Tin tứcĐây là một trong những ngày lễ trọng đại nhất của quốc gia, gắn liền với lòng tự hào dân tộc, ký ức lịch sử và biểu dương sức mạnh quân sự.
Ngày Chiến thắng được ghi nhận lần đầu vào năm 1945, khi Đức quốc xã ký văn kiện đầu hàng vô điều kiện lúc 0h43 ngày 9/5 theo giờ Moscow. Sự kiện này chính thức chấm dứt cuộc chiến đẫm máu khiến Liên Xô tổn thất khoảng 27 triệu người, trong đó phần lớn là dân thường.
Dưới thời Liên Xô, lễ kỷ niệm ban đầu được tổ chức một cách hạn chế. Phải đến năm 1965, nhân kỷ niệm 20 năm chiến thắng, ngày 9/5 mới chính thức được công nhận là ngày lễ quốc gia.
Sau khi Liên Xô tan rã, Nga tiếp tục duy trì truyền thống này và các lễ duyệt binh bắt đầu trở thành một phần không thể thiếu của Ngày Chiến thắng, dù vẫn mang tính gián đoạn cho đến khi được tổ chức thường niên trở lại vào năm 1995, sau khi Nga ban hành Luật liên bang “Về việc ghi nhớ chiến thắng của nhân dân Liên Xô”.
Không chỉ là hoạt động mang tính quân sự, Ngày Chiến thắng còn là sự kiện gắn kết xã hội sâu sắc. Theo khảo sát, đây là ngày lễ khiến người Nga cảm thấy tự hào nhất.
Các hoạt động như diễu hành, trình diễn pháo hoa, cuộc tuần hành “Binh đoàn Bất tử” và các buổi gặp mặt cựu chiến binh được tổ chức trên khắp đất nước, từ thủ đô Moscow đến các thành phố “anh hùng”.
Nhà sử học Dmitri Andreev nhận định: “Ngày Chiến thắng và những ký ức về sự kiện này đã trở thành động lực đoàn kết dân tộc và biểu tượng của lòng kiên cường.”
Cuộc duyệt binh đầu tiên tại Quảng trường Đỏ diễn ra ngày 24/6/1945, với hơn 40.000 quân nhân và gần 2.000 thiết bị quân sự. Từ năm 2008, xe thiết giáp hạng nặng và trình diễn trên không chính thức trở thành phần không thể thiếu trong mỗi lễ duyệt binh, thể hiện rõ sức mạnh quân sự hiện đại của Nga.
Các cuộc duyệt binh những năm gần đây đã tăng quy mô đáng kể, với hàng chục ngàn binh sĩ, hàng trăm khí tài quân sự và máy bay hiện đại. Đặc biệt, năm 2015 - năm kỷ niệm 70 năm chiến thắng, Nga tổ chức duyệt binh quy mô lớn nhất với 194 xe quân sự và 140 máy bay. Năm 2020 dù bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, lễ duyệt binh vẫn được tổ chức với hơn 14.000 quân nhân tham gia.
Trong 2 năm 2023 và 2024, một số khu vực tại Nga hủy tổ chức lễ diễu binh vì lý do an ninh. Tuy nhiên, tại thủ đô Moscow, lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng 9/5/2024 vẫn diễn ra với sự tham gia của hơn 9.000 binh sĩ, trong đó có khoảng 1.000 quân nhân từng tham chiến tại chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine cùng 75 đơn vị khí tài và máy bay chiến đấu.
Năm 2025, lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng dự kiến sẽ là sự kiện lớn nhất từ trước đến nay. Theo trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov, đoàn quân đội từ 13 quốc gia nước ngoài sẽ tham gia diễu hành tại Quảng trường Đỏ. Sự kiện không chỉ tái hiện ký ức lịch sử mà còn là màn phô diễn sức mạnh quân sự và thông điệp chính trị quốc tế của Moscow.
Dù trải qua nhiều biến động lịch sử, Ngày Chiến thắng 9/5 vẫn giữ vai trò cốt lõi trong bản sắc dân tộc Nga. Đó không chỉ là một ngày lễ, mà còn là lời nhắc nhở về sự hy sinh to lớn của quá khứ, đồng thời khẳng định ý chí, đoàn kết và sức mạnh của nước Nga hiện đại.