Tại buổi họp báo công bố giải Nobel Hòa bình 2021 tổ chức tại Oslo, Chủ tịch Ủy ban Nobel Na Uy Berit Reiss-Andersen cho biết, hai nhà báo Maria Ressa và Dmitry Muratov được vinh danh vì “những đóng góp, đấu tranh cho tự do ngôn luận ở Philippines và Nga”.
“Bên cạnh đó, họ còn là đại diện cho toàn thể những phóng viên, nhà báo đứng lên vì lý tưởng này trong một thế giới mà dân chủ và tự do báo chí đang phải đối mặt với những điều kiện ngày càng bất lợi”, bà Berit Reiss-Andersen nói thêm.
Năm 2021 là năm đầu tiên Giải Nobel Hòa bình thuộc về những người làm báo, kể từ khi nhà báo người Đức Carl von Ossietzky được vinh danh giải thưởng danh giá này vào năm 1935 khi ông tiết lộ chương trình bí mật về tái vũ trang ở Đức sau chiến tranh.
Dan Smith, Giám đốc Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm cho biết, Giải Nobel Hòa bình năm nay sẽ tạo điều kiện tiếp cận và mở ra nhiều cơ hội to lớn hơn nữa đối với hai nhà báo đoạt giải, đồng thời còn có thể truyền cảm hứng cho một thế hệ nhà báo trẻ trong tương lai.
Nhà báo Dmitry Muratov là tổng biên tập chuyên trang điều tra Novaya Gazeta ở Nga, thường xuyên đưa ra các quan điểm thắng thắn về những sai phạm, tham nhũng của chính quyền Nga dưới thời Tổng thống Vladimir Putin. Ông cũng là người Nga tiếp theo đoạt Giải Nobel Hòa bình sau cựu lãnh đạo Liên bang Soviet cũ Mikhail Gorbachev - người được trao giải vào năm 1990.
Trước thông tin này, phía Điện Kremlin cũng gửi lời chúc mừng đến nhà báo Muratov. Người phát ngôn Điện Kremlin - Dmitry Peskov cho biết: “Muratov đã kiên trì làm việc, theo đuổi theo lý tưởng của mình và cống hiến hết mình vì lý tưởng đó. Ông ấy là một người tài năng và dũng cảm.”
Chủ nhân thứ hai của Giải Nobel Hòa bình 2021 là nữ nhà báo Maria Ressa. Bà là người đồng sáng lập Rappler - công ty truyền thông kỹ thuật số được thành lập vào năm 2012. Rappler nổi tiếng với những phóng sự điều tra chất lượng, đặc biệt là về các quyết định gây tranh cãi của chính phủ Philippines trong cuộc chiến chống ma túy.
Ủy ban Nobel Na Uy hàng năm trao Giải Nobel Hòa bình cho cá nhân hoặc tổ chức vì nỗ lực và hành động xuất sắc trong thúc đẩy hòa bình thế giới. Giải thưởng cho người đoạt Nobel Hòa bình bao gồm một huy chương vàng, bằng chứng nhận và 10 triệu kronor Thụy Điển (1,1 triệu USD).
Nobel Hòa bình là giải thứ 5 được công bố trong mùa Giải Nobel năm 2021. Giải sẽ được trao vào ngày 10/12 tới, vào dịp kỷ niệm ngày mất của Alfred Nobel - “cha đẻ” của giải Nobel.
Mở đầu mùa giải Nobel năm nay, vào ngày 4/10, Giải Nobel Y học đã thuộc về hai nhà khoa học người Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian với những khám phá về các thụ thể đối với nhiệt độ và xúc giác.
Giải Nobel Vật lý 2021 đã được trao cho ba nhà khoa học Mỹ, Đức và Italy vào ngày 5/10 nhằm tôn vinh những đóng góp đột phá của họ cho sự hiểu biết của giới khoa học về các hệ thống vật lý phức tạp.
Ngày 6/10, Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm của Thụy Điển đã trao Giải Nobel Hóa học năm 2021 cho hai nhà khoa học Benjamin List và David W.C. MacMillan để ghi nhận “công trình nghiên cứu liên quan tới quá trình phát triển một hình thức xúc tác hữu cơ không đối xứng (asymmetric organocatalysis).
Tiếp đó, vào ngày 7/10, Ủy ban Nobel thuộc Viện Hàn lâm Thụy Điển đã trao Giải Nobel Văn học năm 2021 cho nhà văn, tiểu thuyết gia người Tanzania Abdulrazak Gurnah vì những tác phẩm thể hiện sự thâm nhập quyết liệt và lòng trắc ẩn của ông đối với ảnh hưởng của chủ nghĩa thực dân và số phận của những người tị nạn trong hố sâu ngăn cách giữa các nền văn hóa và lục địa.
Giải Nobel là một giải thưởng quốc tế được trao thường niên kể từ năm 1901 để vinh danh những cá nhân đạt thành tựu trong các lĩnh vực Vật lý, Y học, Hóa học, Văn học và Hòa bình; riêng giải Nobel Hoà bình có thể được trao cho cá nhân hay một tổ chức.
Năm 1968, Giải Nobel về lĩnh vực Kinh tế được thêm vào hệ thống giải Nobel để tưởng nhớ nhà bác học Alfred Nobel. Năm nay, chủ nhân của giải Nobel Kinh tế sẽ được vinh danh vào ngày 11/10 tới, khép lại mùa Nobel 2021.
