Tin tứcSắc lệnh này được Tổng thống Donald Trump ký vào ngày 20/1, gây ra một làn sóng tranh cãi và chỉ trích trong cộng đồng pháp lý và chính trị Mỹ.
Phán quyết của thẩm phán Coughenour có hiệu lực trong vòng 14 ngày và có thể được gia hạn, mở ra một giai đoạn mới trong cuộc chiến pháp lý về quyền công dân và nhập cư tại Mỹ.
Đây là kết quả của vụ kiện do bốn bang Washington, Arizona, Illinois và Oregon cùng đệ đơn chống lại sắc lệnh hành pháp của ông Trump, cho rằng nó vi hiến và đi ngược lại với Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ, vốn đảm bảo quyền công dân cho mọi người sinh ra trên lãnh thổ Mỹ.
Sắc lệnh của ông Trump tuyên bố rằng những trẻ em sinh ra trên đất Mỹ có cha mẹ là người nhập cư không có giấy tờ hợp lệ, hoặc là những người nhập cảnh ngắn hạn như du khách, du học sinh, hoặc lao động thời vụ, sẽ không được cấp quyền công dân. Đây là một trong những biện pháp của ông Trump trong chiến lược ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp, điều mà ông đã coi là một vấn đề cấp bách trong suốt thời gian tại vị.
Tại phiên điều trần, thẩm phán Coughenour phản đối mạnh mẽ sắc lệnh này, cho rằng nó rõ ràng vi phạm Hiến pháp.
Ông đã chỉ trích luật sư của chính phủ liên bang, Brett Shumate vì đã bảo vệ sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump một cách “quá chắc chắn”. Thẩm phán cho rằng việc bảo vệ sắc lệnh này không có cơ sở thuyết phục và gây khó hiểu.
Ông bày tỏ sự ngạc nhiên khi một luật sư lại có thể khẳng định sự hợp hiến của sắc lệnh này, đồng thời yêu cầu chính phủ phải giải thích rõ ràng hơn về cơ sở pháp lý của quyết định.
Mặc dù thẩm phán Coughenour tạm chặn sắc lệnh, Tổng thống Trump nhanh chóng tuyên bố với báo chí rằng chính quyền sẽ kháng cáo phán quyết này. Người phát ngôn Bộ Tư pháp Mỹ cũng khẳng định cơ quan này sẽ bảo vệ “quyền lợi hợp pháp” của sắc lệnh hành pháp và tiếp tục theo đuổi chiến lược kiểm soát nhập cư của ông Trump.
Phán quyết tạm chặn của thẩm phán Coughenour không chỉ là một bước lùi đối với chính quyền Trump mà còn là dấu hiệu cho thấy cuộc chiến pháp lý giữa Tổng thống Trump và hệ thống tư pháp Mỹ sẽ kéo dài và gay gắt.
Sắc lệnh này phản ánh một trong những mục tiêu lâu dài của ông Trump: thay đổi các thể chế chính trị và pháp lý của Mỹ, đặc biệt trong vấn đề nhập cư.
Tuy nhiên, những đề xuất của ông như việc sửa đổi quyền công dân sinh ra trên đất Mỹ, chắc chắn sẽ gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các cơ quan pháp lý và những người ủng hộ quyền tự do và nhân quyền.
