Tin tứcĐồng thời cắt giảm khoảng 100 nhân viên địa phương nhằm đối phó với áp lực ngân sách và điều chỉnh ưu tiên chiến lược toàn cầu.
Theo tiết lộ từ tờ Politico ngày 20/5, kế hoạch do bà Kaja Kallas – Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu kiêm Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU – trình bày đã được thông qua trong cuộc họp cấp cao tuần trước. Lộ trình cải tổ sẽ kéo dài trong hai năm tới, bắt đầu với việc tái cấu trúc Cơ quan Đối ngoại châu Âu (EEAS).
Cụ thể, khoảng 10 phái bộ EU tại các quốc gia không còn được coi là trọng tâm chiến lược – như Belarus hoặc Lesotho – sẽ bị thu hẹp nhân sự xuống mức tối thiểu, chỉ duy trì đại sứ và một vài trợ lý chủ chốt. Phần lớn nhân viên địa phương sẽ bị cắt giảm, chuyển sang làm việc từ xa hoặc điều động sang các nhiệm vụ khác.
Mặc dù không có kế hoạch chính thức đóng cửa bất kỳ cơ quan nào trong tổng số 144 phái bộ hiện có, nhiều quan chức cho rằng việc rút nhân sự sâu và chuyển sang mô hình vận hành hạn chế tương đương với "đóng cửa trên thực tế."
Việc cắt giảm nhân sự dự kiến chia làm hai đợt vào các năm 2026 và 2027, với tổng số khoảng 100 người bị ảnh hưởng. Kế hoạch này cũng nhằm phản ánh sự chuyển hướng chiến lược của EU, từ viện trợ phát triển sang bảo vệ lợi ích an ninh, kiểm soát lệnh trừng phạt và tăng cường hợp tác quốc phòng.
Một tài liệu nội bộ cho biết đề án cải tổ sẽ tiêu tốn khoảng 20 triệu euro trong năm đầu tiên triển khai, nhưng sau đó có thể giúp tiết kiệm 9 triệu euro mỗi năm trong ít nhất ba năm. So với đề xuất trước đó vào tháng 11/2024 – khi EEAS được khuyến nghị cắt giảm tới 800 nhân sự – kế hoạch hiện tại được đánh giá là “nhẹ nhàng” hơn nhưng vẫn có thể mở rộng trong tương lai.
Từ khi thành lập năm 2011, Cơ quan Đối ngoại châu Âu đã phát triển mạnh mẽ, từ vài chục người lên hơn 5.200 nhân sự trên toàn cầu. Các cơ quan đại diện EU có nhiệm vụ duy trì quan hệ song phương, theo dõi tình hình chính trị, kiểm soát dòng viện trợ và thực hiện các ưu tiên chiến lược của khối.
Trong bối cảnh địa chính trị thay đổi, EU đang ưu tiên duy trì hoặc tăng cường các phái bộ có vai trò trong thực thi lệnh trừng phạt Nga – đặc biệt là tại các quốc gia đang cấp cờ tàu cho đội tàu dầu Nga nhằm né tránh kiểm soát quốc tế. Các phái bộ này sẽ được xem xét bổ sung nhân lực nếu cần thiết.
Một quan chức cấp cao EU cảnh báo rằng đợt cắt giảm này có thể chỉ là bước đầu. Khi EU bước vào vòng đàm phán ngân sách dài hạn (Khung tài chính đa niên – MFF), áp lực tiết kiệm có thể gia tăng do nhiều quốc gia thành viên phản đối tăng đóng góp tài chính và ưu tiên chi tiêu cho quốc phòng nội khối.
Ủy ban châu Âu hiện chưa đưa ra bình luận chính thức về kế hoạch cải tổ. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng động thái này phản ánh rõ nét xu hướng thực dụng hơn trong chính sách đối ngoại của EU trong giai đoạn cạnh tranh chiến lược toàn cầu ngày càng căng thẳng.
