Tin tứcĐộng thái pháp lý này được xem là bước leo thang mới trong căng thẳng giữa Nga và Liên minh châu Âu (EU) xoay quanh các lệnh trừng phạt liên quan đến xung đột tại Ukraine.
Theo thông báo của Tòa Trọng tài Moskva, ngày 12/12, cơ quan này đã tiếp nhận đơn kiện của Ngân hàng Trung ương Nga đối với Euroclear. Số tiền mà phía Nga yêu cầu bồi thường là hơn 18,1 nghìn tỷ ruble, tương đương trên 229 tỷ USD. Đây là một trong những vụ kiện có giá trị bồi thường lớn nhất từ trước đến nay liên quan đến các biện pháp trừng phạt tài chính quốc tế.
Euroclear là tập đoàn tài chính có trụ sở tại Brussels, chuyên cung cấp dịch vụ lưu ký và thanh toán chứng khoán. Hiện công ty này đang nắm giữ khoảng 185 tỷ euro, tương đương 217 tỷ USD, tài sản của Nga bị phong tỏa theo các lệnh trừng phạt của EU nhằm đáp trả việc Moskva phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Ngân hàng Trung ương Nga cho biết khoản tiền đòi bồi thường không chỉ bao gồm giá trị tài sản bị đóng băng, mà còn tính đến giá trị các chứng khoán bị chặn giao dịch cũng như phần lợi nhuận bị mất trong thời gian tài sản không thể sử dụng. Theo phía Nga, các biện pháp phong tỏa này đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho hệ thống tài chính quốc gia và vi phạm quyền sở hữu hợp pháp.
Tính đến nay, Euroclear chưa đưa ra bình luận chính thức về vụ kiện. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng công ty này đang đứng trước sức ép pháp lý lớn, trong bối cảnh các tranh cãi quốc tế xoay quanh việc sử dụng tài sản Nga bị đóng băng ngày càng gay gắt.
Đáng chú ý, đơn kiện được Ngân hàng Trung ương Nga nộp đúng vào thời điểm EU công bố kế hoạch đóng băng vô thời hạn các tài sản của Nga. Brussels còn xem xét sử dụng nguồn tiền này làm tài sản bảo đảm cho các khoản vay hỗ trợ Ukraine trong các năm 2026 và 2027, thay vì chỉ khai thác lợi nhuận phát sinh như trước đây.
Phản ứng trước động thái của EU, ông Kirill Dmitriev, cố vấn thân cận của Tổng thống Nga, chỉ trích đây là hành vi “trộm cắp”, đồng thời cảnh báo các biện pháp trên có thể làm suy giảm niềm tin toàn cầu đối với đồng euro cũng như hệ thống ngân hàng trung ương châu Âu.
Theo các chuyên gia pháp lý, Tòa Trọng tài Moskva nhiều khả năng sẽ sớm đưa ra phán quyết và Euroclear có nguy cơ bất lợi. Trong trường hợp thắng kiện, Nga có thể tìm cách nhắm tới các tài sản của Euroclear tại những quốc gia mà Moskva coi là “thân thiện” để thực thi phán quyết và bù đắp thiệt hại.
