Tại Hội nghị đối thoại doanh nghiệp và chính quyền thành phố, giải đáp các vướng mắc cho doanh nghiệp liên quan đến lĩnh vực hải quan vừa qua, ông Vương Tuấn Nam, Trưởng Phòng Giám sát quản lý về hải quan, Cục Hải quan TPHCM cho biết, để tránh tình trạng đại lý hải quan không thực hiện đúng chức năng, quyền hạn được cho phép, năm 2025, Cục Hải quan thành phố sẽ tăng cường kiểm tra giám sát, ngoài giám sát thông qua giấy tờ, hồ sơ thì sẽ giám sát trực tiếp tại cơ sở...để nâng cao chất lượng đại lý Hải quan.
Việc hình thành một đơn vị trung gian, thay mặt chủ hàng đứng ra làm thủ tục hải quan là cần thiết. Tuy nhiên, so với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, hoạt động đại lý hải quan chưa thực sự hiệu quả, đáp ứng nhu cầu đặt ra. Theo đó, tỷ lệ tờ khai đại lý được ủy quyền nộp thuế thay hoàn toàn cho chủ hàng chiếm tỷ lệ rất thấp, mức độ tin cậy của đại lý chưa được đánh giá ở mức cao. Nhiều đại lý làm thủ tục hải quan có trình độ quản lý còn hạn chế và tính thích ứng khi xử lý công việc vẫn còn hạn chế, có khi còn chưa đúng, như khai báo sai về mã số, thuế suất, khai sai về trị giá hải quan... dẫn đến bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy thu thuế hoặc phải thực hiện chính sách quản lý đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Đây là chính là hạn chế cơ bản của các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi tham gia làm đại lý hải quan. Nguyên nhân chủ yếu là do, các đại lý làm thủ tục hải quan chưa nhận thức đầy đủ và đúng đắn về vai trò của mình, trình độ nghiệp vụ của nhân viên đại lý hải quan chưa thực sự đồng đều, nhiều nhân viên có thẻ đại lý nhưng chưa có thực tế, kinh nghiệm, chưa nắm rõ ràng các chính sách, quy trình thủ tục hải quan liên quan.
Hiện nay, Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh hiện đang quản lý hơn 400 đại lý hải quan. Thời gian qua, để tăng cường và hỗ trợ cho đại lý, Cục Hải quan thành phố đã triển khai hai nhiệm vụ trọng tâm. Thứ nhất là, kiến nghị với Tổng Cục hải quan sửa đổi các quy định của đại lý, để thúc đẩy sự phát triển của Đại lý hải quan. Về góc độ quản lý thì, Cục Hải quan TPHCM đã số hóa toàn bộ thông tin các đại lý. Hằng quý, các Đại lý Hải quan ngoài việc báo cáo tình hình hoạt động cũng như đề xuất kiến nghị bằng văn bản cho Cục Hải quan thành phố thì còn phải báo cáo thông tin bằng file excel, góp phần thực hiện quy trình số hóa đối với ngành hải quan.
Cùng với đó, các cán bộ chuyên trách quản lý Đại lý hải quan cũng có trách nhiệm đôn đốc, nhắc nhở về yêu cầu này, nhất là các đại lý hải quan mới, nếu 2 tháng chưa gửi báo cáo thì phải gửi mail, điện thoại nhắc nhở, tránh để tình trạng vi phạm quy định, 3 quý không báo cáo sẽ thu hồi giấy chứng nhận Đại lý hải quan. Thời gian tới, Cục Hải quan thành phố sẽ thực hiện việc kết nối thông tin, cho phép Đại lý thuế được kê khai, báo báo trực tiếp trên hệ thống. Điều này sẽ rút ngắn thời gian khai báo, thực hiện các thủ tục hành chính cũng như phát huy hiệu quả hải quan số.
Theo ông Vương Tuấn Nam, Trưởng Phòng Giám sát quản lý về hải quan, Cục Hải quan TPHCM, để tránh tình trạng đại lý hải quan không thực hiện đúng chức năng, quyền hạn được cho phép, năm 2025, Cục Hải quan thành phố sẽ tăng cường kiểm tra giám sát, ngoài giám sát thông qua giấy tờ, hồ sơ thì sẽ giám sát trực tiếp tại cơ sở.
Cục Hải quan Thành phố cũng đề nghị các đại lý phối hợp thực hiện để thực hiện mục tiêu: Đại lý hải quan là cánh tay nối dài, đắc lực cho hải quan trong việc: Tuyên truyền chính sách, pháp luật; Cung cấp thông tin cho khách hàng các quy định về thủ tục hải quan; Phối hợp với Hải quan giảm thiểu các rủi ro cho doanh nghiệp trong quá trình khai báo, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật hải quan của các đại lý hải quan thông qua tăng cường mối quan hệ hợp tác Hải quan - Doanh nghiệp… Góp phần nâng cao vai trò và chất lượng dịch vụ đại lý hải quan trong hoạt động xuất nhập khẩu.
Theo Tổng Cục Hải quan, chiến lược Phát triển Hải quan đến năm 2030 đã đặt ra mục tiêu tiếp tục xây dựng và phát triển đại lý làm thủ tục hải quan chuyên nghiệp, đồng bộ, hiện đại, toàn diện và đa dạng hơn; hướng tới thực hiện áp dụng công nhận chế độ ưu tiên cho đại lý làm thủ tục hải quan; từng bước thực hiện tự động hóa quản lý hoạt động khai hải quan của các đại lý làm thủ tục hải quan, nhân viên được cấp thẻ thông qua việc kiểm soát việc làm thủ tục hải quan.