Chờ...

Điều gì xảy ra nếu ông Trump và bà Harris hòa nhau trong cuộc đua vào Nhà Trắng?

VOH - Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ luôn tiềm ẩn những bất ngờ, và một kịch bản hòa giữa ông Donald Trump và bà Kamala Harris – cả hai đều không đạt được đa số phiếu đại cử tri – không phải là không thể.

Theo hệ thống bầu cử Mỹ, tổng thống không được bầu chọn trực tiếp qua lá phiếu phổ thông, mà qua hệ thống phiếu đại cử tri. Để chiến thắng, một ứng viên phải đạt ít nhất 270 trong tổng số 538 phiếu đại cử tri trên toàn quốc.

Tuy phần lớn các bang áp dụng quy tắc “người thắng lấy tất cả,” trao toàn bộ phiếu đại cử tri cho ứng viên có số phiếu phổ thông cao nhất tại bang đó, hai bang Nebraska và Maine lại có cách chia phiếu đại cử tri dựa trên khu vực bầu cử. Dù kịch bản hòa là hiếm gặp, nhưng nếu xảy ra, Hiến pháp Mỹ đã quy định quy trình để chọn ra tổng thống và phó tổng thống.

Bau cu My 2014
Ảnh minh hoạ: AFP

Trong trường hợp cả ông Trump và bà Harris không đạt được 270 phiếu, quyền quyết định sẽ thuộc về Quốc hội Mỹ. Theo quy định, Hạ viện sẽ chọn tổng thống, còn Thượng viện sẽ quyết định phó tổng thống.

Đây là tình huống cực kỳ hiếm, và lần cuối cùng nó xảy ra là vào năm 1800, khi Thomas Jefferson và John Adams hòa nhau trong cuộc bầu cử. Căng thẳng khi đó buộc Hạ viện phải bỏ phiếu tới 36 lần mới đạt được sự đồng thuận, và Jefferson trở thành tổng thống.

Sau cuộc bầu cử hỗn loạn năm 1800, Hiến pháp Mỹ đã bổ sung Tu chính án 12, quy định rõ ràng hơn về quy trình bầu tổng thống và phó tổng thống trong trường hợp hòa phiếu. Theo quy trình của Tu chính án 12, mỗi bang chỉ được bỏ một phiếu trong cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện, bất kể dân số bang đó lớn hay nhỏ. Điều này có nghĩa là các bang như Wyoming, với dân số 500.000 người, sẽ có trọng lượng lá phiếu tương đương California, bang đông dân nhất với khoảng 39 triệu người.

Thủ đô Washington D.C., dù có ba phiếu đại cử tri, sẽ không có quyền bỏ phiếu tại Hạ viện vì không phải là một tiểu bang. Các bang có nhiều hơn hai đại diện sẽ phải tổ chức bỏ phiếu nội bộ để quyết định sẽ ủng hộ ứng viên của đảng nào. Ứng viên cần ít nhất 26 trong tổng số 50 phiếu bang để đạt đa số và giành chiến thắng.

Kịch bản Quốc hội phải quyết định tổng thống không chỉ hiếm gặp mà còn gây chia rẽ sâu sắc, làm nổi bật sự phân cực chính trị tại Mỹ. Một kịch bản như vậy, nếu xảy ra, chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý đặc biệt và đặt ra nhiều thách thức cho quá trình chuyển giao quyền lực.