Tại hội thảo "Đổi mới sáng tạo - Liều thuốc phát triển ngành Y dược" tổ chức ngày 25/9 tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên chia sẻ rằng tổng giá trị thị trường dược phẩm Việt Nam năm 2023 ước tính đạt 7 tỷ USD, thuộc nhóm các quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh trong ngành dược.
Tuy nhiên, hiện tại ngành công nghiệp dược Việt Nam mới chỉ ở cấp độ 3 theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tức là có khả năng sản xuất thuốc generic và xuất khẩu một số loại dược phẩm.
Ngành dược phẩm Việt Nam đang trên đà phát triển, nhưng vẫn đối mặt với nhiều thách thức, như thiếu sự đầu tư vào nghiên cứu, phát triển thuốc mới và các loại thuốc biệt dược gốc. Điều này không chỉ hạn chế khả năng cạnh tranh của ngành mà còn làm giảm cơ hội tiếp cận sớm các liệu pháp tiên tiến cho người dân. Sự phụ thuộc vào dược phẩm nhập khẩu cũng tiềm ẩn nguy cơ thiếu hụt nguồn cung trong trường hợp xảy ra các biến động trên thị trường quốc tế.
Trong chiến lược phát triển ngành dược, Bộ Y tế đang tập trung vào việc sửa đổi và hoàn thiện các luật liên quan nhằm tạo nền tảng pháp lý vững chắc, thúc đẩy ngành y dược Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.
Năm 2024 được xác định là thời điểm quan trọng với ngành y tế khi các quy định và luật lệ quan trọng sẽ được xem xét, sửa đổi. Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, các dự thảo Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi và Luật Dược sửa đổi đang trong quá trình hoàn thiện và dự kiến sẽ trình Quốc hội vào tháng 10 tới.
Dự thảo sửa đổi Luật Dược lần này đưa ra 5 chính sách quan trọng, trong đó nổi bật là chính sách ưu tiên phát triển công nghiệp dược và dược liệu trong nước. Chính sách này bao gồm các ưu đãi về đầu tư, thuế và đất đai, nhằm khuyến khích phát triển ngành dược phẩm nội địa. Bên cạnh đó, dự thảo cũng tập trung vào việc thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất các loại thuốc phát minh, thuốc sinh học, vaccine và thuốc chống ung thư.
Chiến lược phát triển ngành dược Việt Nam đến năm 2030 đặt mục tiêu đưa nước ta trở thành trung tâm sản xuất dược phẩm trong khu vực, với trọng tâm là sản xuất thuốc biệt dược gốc và các loại thuốc có công nghệ bào chế tiên tiến. Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh rằng, Việt Nam hướng tới phát triển nền công nghiệp dược đạt cấp độ 4 theo WHO, đồng thời sẽ có các chính sách ưu đãi về thuế, đầu tư và đất đai nhằm thúc đẩy phát triển dược liệu và sản xuất thuốc trong nước.
Ngoài ra, các chuyên gia tại hội thảo cũng khuyến nghị rằng ngành dược cần tăng cường đầu tư vào công nghệ bào chế và nghiên cứu phát triển sản phẩm. Ông Darrell Oh, Chủ tịch Pharma Group, cho rằng cần có những chính sách rõ ràng và bền vững để tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư vào các liệu pháp tiên tiến. Đồng thời, việc khuyến khích đầu tư vào giai đoạn sớm của quy trình nghiên cứu và phát triển, như nghiên cứu lâm sàng và sản xuất nguyên liệu, sẽ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong lĩnh vực này.
Nhìn chung, để đạt được mục tiêu phát triển ngành dược ngang tầm với các quốc gia tiên tiến trong khu vực, Việt Nam cần có một hành lang pháp lý linh động, cùng với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp.