Phát biểu trên kênh truyền hình ERR của Estonia ngày 16/2, Ngoại trưởng Tsahkna nhấn mạnh rằng bối cảnh quan hệ giữa châu Âu và Mỹ đã thay đổi, và điều này đòi hỏi EU phải hành động nhiều hơn trong việc hỗ trợ Ukraine.
Ông tuyên bố: "Chúng ta có đủ nguồn tài chính để hỗ trợ Ukraine nếu Kiev quyết định tiếp tục chiến đấu. Chúng ta có các công cụ cần thiết để cung cấp viện trợ.”
Ngoại trưởng Estonia cũng tiết lộ rằng EU hiện đang nắm giữ 209,7 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga, mở ra khả năng sử dụng nguồn tài chính này để giúp Ukraine trong trường hợp Washington không còn duy trì gói hỗ trợ quân sự và kinh tế.
Ngoài vấn đề tài chính, ông Tsahkna cũng đưa ra tuyên bố mạnh mẽ liên quan đến triển vọng hòa bình tại Ukraine. Đầu tuần trước, ông khẳng định Estonia sẽ bảo vệ Ukraine nếu nước này bị ép buộc ký một thỏa thuận hòa bình bất lợi.
Lời cảnh báo này được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump có cuộc điện đàm ngày 12/2, thảo luận về một tiến trình hòa bình tiềm năng. Hai nhà lãnh đạo đã đồng ý duy trì liên lạc và dự kiến sẽ gặp gỡ trực tiếp trong thời gian tới.
Tuy nhiên, chính quyền Estonia lo ngại rằng Ukraine có thể bị buộc phải chấp nhận một thỏa thuận hòa bình theo điều kiện của Moscow, điều mà Kiev và nhiều nước Đông Âu phản đối mạnh mẽ.
Việc Estonia tuyên bố châu Âu có thể tự mình hỗ trợ Ukraine phản ánh thực tế rằng Mỹ đang dần giảm cam kết đối với cuộc xung đột. Từ khi trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump nhiều lần tuyên bố sẽ không tiếp tục viện trợ vô điều kiện cho Ukraine, đồng thời khuyến khích EU gánh vác nhiều trách nhiệm hơn.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu EU có thể duy trì mức hỗ trợ tương tự như Mỹ hay không. Một số quốc gia châu Âu, đặc biệt là Đức và Pháp, đã cam kết tiếp tục hỗ trợ Ukraine, nhưng nội bộ EU vẫn có những chia rẽ nhất định về vấn đề này.
Bên cạnh đó, việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga cũng không phải là một giải pháp đơn giản. Việc tiếp cận số tiền này cần có sự đồng thuận giữa các quốc gia thành viên EU, đồng thời có thể dẫn đến phản ứng mạnh từ Moscow.
Dù Estonia thể hiện quan điểm quyết liệt về việc tiếp tục hỗ trợ Ukraine, thực tế cho thấy châu Âu vẫn phụ thuộc nhiều vào vai trò của Mỹ trong việc duy trì viện trợ quân sự và tài chính. Nếu Washington thực sự cắt giảm viện trợ, EU sẽ đối mặt với một bài toán khó về nguồn lực và cam kết dài hạn.
Trong thời gian tới, tình hình có thể phụ thuộc vào các cuộc đàm phán giữa Mỹ, Nga và Ukraine. Nếu Tổng thống Trump và Tổng thống Putin đạt được thỏa thuận hòa bình, áp lực lên EU có thể giảm bớt. Nhưng nếu Ukraine quyết định tiếp tục chiến đấu mà không có sự hậu thuẫn của Mỹ, EU sẽ phải đưa ra quyết định chiến lược về việc hỗ trợ đến đâu và bằng cách nào.
