Tin tứcTuy nhiên, lạm dụng hoặc dùng không đúng cách có thể gây hậu quả nghiêm trọng, từ tổn thương gan, thận đến các bệnh lý mãn tính và thậm chí nguy cơ tử vong.
Nguy cơ từ việc dư thừa vitamin A
Vitamin A là loại vitamin tan trong dầu nên khó đào thải ra khỏi cơ thể. Nếu nạp vào quá nhiều, vitamin A sẽ tích tụ lại trong gan, dẫn đến tình trạng ngộ độc. Người bị thừa vitamin A có thể gặp các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, đau cơ và xương khớp, móng tay dễ gãy, thị lực suy giảm, rối loạn giấc ngủ và cảm xúc, da khô và bong tróc. Trường hợp nặng có thể ảnh hưởng đến chức năng gan và gây tử vong.
Vitamin D và C: cần thiết nhưng không nên lạm dụng
Vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi và duy trì sức khỏe xương khớp, đồng thời hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh và miễn dịch. Tuy nhiên, dùng liều cao không có chỉ định y tế có thể dẫn đến ngộ độc, biểu hiện qua tình trạng mệt mỏi, buồn nôn, giảm cảm giác thèm ăn, tích tụ canxi trong máu, sỏi thận và nguy cơ suy thận.
Vitamin C thường được xem là an toàn vì có thể bài tiết qua nước tiểu. Tuy vậy, khi dùng với liều quá cao, vitamin C chuyển hóa thành oxalate – một trong các thành phần hình thành sỏi thận. Một số nghiên cứu cho thấy, bổ sung vitamin C liều cao ở người có bệnh lý về thận có thể gây chấn thương thận cấp tính và rối loạn oxy hóa trong cơ thể.
Sắt và omega-3: không phải lúc nào nhiều cũng tốt
Sắt là khoáng chất quan trọng, đặc biệt đối với phụ nữ mang thai, trẻ em và người thiếu máu. Tuy nhiên, dùng thừa sắt có thể dẫn đến tích tụ trong các cơ quan như gan, tim, tụy, gây viêm gan, suy tim và thậm chí liên quan đến nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, Parkinson. Trường hợp ngộ độc sắt cấp tính có thể đe dọa tính mạng.
Omega-3 được biết đến với vai trò hỗ trợ sức khỏe tim mạch và não bộ. Tuy nhiên, dùng vượt mức cho phép có thể gây loãng máu, làm tăng nguy cơ chảy máu trong, xuất huyết não, ảnh hưởng đến miễn dịch và gây rối loạn tiêu hóa.
Nguy cơ tiềm ẩn từ vitamin E, beta-carotene và nghệ
Vitamin E là chất chống oxy hóa có lợi nhưng nếu bổ sung liều cao từ thực phẩm chức năng có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt. Một số nghiên cứu cho thấy, những người dùng liều vitamin E cao trong thời gian dài có tỷ lệ tử vong cao hơn nhóm không dùng.
Beta-carotene – tiền chất của vitamin A – có nhiều trong các loại rau củ màu cam, vàng như cà rốt, khoai lang, bí đỏ. Tuy nhiên, nạp quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi, nhất là ở người hút thuốc lá.
Nghệ chứa curcumin, chất có tác dụng kháng viêm và chống oxy hóa. Tuy vậy, người có tiền sử sỏi thận nên thận trọng khi dùng nghệ liều cao do curcumin chứa oxalate – hợp chất có thể kết hợp với canxi và tạo thành sỏi.
Thận trọng với canxi và kali
Canxi là thành phần chính trong xương và răng, nhưng nếu bổ sung quá mức có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận, nhất là khi kết hợp với chế độ ăn nhiều oxalate.
Kali là chất điện giải quan trọng trong hoạt động của tim và cơ bắp. Việc bổ sung kali không đúng cách có thể dẫn đến tăng kali máu – tình trạng có thể gây rối loạn nhịp tim, ngừng tim, đặc biệt nguy hiểm ở những người có bệnh thận mạn tính hoặc đang chạy thận nhân tạo.
Lưu ý khi sử dụng chất bổ sung
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân không nên tự ý bổ sung các loại vitamin và khoáng chất mà không có chỉ định của bác sĩ. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ, xét nghiệm máu để đánh giá tình trạng dinh dưỡng và nhu cầu thực tế là cách an toàn và hiệu quả hơn.
Chế độ ăn cân đối, đa dạng và hợp lý vẫn là phương pháp tốt nhất để cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể. Thay vì lạm dụng thực phẩm chức năng, hãy ưu tiên các nguồn dinh dưỡng tự nhiên từ thực phẩm hàng ngày.
