Tin tứcCứ mỗi 4 năm một lần, cuộc bầu cử Tổng thống, hay còn gọi là Tổng tuyển cử, được tổ chức ở Mỹ. Theo Hiến pháp nước này, kết quả cuộc bầu cử sẽ chọn ra vị Tổng thống và phó Tổng thống tiếp theo của siêu cường hàng đầu thế giới, đồng thời định đoạt 1/3 số ghế trong Thượng viện và tất cả 435 ghế trong Hạ viện Mỹ.
Tổng thống và phó Tổng thống Mỹ sẽ được bầu chọn lại sau mỗi nhiệm kỳ 4 năm (gọi là Tổng tuyển cử, hay General election), còn toàn bộ 435 thành viên Hạ viện sẽ được chọn lại sau mỗi 2 năm (còn gọi là Bầu cử giữa kỳ, hay Mid-term election)
Trong khi đó nhiệm kỳ Thượng viện Mỹ sẽ kéo dài đến 6 năm, và cứ mỗi 2 năm sẽ có 1/3 số Thượng Nghị sĩ được bầu chọn lại (33 hoặc 34 người). Như vậy, nếu tính luôn cuộc bầu cử Tổng thống thì cứ mỗi 4 năm ở Mỹ sẽ diễn ra sự kiện bầu cử và thay đổi nhân sự mang tính quyết định đến đường lối và các chính sách của đất nước.
Ngày thứ Ba đặc biệt
Không giống như hầu hết các quốc gia khác trên thế giới thường chọn ngày diễn ra bầu cử vào cuối tuần, cụ thể là Chủ nhật, thì ở Mỹ cuộc Tổng tuyển cử luôn diễn ra vào thứ Ba ngay sau thứ Hai đầu tiên của tháng 11, và người ta gọi đó là ngày thứ Ba đặc biệt.
Năm 2024, Tổng tuyển cử sẽ diễn ra vào thứ Ba ngày 5/11. Và nếu theo cách tính như trên thì ta sẽ có các đợt Tổng tuyển cử tiếp theo của Mỹ vào thứ Ba 7/11/2028 và thứ Ba 2/11/2032…
Đạo luật quy định Ngày Tổng tuyển cử rơi vào thứ Ba đặc biệt như trên được Quốc hội Mỹ thông qua vào ngày 23/1/1845, nhằm thống nhất thời gian bầu cử giữa các bang trên toàn nước Mỹ và một lý do khác xuất phát từ nền văn hóa nông nghiệp của Mỹ từ thế kỷ XIX.
Vào thời điểm đó, hầu hết cử tri Mỹ là nông dân và sống xa nơi bỏ phiếu, phải mất ít nhất 1 ngày để đến điểm bầu cử, và cần phải dành ít nhất 2 ngày để di chuyển cả lượt đi và về mỗi khi có sự kiện bầu cử diễn ra. Do đó, tổ chức bầu cử vào hai ngày cuối tuần là bất hợp lý, vì hầu hết người Mỹ sẽ đi nhà thờ vào mỗi Chủ nhật; còn thứ Tư lại là ngày họp chợ của nông dân. Vì vậy, thứ Ba là ngày thuận tiện nhất trong tuần để tổ chức bầu cử.
Tiếp theo, tháng 11 được chọn vì đây là tháng nông nhàn. Nếu tổ chức bầu cử vào mùa xuân và đầu mùa hè sẽ trùng với mùa gieo hạt, còn mùa thu hoạch diễn ra vào cuối mùa hè và đầu mùa thu. Vì vậy, tháng 11 - thời điểm cuối thu sau khi nông dân đã thu hoạch xong và trước khi đón mùa đông khắc nghiệt - là lựa chọn tốt nhất để người dân đi bầu cử.
Các nhà lập pháp Mỹ chọn ngày thứ Ba sau ngày thứ Hai đầu tiên của tháng 11 để tránh cuộc bầu cử rơi vào ngày 1/11, ngày Lễ các Thánh và ngày mà các thương lái tổng kết doanh thu, công việc từ tháng trước.
Thời điểm bầu cử như vậy rất phù hợp cho các nông dân Mỹ và đã được duy trì thực hiện trong suốt gần 2 thế kỷ qua.
Tuy nhiên hiện nay nước Mỹ đã rất khác so với hồi thế kỷ XIX, và nhiều người cho rằng đi bỏ phiếu vào ngày thường trong tuần gây khó khăn vì vướng lịch làm việc.
Người Mỹ từng thảo luận về khả năng chuyển ngày bầu cử sang cuối tuần hoặc biến nó thành ngày lễ liên bang để tăng cơ hội đi bỏ phiếu cho tất cả cử tri.
Năm 2009, nghị sĩ đảng Dân chủ Steve Israel từng đề xuất thay đổi ngày bầu cử để phù hợp hơn với bối cảnh hiện đại. Theo ông, việc tổ chức bầu cử vào ngày làm việc là một trong những lý do khiến số người đi bỏ phiếu giảm đi. Ông từng trình một dự luật để chuyển ngày bầu cử sang cuối tuần, nhưng nó không được thông qua với lý do về hậu cần như khó khăn trong việc đảm bảo thiết bị và thuê nhân viên.
Một số bang như Delaware, Hawaii, Kentucky quy định ngày bầu cử là ngày nghỉ lễ. Một số bang khác quy định người lao động được phép nghỉ làm để đi bỏ phiếu mà vẫn được trả lương. Nhiều chính trị gia đã vận động để ngày bầu cử trở thành ngày nghỉ lễ liên bang, song hiện nay đề xuất này vẫn chưa được thông qua.
Đối với sự kiện bầu cử năm nay, các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy cuộc đua giữa ứng viên đảng Dân chủ - Phó tổng thống Kamala Harris, và đối thủ đảng Cộng hòa - cựu Tổng thống Donald Trump, sẽ vô cùng gay cấn khi tỷ lệ phiếu phổ thông ủng hộ đang ngang bằng nhau.