Ngày 15/11, Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (TFDA) công bố một lô hàng mì ăn liền tôm chua thương hiệu Gấu Đỏ của Nhà sản xuất/xuất khẩu Công ty Cổ phần Thực phẩm Á Châu (Asia Foods Corporation) do Doanh nghiệp Qian Yu Food Enterprise CO. LTD (Đài Loan) nhập khẩu, qua kiểm tra tại cửa khẩu phát hiện hàm lượng EO không phù hợp với tiêu chuẩn.
Hàm lượng EO được phát hiện lần này không chỉ trên gói gia vị (3,438 mg/kg) mà còn phát hiện cả vắt mì Gấu Đỏ (0,107 mg/kg).
Đây không phải là lần đầu mì ăn liền của Việt Nam xuất đi nước ngoài bị phát hiện chứa chất này.
Hồi tháng 8/2021, Cơ quan An toàn thực phẩm Ireland (FSAI) phát hiện chất ethylene oxide trong sản phẩm mì ăn liền hương tôm chua cay nhãn hiệu Hảo Hảo (Hao Hao Sour-Hot Shrimp Flavour Instant Noodle Dish) và miến ăn liền hương sườn non nhãn hiệu Good (Good Spare Ribs Flavour Instant Noodle Dish) của Công ty Cổ phần Acecook Việt Nam
Những thông tin này khiến người tiêu dùng hoang mang vì mì ăn liền từ lâu vẫn là sản phẩm được ưa chuộng bởi đặc tính tiện lợi, thơm ngon, dễ chế biến.
Xem thêm: Việt Nam tiêu thụ mì ăn liền nhiều thứ nhì thế giới
Chất ethylene oxide (EO) là gì?
Ethylene oxide còn có các tên gọi khác là Alkene Oxide, Dimethylene Oxide, EO, ETO, Oxane, Dihydroxy Irene, Oxacyclopropane, Oxirane.
Khí Ethylene oxide (còn được gọi là EO hoặc EtO) được sử dụng rộng rãi như một tác nhân để tiệt trùng vật tư dụng cụ trong lĩnh vực y tế, chăm sóc sức khỏe, sản xuất dược phẩm và thú y.
Ethylene oxide được sử dụng trong các lĩnh vực nào?
Nhờ có khả năng phá hủy DNA nên ethylene oxide được sử dụng phổ biến như một chất khử trùng hiệu quả. Vì thế nó cũng tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư, đột biến gen khi tiếp xúc thường xuyên.
Ethylene oxide có tính xuyên thấu tốt, thẩm thấu xuyên qua các chất liệu như giấy, nhựa, vải. Bên cạnh đó, khí này còn có khả năng khử hầu như tất cả các virus, vi khuẩn và nấm, ngăn cản chúng tái tạo, do đó rất được ưa chuộng trong việc khử khuẩn, bảo quản những đồ cần tích trữ lâu dài mà không lo nấm mốc.
EO cũng dùng để sản xuất hóa chất gia dụng. Trong công nghiệp chủ yếu được sử dụng để làm ethylene glycol - chất chống đông và polyester. Một lượng nhỏ của ethylene oxide được sử dụng trong thuốc trừ sâu diệt côn trùng.
Ethylene oxide cũng là một thành phần trong dệt may, chất tẩy rửa, dung môi và chất kết dính.
Một số quốc gia cho phép sử dụng ethylene oxide trong mục đích kiểm soát côn trùng trong một số sản phẩm nông sản, khử khuẩn thực phẩm. Tuy nhiên, do những lo ngại về vấn đề sức khỏe, Cơ quan quản lý thực phẩm Mỹ và châu Âu cũng có nhiều khuyến cáo về chất này.
Ethylene oxide có khả năng gây ung thư trong trường hợp nào?
EO được Cơ quan hóa chất châu Âu (ECHA) phân loại là chất gây đột biến, chất gây ung thư và chất độc hại gây vô sinh. Không có định lượng mức độ nào của việc phơi nhiễm với EO có thể gây nguy cơ với sức khỏe con người.
Việc tiêu thụ thực phẩm có chứa EO không gây nguy hiểm cấp tính cho sức khỏe nhưng sẽ làm tăng nguy cơ gây hại sức khỏe nếu tiêu thụ thực phẩm bị nhiễm EO với lượng nhiều và trong một thời gian dài.
Việc công nhân hít phải EO ở hàm lượng cao có thể dẫn tới phản ứng cấp tính như: Buồn nôn, nôn mửa, rối loạn thần kinh, viêm phế quản, phù phổi, và khí phế thũng; Tiếp xúc da hoặc mắt với dung dịch EO gây kích ứng da và mắt ở người.
Các thử nghiệm liên quan đến sự phơi nhiễm cấp tính của động vật cho thấy EO có độc tính cấp tính cao nếu hít phải.
Nếu tiếp xúc với EO trong vài năm (công nhân làm việc trong môi trường có EO), thì ngoài ung thư, các vấn đề sức khỏe mạn tính do EO có thể gây ra là: Kích ứng mắt, da, đường hô hấp và ảnh hưởng đến hệ thần kinh (ví dụ: nhức đầu, buồn nôn, mất trí nhớ, tê dại) mạn tính.
Các tác động sinh sản khác nhau đã được ghi nhận trong các nghiên cứu về phơi nhiễm qua đường hô hấp của động vật, bao gồm cả việc giảm số lượng vị trí cấy ghép, giảm trọng lượng tinh hoàn và nồng độ tinh trùng, và thoái hóa tinh hoàn.
Việt Nam chưa có quy định về ethylene oxide trong thực phẩm
Mặc dù, các nước Châu Âu, Canada, Mỹ và một số nước khác không cho phép thực phẩm chứa Ethylene Oxide nhưng vào tháng 9/2021, Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công Thương) khẳng định Việt Nam chưa ban hành quy định cho phép, cấm sử dụng EO trong sản xuất nông nghiệp hay giới hạn dư lượng EO trong thực phẩm.
Cũng theo Vụ Khoa học và Công nghệ, hiện nay, quy định các tiêu chuẩn kỹ thuật đối với từng loại thực phẩm mà mỗi quốc gia, khu vực đơn phương đưa ra khác nhau. Quy định này có thể phụ thuộc rất lớn vào cán cân thương mại giữa các quốc gia, khu vực hoặc chính sách xuất nhập khẩu mỗi nước, điều kiện kỹ thuật, phương thức quản lý, thói quen tiêu dùng…
Cơ quan quản lý của Bộ Công thương cho rằng, mức giới hạn dư lượng EO cho phép đối với cùng một mặt hàng thực phẩm có thể đáp ứng quy định của quốc gia, khu vực này nhưng lại vượt ngưỡng cho phép của quốc gia, khu vực khác.
