Động thái này ngay lập tức vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ Cuba.
Phát biểu tại Nhà Trắng ngày 29/1 (giờ địa phương), ông Trump tuyên bố: "Hôm nay, tôi đã ký một sắc lệnh hành pháp để chỉ thị cho Bộ Quốc phòng và Bộ An ninh Nội địa bắt đầu chuẩn bị cơ sở giam giữ 30.000 người nhập cư tại Vịnh Guantanamo".
Theo ông, cơ sở này sẽ được sử dụng để "giam giữ những tội phạm nhập cư bất hợp pháp tồi tệ nhất đang đe dọa người dân Mỹ".

Nhà tù tại Vịnh Guantanamo được thành lập vào năm 2002 dưới thời Tổng thống George W. Bush, với mục đích giam giữ các nghi phạm khủng bố nước ngoài sau vụ tấn công ngày 11/9/2001. Dưới thời hai cựu Tổng thống Barack Obama và Joe Biden, chính quyền Mỹ đã tìm cách đóng cửa nhà tù này nhưng chỉ có thể giảm số lượng tù nhân. Khi còn là Tổng thống nhiệm kỳ trước, ông Trump từng tuyên bố sẽ duy trì hoạt động của cơ sở này.
Tính đến nay, Guantanamo chỉ còn giam giữ 15 tù nhân. Nếu thực hiện theo kế hoạch mới của ông Trump, nơi đây có thể trở thành trung tâm giam giữ người nhập cư quy mô lớn nhất của Mỹ.
Trong sắc lệnh mới ban hành, ông Trump yêu cầu Bộ Quốc phòng và Bộ An ninh Nội địa “mở rộng Trung tâm điều hành di cư tại Căn cứ Hải quân Vịnh Guantanamo lên hết công suất” để phục vụ việc giam giữ người nhập cư trái phép có "mức độ ưu tiên cao".
Đây là một phần trong chiến dịch siết chặt kiểm soát biên giới và trấn áp tình trạng nhập cư trái phép mà ông Trump đã đẩy mạnh ngay từ khi nhậm chức. Trước đó, ông từng ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để triển khai quân đội đến biên giới phía Nam và đình chỉ chương trình tái định cư người tị nạn.
Theo giới quan sát, động thái lần này có thể là bước đệm cho những chính sách nhập cư cứng rắn hơn mà ông Trump dự định thực hiện nếu tái đắc cử trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Ngay sau tuyên bố của ông Trump, chính phủ Cuba đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ.
Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodríguez Parrilla chỉ trích: "Mỹ đang biến Guantanamo thành trung tâm giam giữ người di cư trong một khu vực biệt lập, nơi từng được sử dụng làm trung tâm tra tấn và giam giữ vô thời hạn".
Trong khi đó, Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel gọi kế hoạch này là “một hành động tàn bạo”, nhấn mạnh rằng Mỹ không có quyền sử dụng lãnh thổ Guantanamo theo cách này.
Căn cứ Hải quân Guantanamo nằm trên lãnh thổ Cuba nhưng thuộc quyền kiểm soát của Mỹ từ năm 1903 theo một thỏa thuận cho thuê dài hạn. Trong nhiều năm qua, chính phủ Cuba đã nhiều lần yêu cầu Mỹ trao trả khu vực này nhưng không thành công.
Việc sử dụng Guantanamo để giam giữ người nhập cư có thể làm gia tăng căng thẳng ngoại giao giữa Washington và Havana, đặc biệt trong bối cảnh quan hệ hai nước vốn đã lạnh nhạt dưới thời ông Trump.