Tin tứcLenacapavir là một loại thuốc kháng virus thế hệ mới của Gilead Sciences, giúp ngăn virus HIV hình thành lớp vỏ (capsid) bên ngoài của chúng. Không có vỏ, virus HIV không thể tồn tại, sao chép và lây nhiễm tế bào người.
Được cấp phép từ năm 2022, lenacapavir đang được sử dụng để điều trị cho các bệnh nhân nhiễm HIV kháng nhiều loại thuốc.
Các thử nghiệm lâm sàng trong năm 2024 cho thấy, loại thuốc này cũng rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa lây nhiễm HIV. Hiện Gilead đang xin cấp phép cho mục đích sử dụng mới này trên toàn cầu.
Mô hình của virus HIV. - Ảnh: Reuters.
Bà Hui Yang, Giám đốc Vận hành Cung ứng tại Quỹ Toàn cầu Phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét, cho biết, mục tiêu là bắt đầu phân phối thuốc lenacapavir trong khoảng thời gian cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026.
Tuy nhiên, bà Yang cho biết, vẫn cần hoàn thành nhiều bước trước, bao gồm việc loại thuốc tiêm này được các cơ quan quản lý như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phê duyệt.
Bà Yang nhấn mạnh rằng: "Chúng tôi không muốn các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình phải chờ đợi, bị xếp sau". Đồng thời bà cũng đề cập đến sự bất bình đẳng đã kéo dài trong cuộc chiến chống HIV suốt nhiều thập kỷ qua.
Để tránh tình trạng này, Quỹ Toàn cầu sẽ hợp tác với Kế hoạch Cứu trợ AIDS Khẩn cấp của Tổng thống Mỹ (PEPFAR), với sự tài trợ từ Quỹ Đầu tư Trẻ em (CIFF) và Quỹ Bill & Melinda Gates, nhằm hỗ trợ việc tiếp cận thuốc lenacapavir với giá cả hợp lý tại các quốc gia mà họ đang hợp tác "ngay từ ngày đầu tiên".
Các tổ chức này không cung cấp thêm chi tiết về cách thức triển khai, ngoài việc cho biết mục tiêu là hỗ trợ ít nhất hai triệu người trong vòng 3 năm.
Vào tháng 10/2024, Gilead đã ký kết các thỏa thuận với 6 nhà sản xuất thuốc để sản xuất và bán lenacapavir với giá rẻ hơn tại 120 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình.
Tuy nhiên, động thái này đã bị chỉ trích vì bỏ qua một số quốc gia, đặc biệt là tại khu vực Mỹ Latinh.
Bà Yang cho biết, hiện chưa có thỏa thuận nào được ký kết với Gilead hoặc các nhà sản xuất thuốc, nhưng họ sẽ làm việc với tất cả các công ty tham gia.
