Nga bất ngờ triệu tập Đại sứ Nhật Bản vì việc liên quan tới quần đảo tranh chấp

Cụ thể, Bộ Ngoại giao Nga đã lưu ý những phát ngôn cho rằng Nga cần phải chuẩn bị cho các công dân nước này trước việc trao trả Nhật Bản quần đảo mà Tokyo gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc, trong khi Moskva gọi là Nam Kuril, và những phát ngôn về việc bỏ qua yêu cầu bồi thường từ phía Nga.

Tuyên bố nhấn mạnh các phát biểu này đã xuyên tạc bản chất thỏa thuận giữa các nhà lãnh đạo của Nga và Nhật Bản. Phía Nga khẳng định vẫn giữ nguyên lập trường, và hiệp ước hòa bình chỉ được giải quyết trong điều kiện quan hệ Nga - Nhật Bản thay đổi theo hướng tích cực. Các thỏa thuận đưa ra phải được nhân dân hai nước ủng hộ, dựa trên sự thừa nhận vô điều kiện của Tokyo đối với kết quả của Chiến tranh Thế giới thứ Hai, trong đó có việc thừa nhận chủ quyền của Nga đối với quần đảo trên.

4 hòn đảo tranh chấp trong Quần đảo Nam Kuril/Vùng lãnh thổ phương Bắc: Kunashir, Iturup, Shikotan, Habomai. Chữ số năm màu đỏ ghi nhận đường biên giới giữa Nga và Nhật Bản (Ảnh: Wikipedia)

Trước đó, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nhấn mạnh Tokyo có tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo này, nhưng không có ý định trục xuất người Nga đang sinh sống tại đó. Chính phủ Nhật Bản dự định đề xuất với Nga từ bỏ các yêu sách bồi thường lẫn nhau liên quan đến 4 hòn đảo thuộc quần đảo này.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Nga Putin tại Hội nghị thượng đỉnh G20 tổ chức tại Argentina hồi tháng 12/2018 (Ảnh: The Moscow Times)

Trong 7 thập kỳ qua, Nga và Nhật Bản đã tìm cách tiến tới ký kết hiệp ước hòa bình sau Chiến tranh Thế giới thứ Hai. Tuy nhiên, trở ngại chính lại liên quan tranh chấp chủ quyền đối với quần đảo tranh chấp Nam Kuril/Vùng lãnh thổ phương Bắc.

Vấn đề tranh chấp lãnh thổ này ảnh hưởng nghiêm trọng đến quan hệ ngoại giao và thương mại song phương. Gần đây, hai nước đều thể hiện thiện chí giải quyết tranh chấp thông qua thúc đẩy các hoạt động kinh tế chung tại quần đảo trên.

Tháng 11/2018, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhất trí đẩy nhanh các cuộc đàm phán trên cơ sở một tuyên bố chung năm 1956, theo đó Moscow đồng ý trao trả hai đảo nhỏ hơn trong quần đảo trên cho Tokyo sau khi một hiệp ước hòa bình được ký kết. Theo truyền thông Nga, Thủ tướng Abe dự kiến sẽ thăm nước này vào ngày 21/1 tới và tiến hành các cuộc hội đàm với Tổng thống Putin.

Russia summons Japan envoy over Tokyo's comments on disputed island row

(Reuters) - Russia summoned Japan’s ambassador in Moscow on Wednesday to complain about comments made by the leadership in Tokyo on the bid to resolve a decades-old dispute with Moscow over a chain of islands, the Russian foreign ministry said.

Japanese Prime Minister Shinzo Abe is making a push towards a treaty with Russia over the islands, and is due to hold talks with Russian President Vladimir Putin this month, but Moscow has shown no willingness to concede control over the islands.

Russia and Japan have been in dispute for seven decades over island territories captured by Soviet troops in the last days of World War Two.

Russia’s foreign ministry said in a statement issued late on Wednesday it had called in Japan’s envoy to complain about comments made by Japan about the need to reach an understanding with Russians living on the islands about their transfer to Japanese control.

The ministry in a statement also protested comments it said that Tokyo had made about Moscow refusing to pay compensation to Japan for “occupying” the islands.