Quyết định này được đưa ra sau khi tiếp thu ý kiến từ các bộ, ngành liên quan và nhằm đảm bảo sự ổn định trong quản lý giá điện.
Trước đó, vào cuối năm 2024, Bộ Công Thương từng đề xuất rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá điện từ 3 tháng xuống 2 tháng, nhằm phản ánh sát hơn các biến động chi phí sản xuất. Tuy nhiên, trong dự thảo mới trình Chính phủ, Bộ đã quyết định giữ nguyên mức điều chỉnh tối thiểu 3 tháng/lần, phù hợp với Quyết định số 05/2024 hiện hành.
Bộ Tư pháp đã từng có khuyến nghị Bộ Công Thương giữ nguyên chu kỳ điều chỉnh 3 tháng, vì đây là khoảng thời gian phù hợp với việc tổng hợp số liệu theo quý. Nếu rút ngắn xuống 2 tháng/lần, việc theo dõi, quản lý giá điện có thể gặp khó khăn và gây biến động không cần thiết.
Ngoài việc giữ nguyên chu kỳ điều chỉnh, dự thảo mới cũng sửa đổi nguyên tắc điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân. Theo đó, nếu giá điện bình quân giảm từ 1% trở lên, giá điện phải được điều chỉnh giảm tương ứng. Tuy nhiên, khi giá bán điện bình quân tăng từ 2% trở lên, giá điện sẽ được phép điều chỉnh tăng, thay vì ngưỡng 3% như quy định hiện tại.
Bộ Công Thương giải thích rằng, điều này giúp giá điện phản ánh sát hơn các biến động thực tế, đồng thời phù hợp với Luật Điện lực sửa đổi, có hiệu lực từ ngày 1/2/2025. Tuy nhiên, Chính phủ cũng yêu cầu tránh điều chỉnh giá điện quá đột ngột để hạn chế tác động tiêu cực đến nền kinh tế và người dân.
Theo quy định mới, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vẫn có quyền điều chỉnh giá điện trong một số trường hợp nhất định:
- Nếu giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng từ 2% đến dưới 5%, EVN lập hồ sơ báo cáo Bộ Công Thương để kiểm tra và ra quyết định trong vòng 15 ngày.
- Nếu mức tăng từ 5% đến dưới 10%, EVN cần báo cáo Bộ Công Thương và chờ chấp thuận trước khi thực hiện.
- Nếu giá điện cần tăng trên 10%, Bộ Công Thương phải lấy ý kiến các bộ, ngành liên quan trước khi trình Chính phủ xem xét quyết định.
Bộ Công Thương nhấn mạnh, dù EVN được quyền chủ động điều chỉnh giá điện dưới 5%, nhưng vẫn phải có sự giám sát từ Bộ Công Thương để đảm bảo minh bạch và tránh gây xáo trộn thị trường.
Giá điện có thể còn tăng trong năm 2025?
Năm 2023, giá điện đã được điều chỉnh tăng hai lần, gồm 3% vào tháng 5 và 4,5% vào tháng 11. Sang năm 2024, mức tăng tiếp tục là 4,8% vào tháng 10. Điều này cho thấy xu hướng giá điện vẫn có thể tiếp tục tăng trong năm 2025, đặc biệt khi chi phí sản xuất kinh doanh điện đã tăng mạnh từ 291.278 tỷ đồng năm 2017 lên 528.604 tỷ đồng năm 2023.
Việc Bộ Công Thương giữ nguyên chu kỳ điều chỉnh 3 tháng/lần giúp tránh biến động lớn, nhưng không loại trừ khả năng giá điện sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng nếu các yếu tố đầu vào tiếp tục biến động.
