Tin tứcĐây là cảnh báo được đưa ra tại hội thảo “Kinh tế số và TFP: Nền tảng đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam” diễn ra ngày 10/7.
Ông Nguyễn Hồng Sơn – Phó Trưởng ban Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương – cho rằng để đạt mục tiêu trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045, Việt Nam buộc phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng dựa vào chất lượng, hiệu quả và năng suất. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị cũng đã xác định rõ các chỉ tiêu như TFP đóng góp trên 55% vào tăng trưởng, tỷ trọng xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao tối thiểu 50% và quy mô kinh tế số đạt ít nhất 30% GDP, hướng đến 50% vào năm 2045.
Ông Sơn cho biết, Ban đang gấp rút hoàn thiện Đề án thúc đẩy tăng trưởng hai con số, đồng thời tổng kết Nghị quyết 05 để tiếp tục đổi mới mô hình tăng trưởng. Trong đó, năng suất lao động và kinh tế số sẽ là hai trụ cột cốt lõi trong định hình mô hình mới.
GS Tan Swee Liang, Đại học Quản lý Singapore, khẳng định TFP (năng suất nhân tố tổng hợp) là động lực chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng dài hạn khi các yếu tố vốn và lao động đã được khai thác tối đa. TFP có thể được nâng cao thông qua kinh tế số – với các công nghệ như AI, Big Data, IoT giúp giảm chi phí, cải thiện năng lực quản trị và tạo ra giá trị gia tăng cao. Tuy nhiên, hiệu quả của chuyển đổi số phụ thuộc vào hạ tầng số, nhân lực số hóa, thể chế và khả năng thích nghi của doanh nghiệp.
Cảnh báo thêm về khoảng cách phát triển, ông Trần Minh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số (Bộ KH&CN) – dẫn số liệu từ ILO cho biết: năng suất lao động Việt Nam chỉ bằng 10% Singapore và 75% Trung Quốc. Ông cho rằng, để đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 8% năm 2025 và hướng đến tăng trưởng hai con số, chuyển đổi số trong doanh nghiệp, đặc biệt là DNNVV, HTX và hộ kinh doanh, là cấp bách.
Theo ông Tuấn, chuyển đổi số không chỉ là giải pháp ứng phó thách thức mà còn là cơ hội để tăng năng suất lao động 20-30%. Dự thảo Đề án chuyển đổi số doanh nghiệp do Bộ KH&CN chủ trì đã đề xuất 3 chương trình lớn, trong đó có chương trình hỗ trợ 50.000 doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, 5.000 doanh nghiệp công nghệ chuyên biệt và 500 doanh nghiệp công nghệ xuất sắc.
Một điểm đáng chú ý là kế hoạch chuyển đổi 1 triệu hộ kinh doanh thành doanh nghiệp theo Nghị quyết 68. Theo ông Tuấn, Bộ Tài chính sẽ chủ trì triển khai miễn phí ứng dụng số cơ bản, hỗ trợ đăng ký doanh nghiệp, chữ ký số, hóa đơn điện tử, thanh toán trực tuyến, cũng như tích hợp thủ tục hành chính vào nền tảng một cửa. Mục tiêu là tạo môi trường pháp lý và hạ tầng thuận lợi để thúc đẩy quá trình số hóa toàn diện.
