Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí AGU Advances, tình trạng băng tan nhanh do hiện tượng nóng lên toàn cầu đã làm tăng gấp đôi số lượng sông ở khu vực Himalaya trong thập kỷ qua.
Lượng nước sông tăng đột biến đã được ghi nhận ở ít nhất 10% khu vực, ảnh hưởng đến các con sông lớn như sông Ấn, sông Dương Tử, sông Amu Darya và sông Syr Darya.
Dù những con sông này được duy trì nhờ sông băng, tuyết và mưa, nhưng biến đổi khí hậu đã làm thay đổi dòng chảy của chúng. Những tác động này rất phức tạp - mang lại cả lợi ích lẫn rủi ro cho hàng triệu người phụ thuộc vào chúng.
Nghiên cứu, khảo sát toàn bộ dãy Himalaya và hệ thống sông ngòi trong khu vực này dựa trên những dự đoán trước đó rằng, các sông băng ở vùng núi cao châu Á có thể mất từ 29% đến 67% khối lượng vào năm 2100.
Chuyên gia Jonathan Flores của Đại học Massachusetts - tác giả chính của nghiên cứu - cho biết: "Lượng nước sông tăng mang lại lợi ích ngắn hạn như cung cấp thêm nước cho thủy điện và nông nghiệp, nhưng nó cũng báo hiệu sự gia tăng trầm tích và mất sông băng. Nếu các sông băng này tiếp tục thu hẹp, lượng nước tan chảy từ chúng vào hệ thống sông sẽ giảm, đe dọa nguồn nước sẵn có lâu dài ở hạ lưu".
Sự gia tăng đột biến về lượng nước trong thời gian ngắn hỗ trợ cho nông nghiệp, sản xuất điện và sử dụng trong nước, nhưng nó cũng làm tăng lượng trầm tích - cát, bùn và sỏi - có thể làm tắc nghẽn các tua-bin thủy điện và phá vỡ các hệ sinh thái dưới nước nhạy cảm.
Chuyên gia Flores cho biết thêm: “Môi trường sống dưới nước tự nhiên có thể bị thay đổi theo xu hướng ngày càng tăng này và các hệ sinh thái vốn ổn định trước đây có thể bị thay đổi”.
Nghiên cứu phát hiện ra rằng các con sông ở phía tây dãy Himalaya có lưu lượng nước tăng nhiều hơn so với các con sông ở phía đông, nơi chủ yếu phụ thuộc vào nước mưa.
Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng dữ liệu này có thể giúp định hướng các chiến lược xây dựng đập và quản lý trầm tích thông minh hơn, đặc biệt là ở phía tây dãy Himalaya, nơi thủy điện là nguồn sống của cộng đồng địa phương.


