Thống kê của Bộ Công thương, mỗi ngày có khoảng 5-6 người tiêu dùng khiếu nại về việc mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trên thương mại điện tử, trong khi số người bị mua phải hàng giả, hàng nhái thực tế cao hơn gấp nhiều lần.
Bà Vũ Thị Minh Ngọc, Quyền Vụ trưởng Vụ Tổng hợp - Kế hoạch - Tài chính - Tổng cục Quản lý thị trường Bộ Công Thương trả lời VOH.
*VOH: Rõ ràng thực trạng hàng giả, hàng nhái tồn tại rất lâu, diễn biến rất phức tạp và tinh vi trên nền tảng thương mại điện tử. Nguyên nhân nào khiến vấn đề này khó xử lý triệt để?
Bà Vũ Thị Minh Ngọc: Thứ nhất, trên nền tảng thương mại điện tử thì việc thu thập thông tin còn gặp nhiều khó khăn, cũng như việc theo dõi, kiểm tra, kiểm soát các hành vi vi phạm trên môi trường thương mại điện tử.
Thứ hai, công tác triển khai và phối hợp giữa các đơn vị, các bộ, ngành, các cấp còn nhiều bất cập và chưa chặt chẽ, còn chồng chéo.
Theo quy định về thẩm quyền và chức năng quản lý nhà nước về đấu tranh và xử lý đối với các hàng giả, hàng kém chất lượng có sự tham gia của nhiều lực lượng.
Mỗi cơ quan lại có những chức năng, nhiệm vụ và văn bản quy phạm pháp luật riêng. Đây là nguyên nhân chính trong việc khó xử lý gian lận.
*VOH: Hiện tồn tại một số trang mạng xã hội có người nổi tiếng cũng bán hàng hàng giả, hàng nhái. Bộ Công thương có giải pháp gì cho vấn đề này”?
Bà Vũ Thị Minh Ngọc: Người tiêu dùng thường là theo xu hướng. Khi thấy những người nổi tiếng sử dùng, giới thiệu các sản phẩm thì sẽ tin tưởng để mua.
Chúng tôi đã chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường 63 tỉnh, thành tuyên truyền, giáo dục cho người dân cũng như yêu cầu các doanh nghiệp ký cam kết không bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng.
Đối với người nổi tiếng, nếu vi phạm chúng tôi sẽ kiến nghị với cơ quan quản lý để xử lý hành chính, thậm chí sẽ chuyển sang cơ quan điều tra.
*VOH: Tâm lý người tiêu dùng vẫn còn e ngại khi đấu tranh với hàng giả, hàng nhái, thực trạng này có gây khó trong xử lý của cơ quan chức năng?
Bà Vũ Thị Minh Ngọc: Đương nhiên sự e ngại của người tiêu dùng khá phổ biến nên việc xử lý các vi phạm trên thương mại điện tử còn hạn chế.
Hàng giả kém chất lượng thường rẻ hơn rất nhiều so với hàng chính hãng, nên tâm lý người dân rất ngại đấu tranh. Ngại phải công khai về việc mình bị lừa khi mua phải hàng giả.
Mỗi ngày có khoảng 5-6 người tiêu dùng khiếu nại về việc mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trên thương mại điện tử, nhưng thực tế số người bị mua phải hàng giả, hàng nhái cao hơn gấp nhiều lần.
Do vậy, cần tuyên truyền, phổ biến và khuyến khích người dân chủ động phát hiện, tố giác hành vi vi phạm, tạo cơ sở để cơ quan chức năng vào cuộc xử lý, góp phần lành mạnh hoá môi trường thương mại điện tử khi chuyển đổi số đang trở thành chủ trương phổ cập toàn xã hội.
*VOH: Trong đề án về chống hàng giả, hàng nhái với mục tiêu 100% sàn thương mại điện tử lớn ký cam kết không kinh doanh hàng giả, Bộ Công thương sẽ hiện thực hóa mục tiêu này như thế nào?
Bà Vũ Thị Minh Ngọc: Thời gian vừa qua, các sàn thương mại điện tử đã thực hiện ký cam kết, nhưng vấn đề là phải ràng buộc trách nhiệm của từng chủ đơn vị kinh doanh trên sàn.
Thực tế, các sàn thương mại điện tử hiện nay chưa có cơ chế kiểm soát tốt và thậm chí có sàn thương mại điện tử bán cả hàng cấm như cần sa, pháo...
Chính vì vậy, chúng tôi thực hiện đề án này, đưa vào những quy định cụ thể và luật hóa về trách nhiệm chặt chẽ.
Vừa rồi Tổng cục Quản lý thị trường đã làm việc với Bộ An ninh nội địa Hoa Kỳ và họ cam kết bất cứ hành vi vi phạm nào trên facebook, khi thông báo với Cơ quan điều tra an ninh nội địa Hoa Kỳ họ sẽ phối hợp với phía Việt Nam để xử lý nghiêm túc theo pháp luật.
*VOH: Hoạt động thương mại điện tử dựa trên nền tảng công nghệ là chính, nếu có người can thiệp, xóa chứng cứ hoạt động phạm pháp cũng không khó. Quy định pháp lý nào, cơ chế giám sát ra sao để ngăn chặn và xử lý hiệu quả hơn?
Bà Vũ Thị Minh Ngọc: Trong quá trình xây dựng đề án, chúng tôi cũng lấy ý kiến của các Bộ, ngành liên quan và phối hợp với lực lượng an ninh để thực hiện.
Có thể khôi phục thông tin nguồn cũng như lập vi bằng đối với quảng cáo, thông tin trên mạng để làm chứng cứ xử lý vi phạm hành chính, nếu có yếu tố tăng nặng sẽ phối hợp với cơ quan điều tra để xử lý theo quy định pháp luật.
*VOH: Xin cảm ơn bà!




