Các quan chức Mỹ và Ukraine đã bày tỏ sự lạc quan sau vòng đàm phán cấp cao với Nga tại Saudi Arabia, trong bối cảnh Washington đang thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài tại Ukraine.
Phát biểu trên kênh Fox News ngày 23/3, Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff cho biết ông cảm nhận “Tổng thống Nga Vladimir Putin muốn hòa bình” và kỳ vọng sẽ có tiến triển thực sự tại vòng đàm phán tiếp theo trong ngày 24/3, đặc biệt liên quan đến một thỏa thuận ngừng bắn tại khu vực Biển Đen giữa Nga và Ukraine.
Theo Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz, Washington đang tập trung vào các biện pháp xây dựng lòng tin để làm nền tảng cho tiến trình hòa bình.
Các nội dung đàm phán bao gồm thỏa thuận ngừng bắn trên Biển Đen; thảo luận về đường giới tuyến tạm thời giữa hai bên; cơ chế giám sát, gìn giữ hòa bình và đóng băng xung đột và đề xuất thỏa thuận hòa bình lâu dài
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22/3 cũng khẳng định tình hình xung đột đang “nằm trong tầm kiểm soát” và đặt mục tiêu đạt thỏa thuận ngừng bắn toàn diện trước ngày 20/4.
Một nguồn tin từ Ukraine tiết lộ Kiev có thể đề xuất lệnh ngừng bắn mở rộng, bao gồm việc chấm dứt các cuộc không kích vào cơ sở hạ tầng, năng lượng, cũng như tạm dừng các cuộc tấn công trên biển.
Trong khi Mỹ thể hiện thái độ tích cực, phía Nga tỏ ra thận trọng. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 23/3 cho biết các cuộc đàm phán "mới chỉ bắt đầu", đồng thời cảnh báo "những thương lượng khó khăn vẫn còn ở phía trước".
Nga cũng nêu rõ ưu tiên trong vòng đàm phán lần này là khả năng khôi phục Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen 2022 vốn đã bị đình trệ.
Theo các nguồn tin phương Tây, Tổng thống Putin đã đồng ý ngừng tấn công các cơ sở năng lượng của Ukraine - động thái được xem là thiện chí ban đầu, dù ông chưa chấp thuận đề xuất ngừng bắn 30 ngày do Mỹ đưa ra vốn đã nhận được sự ủng hộ từ Ukraine.
Tuy nhiên, việc Tổng thống Trump gần đây có nhiều cuộc trao đổi riêng với ông Putin đã gây lo ngại ở châu Âu. Một số lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) e ngại Washington có thể đang ưu tiên đàm phán song phương, thay vì phối hợp chặt chẽ với các đồng minh NATO.
Anh và Pháp đã tuyên bố tăng viện trợ quân sự cho Ukraine và đẩy mạnh ngân sách quốc phòng để giảm phụ thuộc vào Mỹ.
Trấn an mối lo ngại từ đồng minh, ông Steve Witkoff nhấn mạnh: “Tôi không nghĩ ông Putin muốn kiểm soát toàn bộ châu Âu. Đây là một tình huống rất khác so với Thế chiến II”.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng khẳng định các cuộc đàm phán đang diễn ra theo hướng xây dựng, đồng thời nhấn mạnh mục tiêu cuối cùng của Kiev vẫn là buộc Nga chấm dứt hoàn toàn các hành động tấn công.
