Một số ý kiến của đại biểu Quốc hội đề nghị điều chỉnh quy mô, chiều dài tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Trong đó, có ý kiến đề nghị xem xét kéo dài phạm vi dự án đến Cần Thơ. Có ý kiến đề nghị sửa đổi, bố sung chiều dài tuyến khoảng 2.110km từ Lạng Sơn đến mũi Cà Mau.
Ý kiến khác đề nghị sửa đổi, bổ sung nội dung điểm đầu ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuối tại ga trung tâm Thủ Thiêm (TPHCM) và mở rộng không gian kết nối ga trung tâm đến vùng kinh tế trọng điểm Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo giải trình của Chính phủ, quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã hoạch định phát triển 3 tuyến đường sắt mới trên hành lang Bắc - Nam từ Lạng Sơn đến Cần Thơ, chiều dài khoảng 1.871km. 3 tuyến gồm Lạng Sơn - Hà Nội, Hà Nội - TPHCM và TPHCM - Cần Thơ.
Do nhu cầu vận tải khác nhau nên tiêu chuẩn kỹ thuật và loại hình đường sắt của các tuyến khác nhau.
Dự án tuyến Lạng Sơn - Hà Nội là loại hình đường sắt thường và đang được lập kế hoạch chi tiết để huy động vốn. Tuyến Hà Nội - TPHCM là loại hình đường sắt tốc độ cao. Tuyến TPHCM - Cần Thơ là đường sắt thường, dự kiến đầu tư trước năm 2030.
Chính phủ kiến nghị giữ nguyên phạm vi dự án đường sắt tốc độ cao từ Hà Nội - TPHCM như dự thảo nghị quyết.
Về ý kiến đề nghị xem xét đoạn tuyến từ ga Phủ Lý đến ga Ninh Bình, Chính phủ cho biết phương án cho hướng của đoạn tuyến này giao Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu kỹ lưỡng trong quá trình hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.
Hướng tuyến nghiên cứu đảm bảo phù hợp quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch các vùng và quy hoạch tỉnh và có 3 phương án được đề ra để so sánh lựa chọn.
Kết quả phân tích cho thấy, TP Nam Định là đầu mối giao thông có nhu cầu vận tải lớn khi quy mô dân số quy hoạch đến năm 2040 khoảng 600.000 dân, đồng thời giữ vị trí trung tâm phía Nam vùng duyên hải Bắc Bộ. Nam Định có khả năng thu hút các địa phương lân cận trong khu vực Đồng bằng sông Hồng như Thái Bình, Hưng Yên...
Ngoài ra, dự báo đến năm 2050 nhu cầu đi và đến ga Nam Định khoảng gần 3 triệu khách/năm.
Về chi phí đầu tư và vận hành khai thác trong 30 năm, chi phí cho đoạn tuyến Nam Định khoảng 1,66 tỷ USD, lợi nhuận ước đạt 2,06 tỷ USD.
Dựa theo kinh nghiệm thế giới, Chính phủ nhận thấy có nhiều trường hợp tuyến đường sắt tốc độ cao đi vòng để qua các trung tâm lớn, thu hút hành khách, thay vì đi thẳng như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc... do đó kiến nghị giữ nguyên hướng tuyến trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Bước tiếp theo, Bộ Giao thông vận tải sẽ chịu trách nhiệm tiếp tục rà soát hướng tuyến qua khu vực này bảo đảm kinh tế - kỹ thuật.
Trên cơ sở các giải trình, tiếp thu nêu trên, Chính phủ chỉnh lý dự án đường sắt tốc độ cao có tổng chiều dài tuyến khoảng 1.541km; điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TPHCM), đi qua địa phận 20 tỉnh, thành phố, gồm Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Năng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, TPHCM.