Chờ...

Thổ Nhĩ Kỳ tăng lãi suất thêm 2,5%

VOH - Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ quyết định tăng lãi suất cơ bản vào tuần trước. Đây như 1 lời cam kết tiếp tục chống lạm phát, nhưng vẫn thấp hơn các nhà kinh tế kỳ vọng.

Cụ thể, mức tăng được đưa ra là 2,5%, nâng tỷ lệ lên 17,5%. Trước đó tổng thống Erdogan kêu gọi hạ lãi suất để chống lạm phát. Quan điểm của ông mâu thuẫn với lý thuyết kinh tế truyền thống. Các Ngân hàng Trung ương khắp thế giới đã nhanh chóng tăng lãi suất, để đối phó với giá tiêu dùng lên cao sau đại dịch, cũng như bị cuộc chiến Ukraine tác động. Tuy vậy, Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ vẫn giảm lãi suất từ cuối năm 2021.

Một khu chợ ở thành phố Istanbul - Ảnh: Al Jazeera

Một khu chợ ở thành phố Istanbul - Ảnh: Al Jazeera

Sau khi tái đắc cử tháng 5/2023, ông Erdogan báo hiệu sẽ quay lại chính sách thông thường, khi bổ nhiệm 2 nhà kinh tế được tôn trọng vào những vị trí chủ chốt.

Cựu nhân viên ngân hàng Merrill Lynch, là ông Mehmet Simsek, trở lại làm Bộ trưởng Tài chính, vị trí ông giữ cho đến năm 2018. Bà Hafize Gaye Erkan thì lãnh đạo Ngân hàng Trung ương. Bà là người phụ nữ đầu tiên đảm nhận vị trí đó. Bà trước từng là 1 giám đốc ngân hàng ở Mỹ.

Lạm phát của Thổ Nhĩ Kỳ cán mức 38% trong tháng 6, giảm từ mức đáng kinh ngạc là 85% vào tháng 10/2022. Nhiều bên không tin dữ liệu chính thức của chính phủ. Một số nhà kinh tế độc lập cho rằng, lạm phát thực sự ở mức 108%, khiến nhiều hộ gia đình chật vật để mua những thứ cơ bản, như thực phẩm hay trả tiền thuê nhà.

Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ thông báo, họ sẽ tiếp tục tăng chi phí đi vay một cách kịp thời và dần dần, để giảm lạm phát.

Ông Liam Peach, chuyên gia kinh tế của Capital Economics nói: “Tăng lãi suất một lần nữa không đáp ứng được kỳ vọng. Thắt chặt dần dần không giúp được nhiều trong bối cảnh hiện nay.”

Ông Erdogan - người tự nhận là kẻ thù của tăng lãi suất từng nói, ông sẽ chấp nhận chính sách của bộ trưởng tài chính mới, nhưng cũng nhấn mạnh, quan điểm của ông về lãi suất sẽ không thay đổi. Điều này đặt ra câu hỏi, liệu Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ có thể hành động độc lập không?

Dưới áp lực từ ông Erdogan, Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm lãi suất cơ bản từ 19% năm 2021 xuống còn 8,5% vào đầu năm nay. Ông Erdogan đã sa thải 3 thống đốc, những người phản đối giảm lãi suất.

Một số nhà kinh tế cho rằng, niềm tin khác thường của ông Erdogan, đã làm trầm trọng thêm tình trạng bất ổn kinh tế, dẫn đến khủng hoảng tiền tệ và chi phí sinh hoạt, gây khó khăn cho người dân. Ông Erdogan lập luận, mô hình kinh tế của ông ưu tiên tăng trưởng, xuất khẩu và tạo việc làm.

Đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ đã mất 30% giá trị so với đồng USD từ đầu năm tới nay. Nhiều chuyên gia cho rằng, Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ hiện đã cạn dự trữ ngoại tệ.