷ đồng, chia đều cho 11 người.
Không đồng ý, ông B. kháng cáo, đề nghị hủy án sơ thẩm.
Tại phiên phúc thẩm, hội đồng xét xử nhiều lần tạo thêm cơ hội để hai bên có thể tìm được tiếng nói chung, bằng việc hỏi ông A. và ông B. có thay đổi quan điểm hay không. Cả hai vẫn nhất định không hòa giải.
Sau khi đánh giá tài liệu, chứng cứ, tòa phúc thẩm nhận thấy, tháng 3/2022, vợ chồng ông B. đã thế chấp thửa đất 1.213 mét vuông tại ngân hàng để đảm bảo cho khoản vay theo hợp đồng tín dụng. TAND tỉnh Phú Thọ tuyên hủy "sổ đỏ" cấp cho ông B. là tài sản đang được thế chấp tại ngân hàng, nhưng ngân hàng lại không nhận được thông báo nào về ý kiến liên quan đến tài sản vừa nêu.
Theo tòa phúc thẩm, cần xác định phía ngân hàng tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, để đảm bảo quyền lợi cho bên nhận thế chấp; đồng thời cần xác minh, thu thập thêm tài liệu, chứng cứ về nguồn gốc, quá trình quản lý, sử dụng, tặng cho thửa đất 1.213 mét vuông để có cơ sở đánh giá toàn diện giải quyết vụ án.
Tòa phúc thẩm nêu, đồng thời tuyên hủy án sơ thẩm, chuyển hồ sơ vụ án về TAND tỉnh Phú Thọ để giải quyết lại, theo trình tự sơ thẩm.
