Tin tứcQuyết định này dù được dự báo trước sau kết quả bầu cử không thuận lợi của đảng Dân chủ Tự do (LDP) tháng 7/2025 vẫn gây ra làn sóng lo ngại lớn trên thị trường trong và ngoài nước.
Ngay khi thị trường mở cửa vào sáng 8/9, đồng yen được dự báo sẽ chịu áp lực bán mạnh, sau khi chốt tuần ở mức 147,43 yen đổi 1 USD. Đây đã là một trong những đồng tiền yếu nhất nhóm G10 tuần trước.
Các chuyên gia cảnh báo yen có thể rơi xuống vùng 149,10-149,20 yen/USD, đặc biệt khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) nhiều khả năng buộc phải trì hoãn kế hoạch nâng lãi suất dự kiến cho cuối năm.
Không chỉ tiền tệ, trái phiếu Chính phủ Nhật Bản (JGB) kỳ hạn dài cũng đối mặt nguy cơ bị bán tháo. Nhà đầu tư lo ngại người kế nhiệm ông Ishiba sẽ thúc đẩy các gói kích thích tài khóa lớn, làm gia tăng gánh nặng nợ công. Lợi suất trái phiếu siêu dài hạn vốn đã chịu áp lực thời gian qua, nhiều khả năng tiếp tục tăng mạnh.
Ông Katsutoshi Inadome, chiến lược gia cấp cao tại Sumitomo Mitsui Trust Asset Management, cho rằng: “Hiệu suất kém của JGB siêu dài hạn sẽ còn tiếp diễn, thậm chí trầm trọng hơn, bởi chưa có nhân vật kế nhiệm nào được kỳ vọng duy trì kỷ luật tài khóa như ông Ishiba”.
Điều này cũng gây hiệu ứng lan tỏa ra thị trường nợ toàn cầu. Khi lợi suất JGB tăng, nhà đầu tư lo ngại xu hướng này sẽ lan sang châu Âu và Mỹ, trong bối cảnh nhiều nền kinh tế lớn vốn đã chịu áp lực nợ công gia tăng.
Ai sẽ thay thế ông Ishiba?
Trong nội bộ LDP, nhiều gương mặt tiềm năng đang được nhắc đến. Bà Sanae Takaichi, cựu Bộ trưởng Nội vụ được đánh giá cao với lập trường ủng hộ kích thích kinh tế và quan điểm thận trọng về tăng lãi suất. Nhiều chuyên gia nhận định bà có nhiều cơ hội trở thành thủ tướng kế nhiệm.
Ngoài ra, còn có các ứng viên như: Shinjiro Koizumi, Bộ trưởng Nông nghiệp, con trai cựu Thủ tướng Nhật Bản có quan điểm trung lập; Takayuki Kobayashi, cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế; Yoshimasa Hayashi, Chánh văn phòng Nội các, nổi bật với quan điểm thắt chặt tài khóa; Katsunobu Kato, Bộ trưởng Tài chính, người am hiểu sâu về ngân sách.
Ông Ken Matsumoto, chiến lược gia vĩ mô tại Credit Agricole, dự báo: “Kịch bản chính là bà Takaichi sẽ lên thay. Nếu đúng vậy, thị trường sẽ hướng về chính sách nới lỏng tài khóa và tiền tệ. Ngược lại, nếu ông Hayashi thắng cử, thị trường có thể hạ nhiệt do tín hiệu thắt chặt”.
Thị trường chứng khoán Tokyo được dự báo biến động khó lường, khi phải cân bằng giữa triển vọng kích thích tài khóa, biến động tỷ giá yen và rủi ro toàn cầu. Một mặt, chi tiêu công nhiều hơn có thể hỗ trợ các ngành xây dựng, hạ tầng và tiêu dùng; mặt khác, lo ngại nợ công và bất ổn chính trị sẽ khiến nhà đầu tư thận trọng.
Trong ngắn hạn, giới đầu tư tập trung vào quy mô các gói kích thích mà chính phủ mới có thể triển khai và lộ trình chính sách tiền tệ của BoJ. Nếu BoJ tiếp tục trì hoãn nâng lãi suất, cổ phiếu xuất khẩu có thể hưởng lợi nhờ đồng yen yếu. Tuy nhiên điều này lại làm gia tăng rủi ro bất ổn vĩ mô trong trung hạn.
