Tin tứcTrong đó, đáng chú ý là đề xuất thành lập Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia và thí điểm giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu.
Theo báo cáo, trong khuôn khổ Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho người thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030,” cả nước hiện đã triển khai 657 dự án với tổng quy mô hơn 597.000 căn. Tuy nhiên, mới chỉ có 66.755 căn hoàn thành, tương đương 15,6% mục tiêu đến năm 2025, cho thấy tiến độ còn khá chậm so với kế hoạch.
Các vướng mắc chính bao gồm: thiếu nguồn lực tài chính dài hạn, khó khăn trong bố trí kinh phí giải phóng mặt bằng, thiếu hỗ trợ cho các dự án cho thuê, thuê mua, cũng như lãi suất vay ưu đãi còn hạn chế.
Để khắc phục những điểm nghẽn này, Bộ Xây dựng đề xuất thành lập Quỹ phát triển NƠXH quốc gia. Đây sẽ là quỹ tài chính ngoài ngân sách, do Chính phủ thành lập với các nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, nguồn thu từ quỹ đất 20%, từ bán và cho thuê nhà ở công và các nguồn hợp pháp khác.
Quỹ này sẽ chi cho các hoạt động như: giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng kỹ thuật và xã hội, cấp bù lãi suất tín dụng, hỗ trợ đầu tư NƠXH, cải tạo và vận hành nhà ở xã hội thuộc tài sản công. Mục tiêu là tạo nguồn lực tài chính ổn định, dài hạn để phát triển nhà ở xã hội bền vững.
Một đề xuất đột phá khác là thí điểm giao chủ đầu tư không qua đấu thầu đối với các dự án NƠXH. Bộ Xây dựng cho biết, quy định hiện hành yêu cầu đấu thầu nếu có từ 2 nhà đầu tư trở lên quan tâm, dù đây là lĩnh vực có tỷ lệ lợi nhuận bị khống chế, miễn tiền sử dụng đất và giá bán do Nhà nước phê duyệt.
Theo Bộ, quy trình đấu thầu kéo dài có thể khiến các dự án mất tới gần 300 ngày để hoàn tất các thủ tục đầu tư, trong khi hiệu quả kinh tế – xã hội không tăng tương ứng. Việc thí điểm bỏ khâu đấu thầu trong một số trường hợp có thể rút ngắn từ 200 đến 241 ngày, tức cắt giảm 70-100% thời gian theo quy định hiện hành.
Bộ Xây dựng cũng đề xuất bỏ bước lập, thẩm định nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, đồng thời lồng ghép các bước thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi vào các thủ tục cấp phép xây dựng hoặc thẩm định thiết kế kỹ thuật để rút ngắn thời gian đầu tư dự án.
Ngoài ra, để đáp ứng nhu cầu ở thực tế, Bộ đề xuất cho phép doanh nghiệp, hợp tác xã trong khu công nghiệp được thuê NƠXH để bố trí chỗ ở cho người lao động, giúp người dân an cư, ổn định làm việc lâu dài.
Nếu được Quốc hội thông qua, Nghị quyết thí điểm này sẽ mở đường cho các chính sách mạnh mẽ, linh hoạt và hiệu quả hơn, góp phần đẩy nhanh tiến độ hoàn thành mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030, đồng thời đáp ứng tốt hơn nhu cầu an cư của người dân thu nhập thấp trên cả nước.
