Tin tứcCác hộp số tự động trên xe ô tô sử dụng dầu truyền động riêng, viết tắt là ATF (Automatic Transmission Fluid). Loại dầu này (còn gọi là nhớt hộp số) đóng vai trò tạo lực nén thủy lực, giải nhiệt và tẩy rửa các chất bẩn trong hệ thống. Cần kiểm tra mức dầu thường xuyên, nếu thiếu bổ sung ngay đúng chủng loại dầu, cần thay dầu đúng lúc sẽ góp phần giúp xe hoạt động hiệu quả, giảm tiêu hao nhiên liệu cũng như tăng tuổi thọ hộp số và ô tô nói chung.
Mô hình cắt ngang của một chiếc hộp số ô tô
Khi nào cần thay nhớt hộp số tự động
Hộp số tự động trang bị cho ô tô bao gồm hai loại: Hộp số tự động có que thăm dầu (hộp số hở) và hộp số tự động không có que thăm dầu (hộp số kín).
Các nhà sản xuất ô tô khuyến cáo nên thay dầu hộp số tự động cho ô tô sau mỗi 50.000 km đối với xe có hộp số hở. Đối với hộp số tự động kín, nhiều người cho rằng không cần thay thế dầu hộp số hoặc chỉ cần kiểm tra và châm thêm nếu thiếu. Tuy nhiên quá trình sử dụng lâu ngày với quá trình bôi trơn các bánh răng và nhiệt độ cao có thể làm dầu không còn chất lượng như ban đầu.
Cặn bẩn tích tụ dưới đáy hộp số sau một khoảng thời gian hoạt động
Ngoài ra mỗi nhà sản xuất lại có yêu cầu khác nhau về lịch thay dầu hộp số. Vì vậy tốt nhất là bạn nên tham khảo thông tin trong sách hướng dẫn sử dụng đi kèm theo xe.
Theo lời khuyên của giới tài xế, đối với các dòng xe ở Việt Nam dù là số tự động, số sàn hay số vô cấp, sau quãng đường 40.000-50.000km là thời điểm thích hợp để bạn thay mới dầu hộp số nhằm tăng độ bền cũng như phòng tránh các hư hỏng đáng tiếc.
Loại dầu hộp số nào phù hợp
Mỗi hãng xe khác nhau được trang bị hộp số tự động của nhà sản xuất khác nhau. Việc lựa chọn dầu hộp số tự động không đơn giản như chọn dầu động cơ.
Loại dầu hộp số tự động sử dụng cho xe phải đảm bảo các thông số về độ nhớt động học cũng như các thành phần hóa học mà nhà sản xuất yêu cầu. Việc lựa chọn loại dầu hộp số không phù hợp hoặc trộn lẫn các loại dầu khác nhau có thể gây đóng cặn, ảnh hưởng đến hộp số tự động.
Trên thị thường hiện nay có 2 loại dầu nhớt dùng cho hộp số ô tô phổ biến nhất: SP3, SP4 (Có một số loại dầu nhớt tính năng tương tự). Phần lớn những chiếc xe ô tô sau khi đi hơn 40.000 Km đều thay nhớt hộp số xe ô tô loại SP3 (Dùng cho loại có que thăm).
Các hãng xe thường đưa ra các khuyến cáo sử dụng dầu nhớt cho từng loại hộp số của mình và chúng ta nên thay dầu đúng theo hướng dẫn. Một số hãng yêu cầu chỉ được dùng dầu hộp số do chính mình cung cấp. Bên cạnh đó, cũng cần lưu ý rằng 1 số nhà sản xuất khuyến cáo không thay mới toàn bộ dầu hộp số mà chỉ bổ sung lượng thiếu hụt. Vì vậy luôn phải tham khảo trước thông tin từ sách hướng dẫn để nắm rõ yêu cầu cụ thể cho mẫu xe của bạn.
Các bước thay dầu hộp số tự động
Tìm ống dẫn dầu hộp số tự động
Ở một số xe, ống dẫn dần hộp số tự động sẽ được dán nhãn đánh dấu. Nếu không có, hãy xem hướng dẫn sử dụng để tìm vị trí của nó.
- Ở xe truyền động bánh sau, que thăm nhớt thường nằm ở phía sau động cơ, ở trên bình dầu.
- Ở xe truyền động bánh trước, que thăm nhớt thường nằm phía trước động cơ, được nối với hộp số.
Nhấc que thăm nhớt ở hộp số ra. Lau sạch bằng một chiếc giẻ hoặc khăn giấy, cho que vào lại và nhấc ra lần nữa để kiểm tra mức dầu hộp số. Mức dầu hộp số nên nằm giữa hai điểm đánh dấu là "Full" và "Add" hoặc "Hot" và "Cold"
Clip kiểm tra lượng nhớt hộp số bằng que thăm
Xả dầu cũ
Trước khi xả dầu, hãy làm nóng động cơ, sau đó tháo bu-lông xả dầu hộp số tự động dưới đáy các-te để dầu thoát ra. Sau khi lượng dầu ở các-te được xả hết, tiếp tục xả dầu trong biến mô. Bạn cần phải cho xe nổ máy và vô số để lượng dầu trong biến mô được đẩy hết ra ngoài. Chú ý: Lượng dầu hộp số tự động trong mỗi hộp số thường là 7-8L, bạn nên xả dầu ra thau chứa có thang đo để biết lượng dầu chính xác cần châm thêm.
Châm dầu mới
Đối với hộp số tự động có que thăm: Sau khi xả hết dầu, bạn có thể vặn bu-lông xả dầu lại, rút que thăm và tiến hành châm dầu hộp số tự động. Sau khi châm dầu lần đầu, bạn cần khởi động xe, (nếu có thể hãy nâng xe nâng lên khỏi mặt đất) hoặc chạy 1 quãng đường nhỏ với đầy đủ các chế độ của hộp số, bao gồm số Tiến, số Lùi, thậm chí cả số Thể thao (nếu có). Lưu ý, ở mỗi chế độ hộp số hãy vận hành khoảng 1 phút để đảm bảo dầu được tráng phủ đều lên các dĩa số. Khi đã xong, để động cơ chạy thêm vài phút trước khi tắt máy. Sau đó thăm dầu lại một lần nữa và châm thêm nếu cần thiết.
Lưu ý mức dầu hộp số nên nằm giữa mức "Full" và "Add" hoặc "Hot" và "Cold" trên que thăm dầu.
Đối với hộp số tự động không có que thăm
Việc thay dầu/nhớt với loại hộp số này đòi hỏi kỹ thuật viên phải am hiểu về hộp số tự động và có chuyên môn cao. Bạn không nên tự làm mà cần chọn garage uy tín và đầy đủ dụng cụ sẽ an toàn hơn.
Thường thì ít nhất 50.000 km chúng ta cần phải thay nhớt một lần nhưng với điều kiện hoạt động bình thường. Với tình huống như nhớt bị rò rỉ hay hụt quá mức thì phải kiểm tra và thay nhớt sớm hơn.
Cách thay nhớt không quá phức tạp, vì thế chúng ta cũng có thể tự mình thay tại nhà không nhất thiết phải ra garage.
