Theo Trung tâm Chia sẻ Thông tin (ISC) của Hiệp định Hợp tác Khu vực về Chống cướp biển và Cướp có vũ trang chống lại tàu thuyền ở Châu Á (ReCAAP), trong 6 tháng đầu năm 2025 đã xảy ra 80 vụ cướp và cướp có vũ trang tại eo biển này. Cùng kỳ năm ngoái, chỉ có 21 vụ.
Eo biển Malacca, một eo biển hẹp nhưng quan trọng nằm giữa Singapore, Malaysia và Indonesia, đóng vai trò thiết yếu cho thương mại toàn cầu. Nó đóng vai trò là hành lang hàng hải quan trọng nối Ấn Độ Dương với Thái Bình Dương, thông qua Biển Đông.
Ông Vijay Chafekar, giám đốc điều hành của ReCAAP ISC, cho biết phần lớn các vụ cướp biển và cướp có vũ trang trong năm nay xảy ra ở Kênh Phillip thuộc eo biển Singapore, nơi các tàu thuyền buộc phải giảm tốc độ để di chuyển trên tuyến đường thủy hẹp này.
Theo ông Chafekar, hầu hết các vụ cướp đều mang tính cơ hội và không có sự đối đầu, phi hành đoàn đều không bị thương.
Theo Cục Nghiên cứu Quốc gia Châu Á, eo biển này là “điểm nghẽn” của khu vực với ước tính 90.000 tàu buôn và 60% thương mại hàng hải toàn cầu đi qua đây hàng năm.
Theo dữ liệu của ReCAAP, không có vụ việc nào trong năm 2025 xảy ra ở eo biển này được phân loại là Loại 1 - loại nghiêm trọng nhất liên quan đến vũ khí hoặc bắt giữ con tin - và 90% không gây thương tích.
7 vụ đụng độ liên quan đến dao hoặc vũ khí mô phỏng, và một thành viên thủy thủ đoàn bị thương nhẹ. Tàu chở hàng rời là tàu thường xuyên bị nhắm mục tiêu nhất (52%), tiếp theo là tàu chở dầu (24%) và tàu container (11%).
Một số nhà phân tích cho rằng, có mối liên hệ giữa lưu lượng hàng hải gia tăng do các tàu tìm cách chuyển hướng khỏi tuyến đường thương mại Biển Đỏ, tuyến đường ngày càng bị gián đoạn do phiến quân Houthi của Yemen tấn công các tàu thương mại.
Daniel Ng, thuộc Hiệp hội chủ tàu châu Á (ASA) cho biết, những kẻ gây ra vụ việc năm 2025 thường là thành viên của các nhóm tội phạm có tổ chức cấp thấp hoạt động từ các đảo xa xôi của Indonesia như đảo Riau và đảo Cula.
“Họ di chuyển bằng thuyền tam bản (thuyền gỗ đáy phẳng) để tiếp cận tàu thuyền, thường là vào ban đêm. Họ trèo lên tàu bằng những cây sào dài có móc và dây thừng” – Ng thông tin thêm.
Ng cho biết, sự gia tăng các vụ việc có thể liên quan đến việc thủ phạm ngày càng thành thạo trong việc tìm ra "lỗ hổng" để xâm phạm an ninh trên tàu, sử dụng dữ liệu di động của Hệ thống nhận dạng tự động (AIS) để trục lợi.
Những người này thường gặp khó khăn về tài chính do các yếu tố như thất nghiệp và nghèo đói, cần kiếm thêm thu nhập và dường như ngày càng thành thạo hơn trong việc vi phạm các biện pháp an ninh.
Người phát ngôn của Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) cho biết, sự gia tăng các vụ việc là "đáng lo ngại" và kêu gọi tất cả các tàu thuyền tuân thủ các biện pháp quản lý tốt nhất và báo cáo kịp thời các vụ việc cho các cơ quan có thẩm quyền.


