Chính phủ Đài Loan cho biết, đây là một trong những hoạt động đầu tiên của Hải quân Mỹ đến khu vực này trong năm nay, đồng thời cho biết số lần hải quân Mỹ quá cảnh đi qua khu vực eo biển nhạy cảm này sẽ ngày càng tăng.
Theo đó, tàu khu trục có tên lửa dẫn đường USS McCampbell và tàu USNS Walter S. Diehl đã “tiến hành một chuyến đi thông thường qua eo biển Đài Loan, tuân theo luật pháp quốc tế” – người phát ngôn Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ - Tim Gorman cho biết.
Gorman nhấn mạnh thêm: “Các tàu đi qua eo biển Đài Loan chứng minh cam kết của Mỹ về một khu vực tự do và mở Ấn Độ - Thái Bình Dương. Hải quân Mỹ sẽ tiếp tục bay, dong buồm và tiến hành các hoạt động ở bất kỳ đâu được luật pháp quốc tế cho phép”.
Bộ Quốc phòng Đài Loan trong một tuyên bố vào tối qua 24/1 cho biết 2 tàu chiến Mỹ đi theo lịch trình về hướng Bắc và chuyến đi này hoàn toàn hợp pháp. Phía Đài Loan cũng cử lực lượng giám sát chặt chẽ hành trình của hải quân Mỹ để "bảo đảm an ninh và ổn định của vùng biển và cả khu vực".
Tàu chiến Mỹ lại đi qua eo biển Đài Loan "dằn mặt" Trung Quốc (Ảnh: CNN)
Động thái này của Mỹ cũng cho thấy sự ủng hộ của chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với Đài Loan trong bối cảnh các bất đồng và căng thẳng giữa Bắc Kinh và Đài Bắc ngày một lớn.
Phía Trung Quốc cũng đã có những phản hồi chính thức đầu tiên về động thái trên. Theo đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh trong một cuộc họp báo đã yêu cầu Mỹ tôn trọng chính sách "một quốc gia" mà Trung Quốc đề ra đối với Đài Loan.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh trong buổi họp báo thường kỳ tại Bắc Kinh ngày 6/1/2019 (Ảnh: Reuters)
Eo biển Đài Loan rộng 180km, nằm giữa đảo Đài Loan và đại lục Trung Quốc, là một điểm nóng địa chính trị tiềm tàng trong bối cảnh Bắc Kinh luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ và nhấn mạnh không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để sáp nhập hòn đảo về đại lục.
Thời gian gần đây, Mỹ thường điều tàu chiến đi qua eo biển nhạy cảm này. Năm 2018, 2 tàu chiến hải quân Mỹ đã đi qua eo biển này vào tháng 10 và tháng 11/2018 với sự theo dõi sát sao của các tàu chiến Trung Quốc.
Theo một báo cáo mới đây của Cơ quan Tình báo quân đội Mỹ, Trung Quốc đang tiến hành một loạt cải cách quân sự tham vọng, đạt được các bước tiến công nghệ mới nhắm đến mục tiêu thống nhất với Đài Loan và ngăn chặn Đài Loan tuyên bố độc lập.
U.S. warships pass through Taiwan Strait amid China tensions
(Reuters) - The United States sent two warships through the Taiwan Strait on Thursday in the first such operation this year, the Taiwanese government said, as it increases the frequency of transits through the strategic waterway amid tensions with China.
The voyage risks further heightening tensions with China, which considers Taiwan its own and has not ruled out the use of force to bring the self-ruled island under its control.
Taiwan’s defense ministry said in a statement late on Thursday the ships were moving in a northerly direction and that their voyage was in accordance with regulations.
It said Taiwan closely monitored the operation to “ensure the security of the seas and regional stability”.
The move will likely be viewed in Taiwan as a sign of support from U.S. President Donald Trump’s government amid growing friction between Taipei and Beijing.
China has stepped up pressure on Taiwan since President Tsai Ing-wen, from the pro-independence ruling party, took office in 2016. It has regularly sent military aircraft and ships to circle the island on drills in the past few years.
Beijing sent several bombers and aircraft through the Bashi Channel, which separates Taiwan from the Philippines, earlier on Thursday, Taiwan’s defense ministry said in a separate statement.
A similar Chinese operation was conducted on Tuesday, the ministry said, and both were monitored closely.
Chinese President Xi Jinping said in early January China reserves the right to use force to bring Taiwan under its control. In response, Tsai vowed to defend the island’s democracy and called for international support to protect Taiwan’s way of life.
Trump recently signed into law the Asia Reassurance Initiative Act reaffirming the U.S. commitment to Taiwan, including arms sales.
Washington has no formal ties with Taiwan but is bound by law to help it defend itself and is its main source of arms.