Bước đi được xem là trọng tâm trong chiến lược phục hồi ngành năng lượng hạt nhân và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Theo kế hoạch, chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ đầu tư thông qua gói tài chính khổng lồ, cho phép Washington nắm quyền sở hữu một phần tại Westinghouse. Thỏa thuận giữa Bộ Thương mại và hai tập đoàn Cameco (Canada) cùng Brookfield Asset Management (Mỹ) nêu rõ: nếu giá trị Westinghouse tăng vượt 30 tỷ USD trước năm 2029, chính phủ Mỹ có thể yêu cầu công ty thực hiện phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), trở thành cổ đông nắm khoảng 8% cổ phần.
Giám đốc điều hành Cameco, Grant Isaac, cho biết việc chính phủ tham gia sở hữu phản ánh “cam kết dài hạn của Mỹ với công nghệ hạt nhân hiện đại và sạch”. Dù không nắm cổ phần tại Cameco hay Brookfield, Washington vẫn giữ quyền lợi trực tiếp trong các dự án nhà máy hạt nhân mới nếu đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng.
Nguồn vốn 80 tỷ USD có thể được huy động từ Quỹ vay năng lượng của Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) hoặc các chương trình tín dụng xanh liên bang, phục vụ việc xây dựng các lò phản ứng AP1000 thế hệ mới — công nghệ chủ lực của Westinghouse. Mỗi lò AP1000 có công suất 1 GW, đủ cung cấp điện cho hơn 750.000 hộ gia đình, đồng thời giảm đáng kể phát thải carbon.
Tổng thống Trump hồi tháng 5/2025 đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu Mỹ bắt đầu xây dựng 10 lò phản ứng hạt nhân lớn trước năm 2030, coi đây là “nền tảng của kỷ nguyên năng lượng hạt nhân mới”.
Giám đốc điều hành Westinghouse, Dan Sumner, khẳng định công ty đã sẵn sàng đáp ứng mục tiêu này với các mẫu lò AP1000 cải tiến về hiệu suất và độ an toàn.
Westinghouse từng gặp khó khăn trong quá khứ khi hai dự án lò phản ứng ở bang Georgia và South Carolina bị đội vốn, dẫn đến phá sản năm 2017.
Tuy nhiên, công ty đã hồi phục sau khi được Brookfield và Cameco mua lại vào năm 2023. Hai lò AP1000 đầu tiên tại Mỹ — Plant Vogtle 3 và 4 (bang Georgia) — đã chính thức đi vào hoạt động trong các năm 2023 và 2024.
Giới chuyên gia nhận định, gói đầu tư 80 tỷ USD lần này có thể đưa Mỹ trở lại vị thế tiên phong trong công nghệ hạt nhân toàn cầu, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch trong bối cảnh nhu cầu điện tăng nhanh từ trung tâm dữ liệu, sản xuất bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.
“Đây không chỉ là khoản đầu tư cho năng lượng, mà là khoản đầu tư cho tương lai công nghiệp và an ninh quốc gia của Mỹ,” ông Isaac nhấn mạnh.


