Vùng đất Trà Vinh được hình thành từ năm 1732 với nhiều tên gọi khác nhau và ngày 1/1/1900 chính thức mang tên tỉnh Trà Vinh cho đến tháng 5/1951, sau đó Trà Vinh được sáp nhập, hợp nhất các tỉnh, chia tách địa giới hành chính, đổi tên gọi lần lượt như Vĩnh Trà, Vĩnh Bình, Cửu Long. Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa VIII đã ban hành Nghị quyết tách tỉnh Cửu Long thành 2 tỉnh Vĩnh Long và Trà Vinh.
Trải qua các thời kỳ lịch sử, vùng đất Trà Vinh đã chứng kiến biết bao những kỳ tích khai hoang lập địa của tổ tiên chúng ta. Các thế hệ người Kinh, người Khmer, người Hoa và các dân tộc khác đã chung lưng đấu cật, cùng nhau làm nên hào khí Trà Vinh, từ phong trào Cần Vương cho đến hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: TTXVN
Thủ tướng nêu rõ, trong 28 năm kể từ khi tái lập tỉnh, nhất là những năm qua, bằng sự nỗ lực phấn đấu không ngừng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Trà Vinh, kinh tế - xã hội luôn đạt được sự phát triển nhanh, tăng trưởng kinh tế bình quân trên 11%/năm và trong 4 năm trở lại đây, Trà Vinh là một trong những tỉnh có mức tăng trưởng cao của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Riêng năm 2019, mức tăng trưởng lên đến 14,85%, cao thuộc nhóm đầu cả nước.
Mặc dù Trà Vinh chưa phải là tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm Đồng bằng sông Cửu Long nhưng tăng trưởng cao của Trà Vinh đã tạo động lực cho cả vùng và qua đó truyền cảm hứng phát triển mạnh mẽ cho các địa phương khác. Nếu tiếp tục duy trì nhịp độ tăng trưởng này trong nhiều năm tới, Trà Vinh hoàn toàn sẽ trở thành một trong những trụ cột phát triển của cả vùng đồng bằng sông Cửu Long, Thủ tướng nhìn nhận.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, tỉnh Trà Vinh vẫn còn những khó khăn, hạn chế. Kinh tế tăng trưởng nhanh nhưng các động lực tăng trưởng vẫn chưa vững chắc. Sức lan tỏa công nghiệp chưa cao. Tái cơ cấu nông nghiệp đạt nhiều kết quả nhưng thiếu tính liên kết nên việc tiêu thụ sản phẩm còn gặp khó khăn. Phần lớn doanh nghiệp trong tỉnh là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn còn hạn chế, mới khoảng 5%, chưa tương xứng với tiềm năng thế mạnh.
Thủ tướng cho rằng, tầm nhìn phát triển nhanh và bền vững của Trà Vinh phải được xây dựng trên cơ sở phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương, vừa có sự kết tinh, cộng hưởng từ cội nguồn văn hóa, lịch sử, từ tâm hồn, cốt cách của người dân với ý chí, khát vọng vươn lên và sự đoàn kết, đồng lòng của cấp ủy chính quyền và nhân dân.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho tỉnh Trà Vinh. Ảnh: TTXVN
Nhân dịp này, Thủ tướng đề nghị Trà Vinh tập trung khai thác có hiệu quả lợi thế tỉnh đồng bằng giáp biển; thúc đẩy nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, trong đó nuôi thủy sản là mũi nhọn, khuyến khích thu hút các nguồn lực đầu tư cho nông nghiệp nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới.
Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, thúc đẩy mạnh mẽ việc thực hiện các Nghị quyết 01, 02 của Chính phủ; tiếp tục cụ thể hóa các nghị quyết của Đảng, của Quốc hội làm kim chỉ nam cho hành động thực tiễn.
Tiếp tục tăng cường quản lý, nâng cao và sử dụng hiệu quả tài nguyên ngày càng khan hiếm. Chú trọng bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu, nước biển dâng, dịch bệnh. Chủ động tích cực hội nhập, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực nhằm từng bước phát triển, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng trọng điểm, có tính liên kết vùng để khơi thông tốt hơn nữa khả năng kết nối đa lĩnh vực với các tỉnh trong khu vực.
Chú trọng đến vấn đề giáo dục. Đây là chìa khóa vàng của phát triển bền vững. Giáo dục tốt không chỉ giúp tạo ra những công dân tốt mà còn những người lao động giỏi, có khả năng làm chủ kinh tế bản thân và gia đình, sau đó là đóng góp cho xã hội. Hệ thống giáo dục của Trà Vinh cần hướng đến 3 trọng tâm: thứ nhất là giáo dục cơ bản, đảm bảo tất cả mọi người, đặc biệt là trẻ em cần phải được giáo dục, không được phép để trẻ em nào không được đến trường vì không có điều kiện tài chính; thứ hai là giáo dục nghề, bảo đảm mọi người có cơ hội tiếp cận việc làm cơ bản; thứ ba là giáo dục trình độ cao, là cơ sở chuyển đổi lên nấc thang cao hơn về năng suất và thu nhập của nền kinh tế.
Cách mạng công nghiệp 4.0 là một thực tế hiện hữu và xu hướng tất yếu chứ không phải là ngôn từ. Trà Vinh cần suy nghĩ cách tận dụng những thành tựu của cuộc cách mạng 4.0 đang mang lại để thúc đẩy ứng dụng vào mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội, môi trường, giải quyết các thách thức đang tồn tại.
Thực hiện tốt các chính sách tái phân phối, an sinh xã hội, bảo đảm không để ai bị bỏ lại phía sau của sự phát triển. Chủ động phòng ngừa đấu tranh với các tệ nạn xã hội, các loại tội phạm, đặc biệt là tín dụng đen, tội phạm mạng. Chủ động nắm chắc dư luận xã hội, làm tốt công tác dân vận, kịp thời giải quyết những bức xúc của người dân ngay từ cơ sở, không để có điểm nóng xảy ra trên địa bàn.
Tiếp tục làm tốt công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Nêu cao tinh thần dám nghĩ, dám làm, tiếp tục phát huy tính năng động, sáng tạo của địa phương như đã chứng minh là nhân tố quyết định sự thành công thời gian qua.
“Từ bài học của Trà Vinh cũng như nhiều địa phương khác cho thấy trong bối cảnh các nút thắt về thể chế kinh tế như nhau nhưng có địa phương bị bỏ lại và cũng có địa phương vượt lên là nhờ tận dụng được các yếu tố thiên thời, địa lợi và nhân hòa, trong đó nhân hòa là yếu tố quyết định nhất cho sự thành công của các địa phương”, Thủ tướng nói.
“Chúng ta mãi mãi nhớ ơn tổ tiên, các thế hệ của cha ông chúng ta, những người tiên phong mở cõi đến vùng đất mới hoang vu, đầy nguy hiểm này, những người đã ngã xuống để giữ từng tấc đất cho con cháu, những người đã hy sinh xương máu cho nền độc lập tự do của Tổ quốc. Để xứng đáng với vinh dự đó, chúng ta phải có trách nhiệm xây dựng, tô đắp để Trà Vinh thêm đẹp hơn, phát triển hòa cùng với khát vọng về một Việt Nam phát triển hùng cường vào năm 2045. Trà Vinh cùng với cả nước góp sức để sớm hiện thực hóa tầm nhìn đó”.
Tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng đã trao Huân chương Lao động Hạng Nhất cho tỉnh Trà Vinh.
