Tin tứcTân Hoa Xã ngày 25/12 đưa tin Chính phủ Trung Quốc đã chính thức phê duyệt dự án thủy điện ở hạ lưu sông Brahmaputra, sau hơn 4 năm chuẩn bị.
Công trình được đánh giá là lớn nhất thế giới, cũng khiến các quốc gia ở vùng hạ lưu sông Brahmaputra như Ấn Độ và Bangladesh lo ngại.
Trung Quốc xem đây là dự án quan trọng trong việc thúc đẩy các mục tiêu đạt "đỉnh carbon" và "trung hòa carbon" của Trung Quốc, từ đó ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu.
Dự án cũng đóng vai trò trực tiếp thúc đẩy xây dựng kỹ thuật địa phương, hậu cần, vận tải và các ngành công nghiệp liên quan khác phát triển nhanh, cũng như tạo việc làm ở Tây Tạng và cải thiện mức độ cơ sở hạ tầng như điện, thủy lợi và giao thông.
Sông Brahmaputra, con sông dài nhất Tây Tạng, sở hữu tiềm năng thủy điện đáng ngạc nhiên tại khu vực được gọi là "khúc cua lớn" ở hạ lưu. Chỉ trong một đoạn sông dài 50km, độ dốc của dòng sông đã lên đến 2.000m, mở ra nguồn năng lượng khổng lồ nhưng cũng tạo ra những thách thức kỹ thuật. “Khúc cua lớn” này được ước tính có thể sản xuất 300 tỷ kWh điện mỗi năm. Con số này gấp ba lần công suất thiết kế 88,2 tỷ kWh của đập Tam Hiệp, vốn đang là đập thủy điện lớn nhất thế giới.
Chi phí cho dự án này cũng dự kiến sẽ vượt quá chi phí xây dựng đập Tam Hiệp, tiêu tốn 254,2 tỷ nhân dân tệ (hơn 30 tỷ USD), vượt xa ước tính ban đầu là 57 tỷ nhân dân tệ (gần 8 tỷ USD).
Từ góc độ chiến lược, dự án siêu thủy điện trên sông Brahmaputra không chỉ là biểu tượng cho năng lực công nghệ và sức mạnh kỹ thuật của Trung Quốc, mà còn đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển phối hợp khu vực, đặc biệt tại Tây Tạng. Tây Tạng mới chỉ khai thác được chưa đến 1% tiềm năng thủy điện mà khu vực này có thể phát triển được về mặt kỹ thuật. Dự án sẽ cung cấp nguồn năng lượng ổn định cho Tây Tạng và mở đường cho dòng chảy đầu tư thương mại, công nghiệp.
Dự án này cũng phản ánh một động thái chiến lược nhằm khai thác tiềm năng tài nguyên của Tây Tạng trong bối cảnh kinh tế, chính trị và địa chính trị khu vực.
Dự án siêu thủy điện đồng thời gây lo ngại liên quan tính bền vững và những hệ lụy vượt ra ngoài biên giới, đặc biệt đối với các quốc gia hạ nguồn.
Ngoài Trung Quốc, sông Brahmaputra chảy qua Ấn Độ và Bangladesh với tên gọi lần lượt là sông Brahmaputra và sông Yamuna.
Ấn Độ và Bangladesh lo ngại rằng dự án thủy điện trên sông Brahmaputra có thể làm thay đổi dòng chảy và địa hình sông ở hạ nguồn, chỉ trích Trung Quốc đang vũ khí hóa khí tượng, kiểm soát và tác động đến dòng nước trong khu vực, làm trầm trọng thêm căng thẳng về tài nguyên nước trong khu vực.
Đáp lại, Trung Quốc khẳng định dự án này sẽ không ảnh hưởng đến nguồn cung cấp nước hay môi trường sinh thái ở hạ lưu. Dù vậy, cam kết này vẫn không thể xóa tan lo ngại.
