Hiểu sai về thực phẩm ăn kiêng: Con dao hai lưỡi cho cân nặng

Trong hành trình tìm kiếm vóc dáng thon gọn, nhiều người tìm đến các loại thực phẩm "ăn kiêng" như yến mạch, ngũ cốc, hạt dinh dưỡng... với niềm tin chúng là chìa khóa vàng cho việc giảm cân.

Tuy nhiên, sự thật không phải lúc nào cũng màu hồng. Việc hiểu sai và sử dụng không đúng cách những thực phẩm này có thể phản tác dụng, khiến cân nặng tăng vọt.

Xem toàn màn hình

"Lành mạnh" không đồng nghĩa với "không calo"

Một trong những sai lầm phổ biến nhất là đánh đồng "thực phẩm ăn kiêng" với "thực phẩm không calo". Yến mạch, ngũ cốc, hạt dinh dưỡng... vẫn chứa calo, thậm chí khá cao.

Theo nghiên cứu của Đại học Harvard, 100g yến mạch cán dẹt chứa khoảng 389 calo, trong khi 100g hạnh nhân có thể lên đến 579 calo. Nếu không kiểm soát khẩu phần, lượng calo dư thừa sẽ tích tụ thành mỡ, gây tăng cân.

Một ví dụ thực tế là trường hợp của một người phụ nữ 35 tuổi tại Mỹ, được tờ New York Times đưa tin, đã tăng gần 5kg trong vòng 3 tháng dù chỉ ăn yến mạch và các loại hạt. Nguyên nhân là do cô tiêu thụ lượng calo quá mức mà không nhận ra.

Chỉ số đường huyết (GI) và insulin: Thủ phạm thầm lặng

Nhiều loại ngũ cốc, yến mạch chế biến sẵn có chỉ số GI cao, nghĩa là chúng làm tăng đường huyết nhanh chóng. Khi đường huyết tăng, cơ thể tiết ra insulin, hormone thúc đẩy tích trữ mỡ. Một nghiên cứu đăng trên The American Journal of Clinical Nutrition cho thấy, chế độ ăn giàu thực phẩm có GI cao làm tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường tuýp 2.

Các chuyên gia dinh dưỡng từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ khuyến nghị rằng, thay vì chọn ngũ cốc chế biến sẵn, người tiêu dùng nên ưu tiên các thực phẩm nguyên cám và kết hợp chúng với protein để làm giảm tác động của đường huyết.

"Ăn sạch" không đảm bảo cân bằng dinh dưỡng

Chỉ tập trung vào một vài loại thực phẩm "ăn kiêng" có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng. Cơ thể cần đa dạng các nhóm chất như protein, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất để hoạt động hiệu quả.

Việc thiếu hụt dinh dưỡng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn làm chậm quá trình trao đổi chất, gây khó khăn cho việc giảm cân.

Theo một báo cáo trên tờ BBC Health, một phụ nữ tại Anh đã gặp vấn đề rụng tóc, suy giảm trí nhớ và mất cơ bắp sau 6 tháng chỉ ăn salad và yến mạch với hy vọng giảm cân nhanh. Bác sĩ chẩn đoán cô bị thiếu protein, chất béo lành mạnh và vitamin thiết yếu.

Hướng dẫn ăn uống đúng cách:

Để sử dụng thực phẩm "ăn kiêng" hiệu quả, cần có kiến thức đúng đắn:

·         Chọn thực phẩm nguyên chất: Ưu tiên yến mạch cán dẹt, ngũ cốc nguyên hạt không đường, hạt dinh dưỡng không muối, không tẩm gia vị.

·         Kiểm soát khẩu phần: Tuân thủ hướng dẫn trên bao bì sản phẩm và tính toán lượng calo phù hợp với nhu cầu cá nhân.

·         Kết hợp đa dạng thực phẩm: Bổ sung rau xanh, trái cây tươi, protein nạc và chất béo lành mạnh vào chế độ ăn.

·         Hạn chế đường và chất béo không lành mạnh: Tránh thêm đường, mật ong, trái cây sấy khô, sữa nguyên kem vào yến mạch, ngũ cốc.

·         Uống đủ nước: Nước giúp tăng cường quá trình trao đổi chất và tạo cảm giác no.

·         Tập thể dục thường xuyên: Kết hợp ăn uống lành mạnh với vận động để đạt hiệu quả giảm cân tốt nhất.