Dẫu trong bóng đá kết quả là quan trọng, dù là đá giao hữu nhưng thua 0-2 chắc chắn khó làm hài lòng người hâm mộ, thậm chí còn bị chỉ trích khi mà trước đó Trung Quốc chỉ cầm hòa 1-1 trước Malaysia - đội bóng được xem là xếp dưới tuyển Việt Nam. Góc độ tình cảm và kỳ vọng về đội nhà thì có thể hiểu được những phản ứng tất nhiên đó.
Nhưng đánh giá về chiến lược của một HLV chuyên nghiệp với mục tiêu muốn “lột xác” thay đổi chiến thuật và lối đá thì cần có cách tiếp cận nhận xét cởi mở hơn.
Ở trận này, các cầu thủ đã chủ động triển khai lối chơi tấn công bằng cách cầm bóng, kiểm soát bóng, chuyền bật và tổ chức công thủ theo như lộ trình muốn thay đổi của HLV Troussier.
Trước đó, HLV Philippe Troussier đã từng phát biểu: "Cần hoàn thiện tốt hơn để các trận sắp tới đạt lối chơi tốt nhất. Sai số có thể xảy ra. Tôi mong chờ điều đó. Bởi chỉ có như vậy, chúng ta mới có cơ hội để sửa chữa".
Rõ ràng, quan điểm của nhà cầm quân người Pháp muốn “lột xác” toàn bộ cách chơi của đội tuyển nếu muốn đặt mục tiêu vươn đến top 10 châu Á, nghĩ đến tham dự World Cup.
Muốn thay đổi lối chơi có nghĩa là nói đến chiến thuật. Thay đổi chiến thuật bao giờ cũng đòi hỏi cần thời gian, thậm chí nhiều thời gian. Đó vẫn là chuyện khó, đòi hỏi nhiều yếu tố chứ không đơn giản như là sự mong muốn đơn thuần bằng ý chí.
Thay đổi lối chơi, chiến thuật, trước hết là thay đổi tư duy. Không chỉ đổi tư duy ở cầu thủ mà còn cần đổi cách nghĩ từ quan chức Liên đoàn bóng đá và cả người hâm mộ. Không thể vừa muốn “lột xác” với mục tiêu cao và xa hơn mà lại đòi hỏi phải đảm bảo thỏa mãn sự hài lòng về kết quả. Mặc dù đó là điều cần thiết nhưng có lẽ chưa phải đặt ra lúc này khi HLV còn đang thử nghiệm để áp đặt lối chơi mới và tìm kiếm những nhân tố mới từ những cọ xát giao hữu.
Nâng tầm đội tuyển Việt Nam với mục tiêu World Cup 2026 là quỹ thời gian quá khắc nghiệt cho bất kỳ HLV nào. Bởi phải cùng lúc hoặc từng bước thay đổi tư duy, kỹ thuật chơi bóng, tìm kiếm con người có nền tảng tích lũy đủ lớn cho nâng cấp cách chơi kiểm soát bóng.
Mọi thay đổi đều cần cơ hội lộ trình. Từ lịch sử chơi bóng thường yếm thế kiểm soát bóng so với đối phương (ngay cả trước các đội top đầu Đông Nam Á) nay đạt được kiểm soát bóng gần 70% trước đội bóng xếp hạng cao hơn là Trung Quốc. Đó cần nhìn nhận là một sự thay đổi hiệu quả theo lộ trình.
Còn việc chưa thể hiện hiệu quả trong tấn công và chậm lui về phòng ngự để hở dẫn đến 2 bàn thua, cần được nhìn nhận là những hạn chế dễ xảy ra khi chưa nhuần nhuyễn trong thay đổi lối chơi. Điều đó cũng đã nằm trong mong đợi mà ông Troussier mong muốn để cùng các cầu thủ tìm cách cải thiện tốt hơn dần cho tương lai đi tới.
Ở trận đấu giao hữu với Trung Quốc, các học trò ông Troussier đã thể hiện sự tiến bộ rõ nét khi mạnh dạn và tự tin cầm bóng và cũng xem như thành công bước đầu trong cách thử nghiệm lối chơi mới, chỉ có điều hiệu quả mang lại chưa cao.
Trận hôm qua cũng có điểm tích cực khi ông Troussier mạnh dạn tung vào những nhân tố mới, trẻ để tìm kiếm các vị trí khả dĩ đáp ứng lối chơi mới khi vòng loại world Cup cũng đã cận kề.
Ngay cả khi thắng 2-0, dư luận Trung Quốc vẫn chỉ trích đội nhà vì để đội tuyển VN cầm trịch trận đấu và chỉ ghi được bàn thắng khi phòng ngự VN sơ hở. Báo Trung Quốc khen VN chơi như Barca. Phóng viên Lí Tuyền của HK01 News nhận xét: "Việt Nam chơi trên cơ Trung Quốc, phải chăng họ đã trở thành Barca?".
Nói chung, thay đổi nào cũng cần có một quá trình và những gì HLV Troussier khởi xướng cho các cấp độ đội tuyển bóng đá Việt Nam mới chỉ vài tháng. Sự “lột xác” của đội tuyển VN chắc chắn rất cần quỹ thời gian và cả sự kiên nhẫn.
Chờ kết thúc vòng loại World Cup 2026, khi đó những phán xét đưa ra có lẽ sẽ hợp lý hợp tình hơn đối với thầy trò HLV Troussier.