Tin tứcNgày 15/8, ông Trump có cuộc hội đàm kéo dài gần ba giờ với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska. Một ngày sau, ông gọi điện cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng một số lãnh đạo châu Âu để chia sẻ kết quả trao đổi.
Trong cuộc gọi, ông Trump cho biết ông Putin đưa ra yêu cầu kiểm soát toàn bộ vùng Donbas, bao gồm cả những khu vực hiện Nga chưa chiếm được. Đổi lại, Moskva sẵn sàng “đóng băng” chiến tuyến ở các khu vực khác nếu điều kiện này được đáp ứng.
Ngay sau đó, ông Trump tuyên bố ông không còn thúc đẩy lệnh ngừng bắn như trước, mà hướng đến một hiệp định hòa bình “thực chất và lâu dài”. Trên mạng xã hội Truth Social, ông viết: “Tất cả chúng tôi đều đồng ý rằng cách tốt nhất để kết thúc cuộc chiến khủng khiếp giữa Nga và Ukraine là đi thẳng tới một thỏa thuận hòa bình, chứ không phải một lệnh ngừng bắn tạm thời vốn không tồn tại lâu”.
Trong nhiều tháng, Mỹ và các đồng minh châu Âu vẫn kêu gọi Nga chấp nhận ngừng bắn dọc theo ranh giới hiện tại để mở đường cho đối thoại. Vì vậy, việc ông Trump bất ngờ thay đổi quan điểm khiến nhiều lãnh đạo châu Âu tỏ ra lo ngại.
Theo các nguồn tin châu Âu, ông Trump còn bày tỏ sẵn sàng thảo luận về cơ chế bảo đảm an ninh cho Ukraine trong khuôn khổ thỏa thuận, dù chưa đưa ra chi tiết. Các nước châu Âu e ngại việc vội vã đàm phán khi Ukraine còn bị tấn công sẽ đẩy Kyiv vào thế bất lợi và làm suy yếu cấu trúc an ninh của cả khu vực.
Lãnh đạo Pháp, Đức, Anh, Italy, Ba Lan, Phần Lan và Liên minh châu Âu đã ra tuyên bố chung, khẳng định sẵn sàng phối hợp để thúc đẩy một khuôn khổ hòa bình. Tuy nhiên, họ nhấn mạnh mọi thỏa thuận phải bảo đảm an ninh bền vững cho Ukraine, không hạn chế năng lực quân sự của nước này và không để Nga có quyền phủ quyết việc Kyiv gia nhập EU hay NATO.
Trong phát biểu ngày 16/8, Tổng thống Zelensky xác nhận ông đã có cuộc trao đổi dài với ông Trump, trước khi các lãnh đạo châu Âu tham gia cuộc gọi chung. Ông khẳng định luôn nỗ lực cho mục tiêu hòa bình nhưng nhấn mạnh cần có sự đồng hành chặt chẽ từ Mỹ và châu Âu để các cam kết an ninh trở thành hiện thực.
Ông Zelensky cũng bày tỏ ủng hộ đề xuất tổ chức một hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa ông, ông Trump và ông Putin. Tuy nhiên, phía Nga cho biết chưa nhận được thông tin về kế hoạch này trong hội nghị Alaska.
Trong thời gian tới, ông Zelensky sẽ đến Washington để tiếp tục thảo luận với Mỹ và các đồng minh châu Âu về giải pháp cho xung đột.
Nga hiện kiểm soát phần lớn tỉnh Luhansk nhưng vẫn chưa chiếm trọn Donetsk – nơi quân đội Ukraine có hệ thống phòng thủ kiên cố. Nhiều chuyên gia nhận định Kyiv khó chấp nhận yêu cầu rút khỏi Donbas, vì điều đó không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chủ quyền mà còn có thể tạo điều kiện cho Nga mở rộng tấn công về phía Odesa.
Các cuộc khảo sát tại Ukraine cho thấy người dân ngày càng mong muốn tìm giải pháp hòa bình, song việc từ bỏ lãnh thổ nơi có hàng trăm nghìn người sinh sống và đã được phòng thủ nhiều năm là điều khó nhận được sự đồng thuận rộng rãi.
