Tin tứcBáo cáo thường niên về Tình hình Hành động Khí hậu (State of Climate Action) do Viện Tài nguyên Thế giới (WRI) chủ trì, đã vẽ nên một bức tranh đen tối về cơ hội tránh được những tác động nghiêm trọng nhất của khủng hoảng khí hậu.
Các quốc gia đang tụt hậu so với mục tiêu giảm phát thải, và đáng lo ngại nhất là sự cố chấp đối với nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm nhất.
Mặc dù tỷ trọng than trong sản xuất điện có giảm nhờ sự bùng nổ của năng lượng tái tạo, nhu cầu điện tăng cao trên toàn cầu đã dẫn đến việc sử dụng than nhiều hơn bao giờ hết.
Nếu thế giới muốn đạt mức phát thải carbon ròng bằng 0 vào năm 2050 theo Thỏa thuận Khí hậu Paris, việc điện khí hóa nhiều lĩnh vực là bắt buộc. Tuy nhiên, điều này chỉ hiệu quả nếu nguồn cung điện được chuyển dịch sang nền tảng carbon thấp.
Clea Schumer, cộng tác viên nghiên cứu tại WRI nhận định: "Vấn đề là một hệ thống điện dựa vào nhiên liệu hóa thạch sẽ gây ra những hiệu ứng lan tỏa và tác động dây chuyền rất lớn. Chúng ta sẽ không thể hạn chế mức tăng nhiệt độ ở mức 1,5°C nếu việc sử dụng than đá tiếp tục phá vỡ kỷ lục".
Trong khi hầu hết các chính phủ cam kết "giảm dần" than, một số lại đang đi ngược lại xu hướng. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã ăn mừng sản lượng than vượt mốc 1 tỷ tấn, và tại Mỹ, tổng thống Donald Trump tuyên bố ủng hộ than đá và các nhiên liệu hóa thạch khác.
Tin tốt duy nhất là sản lượng năng lượng tái tạo đã tăng trưởng "theo cấp số nhân," với năng lượng mặt trời là "nguồn năng lượng tăng trưởng nhanh nhất trong lịch sử". Tuy nhiên, tốc độ này vẫn chưa đủ.
Báo cáo nhấn mạnh, tốc độ tăng trưởng hàng năm của năng lượng mặt trời và năng lượng gió cần phải tăng gấp đôi để thế giới đạt được mục tiêu cắt giảm khí thải cần thiết vào cuối thập kỷ này.
Báo cáo cũng cảnh báo về tốc độ tiến triển chậm chạp trong các lĩnh vực quan trọng khác: Quá trình cải thiện hiệu quả năng lượng diễn ra quá chậm, đặc biệt là việc cắt giảm lượng carbon thải ra từ việc sưởi ấm các tòa nhà; Ngành thép đang gia tăng "cường độ carbon" – lượng carbon thải ra từ mỗi đơn vị thép sản xuất – bất chấp nỗ lực chuyển đổi ở một số quốc gia.
Đáng chú ý, các "bể chứa carbon" tự nhiên như rừng vẫn tiếp tục bị chặt phá. Năm 2024, hơn 8 triệu ha rừng đã bị mất vĩnh viễn. Báo cáo cho thấy thế giới cần hành động nhanh hơn gấp 9 lần để ngăn chặn nạn phá rừng so với những gì các chính phủ đang làm.
Ngược lại, quá trình điện khí hóa vận tải đường bộ đang diễn ra nhanh hơn, với hơn một phần năm số xe mới bán ra năm ngoái là xe điện (tỷ lệ này gần bằng một nửa ở Trung Quốc).
