Tin tứcBiên giới trên bộ duy nhất của Qatar đã gần như bị đóng cửa kể từ giữa năm 2017, khi Saudi Arabia, Ai Cập và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất cùng tiến hành phong tỏa đối với quốc gia nhỏ bé thuộc Vùng Vịnh này, trong cáo buộc nước này hỗ trợ các nhóm Hồi giáo cực đoan và có mối quan hệ sâu sắc với Iran. Biên giới với Saudi, là nơi mà việc nhập khẩu các sản phẩm sữa, vật liệu xây dựng và các mặt hàng khác của Qatar đều dựa vào, đã được cho mở cửa chỉ mới trong ba năm qua để giúp người Qatar vào Saudi Arabia để thực hiện chuyến hành hương Hajj.
Không rõ Qatar đã thực hiện hay hứa hẹn sẽ thực hiện nhượng bộ gì cho sự xoay chuyển trong chính sách này.
Kuwait, quốc gia trung gian hòa giải xung đột này, đã lên tiếng đầu tiên về sự đột phá ngoại giao này thông qua bộ trưởng ngoại giao nước này. Đầu ngày thứ Hai, bộ trưởng ngoại giao Kuwait đã đến Doha để gửi thông điệp đến tiểu vương lãnh đạo Qatar, Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani.
Trong khi quyết định của Saudi đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với việc giải quyết vấn đề vùng Vịnh, nhưng con đường hướng tới hòa giải hoàn toàn vẫn chưa được đảm bảo. Rạn nứt giữa UAE và Qatar đã lên mức độ sâu sắc nhất, với sự bất đồng tư tưởng gay gắt.
Sau thông báo của Kuwait, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao UAE, Anwar Gargash, đã tweet rằng đất nước của ông rất muốn khôi phục sự thống nhất của Vùng Vịnh. Tuy nhiên, ông cảnh báo: "Chúng tôi còn nhiều việc phải làm và chúng tôi đang đi đúng hướng."
Việc dỡ bỏ lệnh cấm vận của Saudi Arabia mở đường cho lãnh đạo Qatar có thể tham dự hội nghị thượng đỉnh thường niên các nguyên thủ quốc gia Vùng Vịnh sẽ tổ chức tại địa điểm sa mạc cổ Al-Ula.
Cuối ngày thứ Hai, phía Qatar cũng xác nhận việc quốc vượng Sheik Tamim sẽ tham dự hội nghị, một động thái mà các nhà phân tích nói có thể mang ý nghĩa nhạy cảm đối với ông nếu lệnh phong tỏa của Saudi vẫn còn.
Năm nay, Tổng thống Ai Cập cũng được mời tham dự hội nghị của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh của 6 quốc gia gồm Saudi Arabia, UAE, Bahrain, Kuwait, Oman và Qatar.
Trong một tuyên bố trên truyền hình, bộ trưởng ngoại giao Kuwait cho biết lãnh đạo Kuwait đã nói chuyện với tiểu vương Qatar và thái tử Saudi Arabia. Cuộc đối thoại nhấn mạnh rằng các bên rất mong muốn tái thống nhất và cả ba sẽ gặp nhau tại Al-Ula để ký kết một tuyên bố hứa hẹn mở ra một trang mới tươi sáng cho mối quan hệ hữu nghị.
Truyền thông nhà nước Saudi dẫn lời Thái tử Mohammed bin Salman nói rằng hội nghị sắp tới sẽ hướng các quốc gia đến sự thống nhất và đoàn kết để đối mặt với các thách thức của khu vực.
Quyết định chấm dứt lệnh cấm vận của Saudi Arabia được đưa ra chỉ vài tuần sau khi cố vấn của Tổng thống Donald Trump, Jared Kushner, đến thăm UAE và Qatar trong một nỗ lực cuối cùng của chính quyền nhằm đảm bảo một bước đột phá ngoại giao.
Nó cũng diễn ra ngay trước khi Tổng thống đắc cử Joe Biden tuyên thệ nhậm chức. Saudi Arabia có thể đang tìm cách giúp chính quyền Trump giành được chiến thắng ngoại giao cuối cùng và gỡ bỏ những vấp váp để xây dựng mối quan hệ nồng ấm với chính quyền Biden, được tin là sẽ có lập trường gắn kết với UAE.
Trọng tâm hiện tại vẫn là lo ngại rằng mối quan hệ thân thiết của Qatar với Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đã làm suy yếu an ninh khu vực. Ai Cập và UAE coi sự ủng hộ của Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ đối với Tổ chức Anh em Hồi giáo là mối đe dọa an ninh và coi nhóm này là một tổ chức khủng bố. Saudi Arabia và Bahrain chủ yếu lo ngại về mối quan hệ chặt chẽ của Qatar với kẻ thù trong khu vực là Iran.
Những căng thẳng âm ỉ đó đã trở nên sôi sục vào mùa hè năm 2017, khi bốn nước tuyên bố phong tỏa tuyệt vời đối với Qatar và cắt mọi liên kết giao thông và ngoại giao với nước này.
Các quốc gia cấm vận đã lên một danh sách các yêu cầu cho Qatar bao gồm việc đóng cửa mạng tin tức hàng đầu Al-Jazeera và chấm dứt sự hiện diện quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở Qatar, nơi cũng có căn cứ quân sự lớn của Mỹ. Qatar đã từ chối hoàn toàn các yêu cầu và bác bỏ ý kiến cho rằng sự hậu thuẫn của họ đối với các nhóm Hồi giáo thể hiện sự ủng hộ đối với những kẻ cực đoan bạo lực.
Tuy nhiên vẫn có dấu hiệu cho thấy các hành động thù địch tiếp tục âm ỉ, khi Qatar đã phản đối Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vào tháng trước nói rằng các máy bay chiến đấu của Bahrain đã “vi phạm” không phận Qatar vào đầu tháng 12. Bahrain đáp trả, gọi các cáo buộc là "vô trách nhiệm và vô căn cứ." Bahrain cũng cáo buộc lực lượng bảo vệ bờ biển Qatar đã tự ý bắt giữ hàng chục tàu cá của Bahrain mà Qatar cho rằng đã xâm phạm lãnh hải của nước này.
