Nhân kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) và 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), sáng 10/5, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TPHCM (chủ đầu tư) phối hợp với UBND quận Gò Vấp và Bình Thạnh chính thức khởi công dự án nạo vét, cải tạo môi trường và xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm.
Rạch Xuyên Tâm là dòng kênh nối từ kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè đến sông Vàm Thuật, có tổng chiều dài 8.865 m, gồm tuyến kênh chính dài 6.628 m và ba nhánh Cầu Sơn, Bình Lợi, Bình Triệu với tổng chiều dài 2.237 m, đi qua hai quận Gò Vấp và Bình Thạnh.

Phát biểu tại lễ khởi công, ông Đậu An Phúc – Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TPHCM cho biết, Rạch Xuyên Tâm đã gắn bó với nhiều thế hệ người dân, nhưng nhiều năm qua đã bị ô nhiễm nặng, nước tù đọng, rác thải ngập đầy gây mất vệ sinh, ngập úng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân hai bên bờ. Vì thế, đây là dự án được mong chờ từ lâu.
“Dự án này không chỉ là một công trình hạ tầng, mà còn là công trình của lòng dân, thể hiện sự quyết tâm của chính quyền thành phố trong việc cải thiện môi trường sống, nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo diện mạo mới cho khu vực đô thị trung tâm”, ông Phúc nhấn mạnh.
Dự án có tổng mức đầu tư hơn 17.229 tỷ đồng từ ngân sách TPHCM, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TPHCM làm chủ đầu tư. Tuyến chính dài 6,6 km, ba tuyến nhánh dài 2,2 km.
Dự án sẽ nạo vét lòng rạch sâu đến cao trình -3,5 m, bề rộng từ 20 đến 30 m; xây dựng tuyến kè bê tông cốt thép, hệ thống thoát nước mưa và nước thải, đường giao thông hai bên rạch, công viên, chiếu sáng và hạ tầng kỹ thuật đồng bộ.

Mục tiêu dự án không chỉ là giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường và ngập nước kéo dài, mà còn kết nối giao thông cục bộ, chỉnh trang đô thị và cải thiện chất lượng sống cho hàng chục nghìn người dân. Nước thải được thu gom về nhà máy xử lý tập trung, tạo nền tảng cho phát triển đô thị xanh, bền vững và thông minh trong tương lai.
Dự án được chia làm ba gói thầu xây lắp chính: XL-01, XL-02 và XL-03. Trong đó, gói XL-03 (đoạn từ đường Lương Ngọc Quyến đến sông Vàm Thuật, dài 1.300 m) đã hoàn thành việc lựa chọn nhà thầu và chính thức được khởi công.
Về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (BTGPMB), quận Gò Vấp đã chi trả cho 99/138 trường hợp (đạt 71,7%) và bàn giao 1.100/1.300 m mặt bằng. Quận Bình Thạnh đã bàn giao 1.140/1.300 m tuyến thuộc gói XL-03, phần còn lại cả hai quận dự kiến hoàn tất trong quý II/2025.
Hai gói thầu còn lại (XL-01 và XL-02) nằm trên địa bàn quận Bình Thạnh, đang trong giai đoạn thẩm định, phê duyệt thiết kế và lựa chọn nhà thầu, đảm bảo khởi công trước ngày 2/9/2025 theo chỉ đạo của UBND TP.
Công tác BTGPMB tại đây khá quy mô, ảnh hưởng đến 2.077 trường hợp (2.017 hộ dân và 60 tổ chức), hiện mới chi trả được khoảng 18%. Chính quyền địa phương đang tích cực vận động, tiếp xúc và hoàn thiện các thủ tục để kịp tiến độ.


Việc khởi công dự án rạch Xuyên Tâm là dấu mốc quan trọng, thể hiện quyết tâm chỉnh trang đô thị, cải thiện môi trường sống và là biểu tượng của sự đồng lòng giữa chính quyền và nhân dân. Sau hàng chục năm chờ đợi, người dân khu vực này có thể kỳ vọng vào một diện mạo đô thị mới – xanh hơn, sạch hơn, hiện đại hơn.
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TPHCM, khi hoàn thành vào năm 2028, rạch Xuyên Tâm sẽ trở thành trục không gian xanh – giao thông – hạ tầng chiến lược, góp phần phát triển đô thị bền vững, nâng cao chất lượng sống, thu hút đầu tư và từng bước xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh, đáng sống hàng đầu khu vực.