Tin tứcTheo Hội đồng EU, EDIP đặt mục tiêu kép nâng nội lực phòng thủ của châu Âu và thúc đẩy hợp tác công nghiệp quốc phòng với Ukraine.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đánh giá thỏa thuận là “bước tiến quan trọng” để EU hướng tới năng lực phòng thủ mạnh mẽ vào năm 2030, qua đó thu hẹp khoảng cách giữa nhu cầu tác chiến và năng lực sản xuất thực tế.
Một nút thắt lớn trong đàm phán là mức mở cửa với trang thiết bị ngoài EU. Một số nước thành viên muốn linh hoạt tài trợ mua sắm từ Mỹ và các đối tác nhằm đáp ứng nhanh nhu cầu.
Thoả hiệp cuối cùng ấn định trần 35% cho tỷ lệ linh kiện sản xuất bên ngoài EU hoặc các nước đối tác như Na Uy trong các dự án được EDIP hỗ trợ. Cách tiếp cận này vừa giữ “xương sống” châu Âu cho chuỗi giá trị, vừa giữ độ mở chiến lược để lấp nhanh thiếu hụt năng lực.
Hiện hơn 60% vũ khí và hệ thống quân sự của EU phải nhập khẩu, chủ yếu từ Mỹ. EDIP đặt mục tiêu kéo tỷ lệ này về khoảng 45% qua đó dịch chuyển cán cân sang sản xuất nội khối.
Theo gói tài chính, khoảng 300 triệu euro sẽ dành riêng cho hợp tác với Ukraine, hỗ trợ nước này kết nối chuỗi cung ứng, chuẩn hóa tiêu chuẩn và tăng công suất trong các hạng mục then chốt (đạn dược, phòng không, UAV, vi điện tử quốc phòng…).
Về cấu phần tài chính, Nghị viện châu Âu cho biết chương trình mở cửa nhận bổ sung vốn từ các đối tác ngoài EU như Anh và Canada để mở rộng hợp tác và chia sẻ rủi ro.
Trên bình diện chính sách, Francois-Xavier Bellamy, nghị sĩ phụ trách hồ sơ quốc phòng tại Nghị viện châu Âu nhấn mạnh EDIP là “cú xoay trục” từ phụ thuộc nhập khẩu sang tự cường công nghiệp, đặt nền tảng cho khả năng răn đe đáng tin cậy của châu Âu.
Trong triển khai, EDIP dự kiến ưu tiên: Tăng sản lượng nhanh các mặt hàng “cổ chai” (đạn pháo, tên lửa phòng không tầm ngắn - trung, thuốc phóng, linh kiện then chốt).
Chuẩn hóa & tương tác (interoperability) để mua chung - sản xuất chung - bảo trì chung. Hỗ trợ đầu tư công nghệ (vật liệu mới, điện tử quốc phòng, AI, điều khiển-định vị), đào tạo nhân lực và mở rộng công suất của các nhà máy trong khối.
Tận dụng nguồn ngoài EU trong phạm vi 35% để bảo đảm tiến độ nhưng giữ cốt lõi sản xuất trong châu Âu.
