Giảm nghèo: Không còn ‘chính sách cho không’ mà chuyển sang ‘hỗ trợ có điều kiện’

VOH - Chiều 30/10, Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu Quốc hội nêu tại phiên thảo luận.

Về Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, khác với nhiệm kỳ trước, nhiệm kỳ này công việc đòi hỏi phải cao hơn, khó hơn vì không chỉ giảm nghèo về thu nhập mà đòi hỏi giảm nghèo đa chiều, cao hơn và toàn diện hơn.

Bộ trưởng đánh giá, thời gian qua, bên cạnh những quyết tâm, việc triển khai Chương trình gặp không ít khó khăn, thách thức, trong đó nguyên nhân khách quan tác động từ dịch bệnh Covid-19, tình hình thiên tai, lũ bão, sạt lở ảnh hưởng rất nhiều đến việc triển khai chương trình. Tuy nhiên, với sự nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị đặc biệt là các địa phương, sự vươn lên của các hộ nghèo, hộ cận nghèo đã đạt được kết quả rất đáng ghi nhận. 

Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung
Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung - Ảnh: Quốc hội

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, không ai sinh ra và lớn lên lại muốn mình nghèo và không ai không muốn thoát nghèo.

Hiện nay, không còn ‘chính sách cho không’ mà đã chuyển hoàn toàn sang ‘hỗ trợ có điều kiện’. Thời gian qua có hàng trăm hộ nghèo tự nguyện viết đơn xin thoát nghèo và chủ động nhường quyền lợi hỗ trợ cho người khác và mong muốn chủ động phấn đấu thoát nghèo, đây là điều cần được biểu dương. 

Đối với các hộ nghèo không có khả năng lao động, không có khả năng thoát nghèo, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đang phối hợp với Bộ Tài chính tham mưu cho Chính phủ đưa ra các tiêu chí để những người này có cuộc sống tốt hơn hoặc không thấp hơn hộ nghèo. 

Về hỗ trợ nhà ở, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, theo tinh thần Quyết định 90 và Nghị quyết 24 của Quốc hội, phấn đấu trong nhiệm kỳ này xóa được khoảng 100.000 căn hộ dột nát khó khăn của hộ nghèo ở 74 huyện nghèo.

Xem thêm: Các chương trình mục tiêu quốc gia đều giải ngân chậm

Qua thực tiễn triển khai Bộ trưởng cho biết, việc thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững đang triển khai tương đối tốt. Tuy nhiên, Chương trình phát triển kinh tế xã hội đồng bào dân tộc miền núi còn khó khăn hơn, nhưng cả ba chương trình này đang phải ban hành quá nhiều văn bản, dù không muốn nhưng vẫn phải ban hành vì thực hiện quy định của pháp luật.

Bộ trưởng phân tích cả ba chương trình này có 4 vấn đề. Thứ nhất, ban hành quá nhiều văn bản, trung bình một chương trình có từ 60-70 văn bản, "rừng văn bản" dù không muốn nhưng vẫn phải ban hành vì thực hiện quy định của pháp luật không thể không ban hành được.

Thứ hai, phân cấp, phân quyền chưa rõ, chưa đến nơi, đến chốn, "dưới thì chờ trên, trên thì bảo dưới cứ làm đi nhưng dưới sợ". Điều này dẫn đến thông tư của Bộ đã ban hành nhưng dưới lại đề nghị tiếp hướng dẫn của hướng dẫn.

Thứ ba, phân bổ dự án nhỏ lẻ, manh mún, dàn trải quá nhiều, riêng chương trình giảm nghèo trên 1.000 dự án nhỏ khác nhau. Trung ương giao vốn chi tiết đến từng dự án, cho nên việc triển khai chậm, khó khăn, khi phát hiện ra những điều không phù hợp cũng không được tự điều chỉnh nếu không báo cáo cấp có thẩm quyền.

Thứ tư, mục tiêu đặt cao nhưng vốn ít, trong khi đó lại yêu cầu địa phương đối ứng vốn dẫn đến khó khăn hơn.

Để triển khai nhanh, hiệu quả các chương trình này, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, Chính phủ đã đề xuất Quốc hội 7 cơ chế chính sách đặc thù. Tuy nhiên, trong nghị quyết giám sát Quốc hội sắp tới, nên cho phép thí điểm trao quyền "trọn gói" cho cấp huyện được chủ động quyết định điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn từ các chương trình và giữa các chương trình với nhau.

Bộ trưởng đề xuất Quốc hội cho phép mỗi tỉnh chọn một, hai huyện làm thí điểm. Huyện quyết định toàn vẹn, tỉnh chỉ làm nhiệm vụ điều phối, kiểm tra, giám sát, Trung ương kiểm tra mục tiêu, thanh tra, kiểm tra, tổng kết chương trình.

Bình luận