Ngày 30/12, Trung Quốc gia tăng mạnh cường độ tập trận quân sự quanh Đài Loan, tiến hành bắn đạn thật xuống các vùng biển ngoài khơi, triển khai tàu đổ bộ tấn công mới, đồng thời cho tàu chiến và máy bay diễn tập đánh chặn lực lượng tiếp cận, qua đó phô diễn năng lực cô lập hòn đảo.
Trung Quốc diễn tập bắn đạn thật tầm xa nhắm vào vùng biển phía nam Đài Loan trong ảnh chụp video công bố ngày 30/12 - Ảnh: REUTERS/PLA
Cuộc tập trận mang tên “Sứ mệnh Chính nghĩa 2025”, bắt đầu từ ngày 29/12, chấm dứt giai đoạn tương đối yên ắng kéo dài khoảng 8 tháng tại eo biển Đài Loan.
Thông điệp răn đe
Tại họp báo ngày 30/2, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm cho biết cuộc tập trận là “hành động trừng phạt và răn đe các lực lượng ly khai đòi Đài Loan độc lập”.
Cơ quan Phòng vệ Đài Loan thông báo, tính đến sáng 30/12, họ phát hiện 14 tàu chiến và 130 máy bay quân sự Trung Quốc, gồm tiêm kích và máy bay ném bom, hoạt động dọc sườn phía đông đảo Đài Loan - hướng tiếp cận tiềm năng của Mỹ và các đồng minh trong trường hợp xảy ra xung đột.
Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ và đến nay vẫn không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để thống nhất.
Theo các nhà phân tích, việc Bắc Kinh liên tục tổ chức các cuộc diễn tập quy mô lớn đang làm mờ ranh giới giữa huấn luyện quân sự thông thường và những bước chuẩn bị tiền đề cho một cuộc tấn công thực sự, nhằm khiến đối phương khó phân biệt giữa diễn tập và hành động tác chiến.
Trong ngày 30/12, quân đội Trung Quốc cho biết các tàu khu trục, tàu hộ vệ cùng máy bay tiêm kích - ném bom đã hoạt động gần cả phía bắc và phía nam Đài Loan, kiểm tra khả năng phát hiện và tấn công máy bay, tàu nổi và tàu ngầm đối phương.
Bắc Kinh cũng cảnh báo tàu thuyền và máy bay không tham gia tập trận tránh xa 7 khu vực bắn đạn thật.
Theo phía Đài Loan, các đơn vị pháo tầm xa Trung Quốc tại tỉnh Phúc Kiến đã khai hỏa vào vùng biển phía bắc và phía nam đảo. Quân đội Trung Quốc còn công bố video cho thấy các bệ phóng rocket cơ động bắn loạt đạn xuống biển.
Giới chuyên gia nhận định đây nhiều khả năng là hệ thống PCH191, loại vũ khí cơ động, chi phí thấp, được Trung Quốc sản xuất với số lượng lớn để thay thế các bệ phóng tên lửa cỡ lớn và đắt tiền hơn.
“Về cơ bản, chúng có thể khai hỏa từ gần như bất kỳ điểm nào dọc bờ biển để vươn tầm tới phần lớn, nếu không muốn nói là toàn bộ, lãnh thổ Đài Loan”, nhà nghiên cứu Joshua Arostegui thuộc Học viện Chiến tranh Lục quân Mỹ nhận định.
Tập trận để gửi thông điệp
Theo New York Times, việc Bắc Kinh đột ngột nối lại các hoạt động quân sự được xem là lời nhắc nhở cứng rắn gửi tới Đài Loan và các nước liên quan rằng quân đội Trung Quốc luôn sẵn sàng hành động nếu có lệnh.
Ông Ben Lewis, người sáng lập trang PLATracker, cho rằng cuộc tập trận này cũng nhằm huấn luyện cho các kịch bản tấn công hoặc phong tỏa Đài Loan.
Đáng chú ý, hoạt động diễn ra chỉ một tuần sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình bổ nhiệm tư lệnh mới cho Chiến khu Đông bộ.
Theo ông Lewis, Chiến khu Đông bộ đang kiểm tra và phô diễn khả năng nhanh chóng chuyển trạng thái từ hoạt động thường lệ sang tập trận hoặc tác chiến, với mục tiêu giành quyền kiểm soát toàn diện trên biển và trên không.
Trung Quốc đồng thời được cho là muốn răn đe Nhật Bản, sau khi Thủ tướng Takaichi Sanae tuyên bố Tokyo có thể phản ứng quân sự nếu Bắc Kinh tấn công Đài Loan.
Cuộc tập trận cũng diễn ra trong bối cảnh Mỹ vừa công bố gói bán vũ khí trị giá hơn 11 tỉ USD cho Đài Loan.
“Các thế lực bên ngoài đã nhiều lần vượt lằn ranh về vấn đề Đài Loan, liều lĩnh tiếp tay cho các lực lượng ly khai”, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Trương Hiểu Cương tuyên bố hôm 29/12.
Theo bà Yun Sun, Giám đốc Chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Stimson (Washington), thông qua các cuộc tập trận, Bắc Kinh dường như muốn chứng minh rằng Nhật Bản sẽ khó có khả năng can thiệp hiệu quả để bảo vệ Đài Loan.
Trong khi đó, ông Chieh Chung, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu An ninh và Phòng thủ ở Đài Bắc, cho rằng việc Trung Quốc bố trí ba trong số bảy khu vực bắn đạn thật nhằm phát đi thông điệp về khả năng phong tỏa đường biển và đường không giữa Đài Loan và Nhật Bản, qua đó ngăn chặn sự can thiệp từ bên ngoài.




