Sáng 21/11, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức Tọa đàm “Nâng cao năng lực quản trị an ninh phi truyền thống trong kỷ nguyên vươn mình của Việt Nam trước những thách thức toàn cầu”.
An ninh phi truyền thống (ANPTT) thực chất là sự nối dài của an ninh quốc gia, của an ninh truyền thống và cấu thành thêm tổng thể của an ninh quốc gia trong điều kiện hiện nay.
GS.TS. Nguyễn Xuân Yêm, Viện trưởng Viện An ninh phi truyền thống, Trường Quản trị và Kinh doanh, Đại học Quốc gia Hà Nội nêu ví dụ: Năm 2024 chứng kiến rất nhiều nguy cơ ANPTT mà gần đây nhất là thiên tai, bão lũ, vấn đề môi trường, an ninh nguồn nước xảy ra trong tháng 9 liên quan đến cơn bão YAGI đi qua các tỉnh, thành phố Quảng Ninh, Hải Phòng, Tuyên Quang, Yên Bái và nhiều địa phương khác.
Nước ta cũng chứng kiến rất nhiều cuộc tấn công mạng rất dữ dội nhằm vào các tập đoàn kinh tế lớn của chúng ta như PV Oil, Vinadirec, Tổng công ty VNPost của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam. Ngoài ra còn rất nhiều vấn đề an ninh khác.
Tất cả những vấn đề an ninh như vậy đòi hỏi Đảng và Nhà nước cũng như các cấp, các ngành phải đặc biệt quan tâm trong điều kiện đất nước ta chuẩn bị bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Theo GS.TS. Nguyễn Xuân Yêm, những nguy cơ đe dọa ANPTT trên thế giới xuất hiện ở Việt Nam rất nhiều. Nghiên cứu cho thấy, có khoảng 30 nguy cơ đe dọa ANPTT đã, đang và sẽ tiếp tục nổi lên thời kỳ hiện nay, trong đó có 5 nguy cơ phải lưu tâm.
Đó là, thứ nhất, vấn đề tội phạm xuyên quốc gia. Đây là vấn đề xuất hiện ở Việt Nam và nổi lên rất mạnh trong thời gian gần đây như tội phạm ma túy xuyên quốc gia, mua bán người xuyên quốc gia, tội phạm kinh tế xuyên quốc gia.
Thứ hai, an ninh kinh tế của Việt Nam. Nguy cơ chệch hướng phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa làm giảm tăng trưởng kinh tế, rơi vào bẫy thu nhập trung bình kể cả tại các địa phương, thành phố có mức tăng kinh tế lớn.
Vấn đề nợ công của Nhà nước, địa phương, tội phạm vi phạm về kinh tế, nguy cơ đe doạ an ninh tài chính, an ninh doanh nghiệp.
Thứ ba, an ninh môi trường, an ninh nguồn nước. Đây là vấn đề gắn liền với biến đổi khí hậu, thảm họa thiên nhiên mà Việt Nam vừa chứng kiến một ví dụ là cơn bão YAGI vừa qua.
Thứ tư, an ninh y tế, an ninh sức khỏe liên quan đến an toàn của các cơ sở y tế, an ninh dân số, già hóa dân số, mất cân bằng giới tính, an toàn thực phẩm…
Thứ năm, các nguy cơ đe dọa về an ninh mạng và an ninh mạng xã hội. Đây là một trong những loại tội phạm tăng trưởng nhanh nhất trong các loại tội phạm của Việt Nam.
GS.TS. Nguyễn Xuân Yêm cho biết, trong thời kỳ đại dịch Covid-19, Nhà nước đã tổng kết đại dịch làm thiệt hại tới 500.000 tỷ đồng.
Và trong cơn bão Yagi, tỉnh Yên Bái chỉ sau 1 tuần bão lũ, sạt lở... đã thiệt hại tới 4.600 tỷ đồng, dù thu nhập cả tỉnh 2023 chỉ đạt 4.100 tỷ đồng. Điều này làm giảm sự phát triển bền vững về kinh tế xã hội, ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh quốc phòng của đất nước.