Tin tứcĐột biến gia tăng khả năng xâm nhập cơ thể người
Theo Đài CNN, qua các xét nghiệm, các nhà khoa học phát hiện ba đột biến quan trọng trong chủng vi rút H5N1 này:
- Hai đột biến giúp vi rút dễ dàng xâm nhập tế bào người.
- Một đột biến làm tăng hiệu quả nhân lên của vi rút trong cơ thể.
Bệnh nhân đầu tiên nhiễm chủng đột biến này ban đầu chỉ biểu hiện viêm mắt, nhưng sau đó tình trạng nhanh chóng tiến triển thành viêm phổi nặng. Điều này cho thấy vi rút H5N1 đang thích nghi dần với hệ hô hấp con người, đánh dấu bước tiến đáng lo ngại trong quá trình tiến hóa của vi rút.
Theo dõi và phân tích nguồn lây
Ngay sau khi phát hiện trường hợp này, các bác sĩ đã nhanh chóng cách ly và theo dõi hàng chục người tiếp xúc gần với bệnh nhân, bao gồm gia đình, bạn bè và nhân viên y tế. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, chưa ghi nhận trường hợp lây nhiễm từ bệnh nhân này sang những người xung quanh.
Các chuyên gia y tế tại Canada nhận định vi rút cúm gia cầm H5N1 trong trường hợp này không xuất phát từ gia súc như bò sữa, mà bắt nguồn từ các loài chim hoang dã như ngỗng tại khu vực tây bắc Thái Bình Dương.
So sánh với các chủng vi rút khác
Tuy cùng thuộc nhóm H5N1, vi rút đột biến tại Canada có một số khác biệt so với chủng vi rút H5N1 được ghi nhận tại Mỹ, vốn lây lan từ gia súc. Các chuyên gia so sánh sự khác biệt này tương tự cách vi rút SARS-CoV-2 phân hóa thành các biến thể như Delta và Omicron.
Tại Mỹ, đã có 53 trường hợp nhiễm H5N1, chủ yếu liên quan đến tiếp xúc gần với gia súc. Ngược lại, bệnh nhi tại Canada chưa từng tiếp xúc trực tiếp với chim hoang dã, khiến các nhà khoa học phải tiếp tục điều tra nguồn lây.
Nguy cơ đột biến trong tương lai
Tiến sĩ Jesse Bloom, nhà nghiên cứu vi rút học tại Trung tâm Fred Hutchinson, cảnh báo rằng cúm gia cầm H5N1 có tỷ lệ đột biến cao. “Nếu điều kiện môi trường tiếp tục tạo cơ hội thuận lợi, vi rút này có thể tiến hóa thêm và xuất hiện các đột biến mới,” ông cho biết.
Các nhà khoa học nhấn mạnh rằng sự phát triển của chủng vi rút này là lời nhắc nhở về nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong tương lai. Điều này đặc biệt quan trọng khi thế giới vẫn đang phục hồi sau đại dịch COVID-19 và cần cảnh giác với các mối đe dọa tiềm tàng khác.
Tăng cường cảnh giác và phòng ngừa
Các chuyên gia kêu gọi chính phủ và cộng đồng quốc tế tăng cường giám sát các ổ dịch cúm gia cầm và kiểm soát chặt chẽ việc tiếp xúc giữa người và động vật hoang dã. Đồng thời, việc nghiên cứu vắc xin ngừa H5N1 cần được đẩy mạnh để chuẩn bị ứng phó với nguy cơ lây lan rộng.
“Chúng ta không thể xem nhẹ những cảnh báo này. Việc chủ động theo dõi, nghiên cứu và ngăn chặn kịp thời là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe cộng đồng,” tiến sĩ Bloom khuyến nghị.
Việc xuất hiện đột biến trong vi rút H5N1 là hồi chuông cảnh tỉnh về khả năng bùng phát một đại dịch mới. Trong bối cảnh đó, sự phối hợp quốc tế trong nghiên cứu và phòng chống dịch là điều cần thiết để đối phó với những mối đe dọa ngày càng phức tạp.