Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi: Giảm gánh nặng, tăng thu nhập thực cho người lao động

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua với nhiều thay đổi lớn về mức giảm trừ gia cảnh và biểu thuế lũy tiến.

Các điều chỉnh này dự kiến có hiệu lực từ tháng 7/2026, tác động trực tiếp đến thu nhập của hàng triệu người làm công ăn lương, trong bối cảnh chi phí sinh hoạt liên tục tăng.

Điểm đáng chú ý là mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế tăng lên 15,5 triệu đồng/tháng, người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng. Sau khi trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc, phụ cấp, trợ cấp hợp pháp, phần còn lại mới được tính thuế.

thue_voh
Ảnh minh họa

Với mức điều chỉnh này, người lao động không có người phụ thuộc chỉ bắt đầu phát sinh thuế khi thu nhập vượt khoảng 17,285 triệu đồng/tháng. Trường hợp có một người phụ thuộc, ngưỡng chịu thuế tăng lên khoảng 24,22 triệu đồng/tháng; có hai người phụ thuộc là khoảng 31,155 triệu đồng/tháng.

Thực tế tính toán cho thấy, một người có thu nhập 17 triệu đồng/tháng phải đóng khoảng 1,785 triệu đồng tiền bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp. Phần thu nhập còn lại thấp hơn tổng mức giảm trừ, nên chưa phát sinh thu nhập tính thuế.

Nhiều người làm công ăn lương đánh giá thay đổi này giúp “dễ thở” hơn trong chi tiêu hằng tháng. Anh Lê Minh Quân, ngụ quận Ba Đình, Hà Nội, có hai con nhỏ, cho biết trước đây với thu nhập 30 triệu đồng/tháng, mỗi tháng anh phải nộp khoảng 500.000 đồng tiền thuế. Khi áp dụng mức giảm trừ mới, anh không còn nghĩa vụ thuế, số tiền tiết kiệm được dùng cho sinh hoạt gia đình.

Chị Lã Thu Thủy, ngụ quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, cũng chia sẻ trước đây dù thu nhập không cao, chị vẫn phải đóng thuế sau khi giảm trừ, khiến chi tiêu luôn phải cân nhắc. Việc không còn phải nộp thuế giúp gia đình chị có thêm khoản dự phòng mỗi tháng.

Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, nâng mức giảm trừ gia cảnh thể hiện tính nhân văn của chính sách thuế, giúp tăng thu nhập khả dụng, từ đó kích thích tiêu dùng và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Thu ngân sách có thể giảm trong ngắn hạn, song về dài hạn sẽ tạo nguồn thu bền vững hơn.

Luật sửa đổi cũng thay đổi mạnh biểu thuế lũy tiến, rút từ 7 bậc xuống còn 5 bậc. Thuế suất ở nhiều bậc được điều chỉnh giảm, như bậc 2 từ 15% xuống 10%, bậc 3 từ 25% xuống 20%.

Theo giới chuyên môn, biểu thuế mới khắc phục tình trạng chỉ tăng thêm một phần thu nhập nhỏ đã phải chịu mức thuế cao hơn nhiều. Chị Võ Nguyệt Minh, một kế toán viên tại Hà Nội, cho rằng khoảng cách giữa các bậc thuế được nới rộng giúp người lao động yên tâm phấn đấu tăng thu nhập mà không lo gánh nặng thuế tăng đột ngột.

Ông Lê Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Kế toán Thuế Keytas, nhận định việc giảm số bậc và điều chỉnh thuế suất mang lại lợi ích rõ rệt cho nhóm thu nhập trung bình, lực lượng chiếm tỷ trọng lớn và năng động nhất trên thị trường lao động.

Một điểm mới khác là Quốc hội trao quyền cho Chính phủ điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh linh hoạt hơn, thay vì chờ CPI biến động 20% như quy định cũ. Nhiều chuyên gia cho rằng CPI phản ánh quá nhiều nhóm hàng hóa, chưa sát chi phí sinh hoạt thực tế của người lao động.

Bà Vũ Thu Hà, Phó Tổng giám đốc dịch vụ tư vấn thuế Deloitte Việt Nam, cho rằng cần sớm ban hành tiêu chí và tần suất điều chỉnh cụ thể, dựa trên lạm phát, tăng lương hoặc chu kỳ nhất định, để chính sách minh bạch và người nộp thuế chủ động tính toán tài chính.

Với những thay đổi nêu trên, Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi được kỳ vọng giảm áp lực cho người lao động, cải thiện chất lượng sống và tạo thêm động lực cho tiêu dùng, sản xuất trong giai đoạn tới.

Bình luận