Báo cáo này được công bố cùng ngày với hội nghị thượng đỉnh UNESCO tại Paris ngày 21/03, nhân Ngày Sông băng Thế giới đầu tiên, kêu gọi hành động toàn cầu để bảo vệ các sông băng trên thế giới.
Ông Michael Zemp, Giám đốc Dịch vụ Giám sát Sông Băng Thế giới (WGMS), cho biết, từ năm 1975 đến nay, có 9.000 tỷ tấn băng đã tan, tương đương với "một khối băng có kích thước bằng nước Đức với độ dày 25 mét".
Theo ông Zemp, trong 6 năm qua, có 5 năm ghi nhận khối lượng băng tan đạt mức cao nhất, với riêng trong năm 2024 đã mất đi 450 tỷ tấn băng.
Ông Stefan Uhlenbrook, Giám đốc bộ phận Thủy văn, Nước và Băng quyển tại Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), cho biết, hiện có khoảng 275.000 sông băng còn lại trên toàn cầu, cùng với các tảng băng ở Nam Cực và Greenland, chiếm khoảng 70% lượng nước ngọt của thế giới.
Ông Uhlenbrook nhấn mạnh rằng: "Chúng ta cần phát triển kiến thức khoa học, cần cải thiện hệ thống quan sát, dự báo và hệ thống cảnh báo sớm tốt hơn cho hành tinh và con người”.
Sông băng trên khắp thế giới, từ Bắc Cực đến dãy Alps, Nam Mỹ và Cao nguyên Tây Tạng, đang tan chảy với tốc độ đáng báo động do nhiệt độ toàn cầu gia tăng bởi việc đốt nhiên liệu hóa thạch.
Sự suy giảm này không chỉ làm mực nước biển dâng cao mà còn đẩy nhanh tình trạng cạn kiệt các nguồn nước quan trọng, gây ra lũ lụt tàn phá và đe dọa sinh kế của hàng triệu người, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành thủy điện và nông nghiệp.
Hiện có khoảng 1,1 tỷ người sống trong các cộng đồng núi, những nơi chịu tác động trực tiếp nhất từ tình trạng băng tan, do các rủi ro gia tăng liên quan đến thiên tai và nguồn nước không ổn định. Các khu vực này thường ở vị trí xa xôi, địa hình khó khăn, khiến việc tìm kiếm giải pháp với chi phí thấp trở nên khó khăn.
Nhiệt độ tăng cao dự báo sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng hạn hán ở những khu vực phụ thuộc vào lớp tuyết để lấy nước ngọt, đồng thời làm tăng mức độ nghiêm trọng và tần suất của các mối nguy hiểm như tuyết lở, sạt lở đất, lũ quét và lũ từ hồ băng.
Theo báo cáo mới nhất của UNESCO, sự tan chảy của các sông băng ở Đông Phi đã làm gia tăng xung đột ở địa phương về nguồn nước. Mặc dù tác động trên quy mô toàn cầu là không đáng kể, nhưng tác động tích lũy từ băng tan trên khắp thế giới đang ngày càng trở nên nghiêm trọng.
Từ năm 2000 đến 2023, các sông băng trên núi đã tan chảy và khiến mực nước biển toàn cầu dâng cao 18 milimét, tương đương với khoảng 1 milimét mỗi năm. Theo WGMS, mỗi milimét có thể khiến 300.000 người bị ngập lụt hàng năm.
