Động thái này là một phần trong thỏa thuận thương mại được hai nhà lãnh đạo Donald Trump và Tập Cận Bình đạt được tại cuộc gặp thượng đỉnh ở Hàn Quốc, nhằm giảm căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Theo tài liệu của Nhà Trắng, Trung Quốc sẽ cấp giấy phép chung có hiệu lực cho việc xuất khẩu các kim loại đất hiếm, gallium, germanium, antimony và graphite, “nhằm mang lại lợi ích cho người dùng cuối của Mỹ và các nhà cung ứng trên toàn cầu”. Quyết định này đồng nghĩa với việc ngừng hiệu lực các biện pháp kiểm soát mà Bắc Kinh áp dụng từ tháng 4/2025 và tháng 10/2022.
Hai bên cũng thống nhất rằng Trung Quốc sẽ tạm dừng trong vòng một năm các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt hơn từng công bố vào tháng 10/2025. Đổi lại, Washington sẽ hoãn áp dụng một phần thuế quan đối ứng đối với Trung Quốc trong một năm và tạm hoãn mức thuế 100% dự kiến áp từ tháng 11 theo cảnh báo trước đó của ông Trump.
Ngoài ra, Mỹ cũng gia hạn một số biện pháp miễn trừ thuế quan theo Mục 301, vốn sẽ hết hạn vào ngày 29/11/2025, đến 10/11/2026.
Cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập ngày 30/11 được đánh giá là “lịch sử” khi đây là lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo đối thoại trực tiếp trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ. Kết quả cuộc gặp được cho là mang tính chiến thuật, giúp ổn định tạm thời quan hệ thương mại sau giai đoạn leo thang căng thẳng.
Theo thỏa thuận, Trung Quốc đồng ý tạm dừng các biện pháp kiểm soát rộng rãi đối với nam châm đất hiếm, trong khi Mỹ rút lại việc mở rộng các hạn chế đối với doanh nghiệp Trung Quốc.
Washington cũng giảm một nửa thuế đối với hàng hóa liên quan đến fentanyl, từ 20% xuống còn 10%, đổi lại Bắc Kinh cam kết nối lại nhập khẩu đậu tương và các sản phẩm nông nghiệp Mỹ. Theo phía Mỹ, Trung Quốc sẽ mua 12 triệu tấn đậu tương trong niên vụ hiện tại và tối thiểu 25 triệu tấn mỗi năm trong ba năm tới.
Ngày 31/10, ông Trump khẳng định sẵn sàng loại bỏ hoàn toàn thuế fentanyl nếu Trung Quốc tiếp tục trấn áp hoạt động buôn bán hóa chất tiền chất dùng để sản xuất chất gây nghiện này.
Cùng ngày, Washington thông báo Bắc Kinh sẽ cho phép các cơ sở của nhà sản xuất chip Hà Lan Nexperia BV tại Trung Quốc tiếp tục xuất khẩu sản phẩm, giúp giảm lo ngại gián đoạn nguồn cung chip cho các hãng ô tô.
Tuy nhiên, giới quan sát nhận định đây chỉ là thỏa thuận “đình chiến” thương mại tạm thời kéo dài một năm, trong bối cảnh nhiều vấn đề gai góc giữa hai bên vẫn chưa được giải quyết, như thương vụ TikTok hay hợp tác năng lượng Alaska mà Trung Quốc vẫn chưa xác nhận.


