Chờ...

Loài cá quý hiếm tưởng chừng đã tuyệt chủng bất ngờ xuất hiện trở lại

VOH - Một loài cá khổng lồ tưởng chừng đã biến mất từ lâu bất ngờ được phát hiện sống sót ngoài khơi Madagascar, làm dấy lên sự chú ý của giới khoa học và cộng đồng yêu thiên nhiên.

Loài cá này có tên gọi Coelacanth, thường được biết đến như một “hóa thạch sống” bởi niên đại lên tới 420 triệu năm, có trước cả loài khủng long.

Coelacanth từng được cho là đã tuyệt chủng, cho đến khi một nhóm thợ săn cá mập Nam Phi tình cờ phát hiện nó vào năm 2021. Họ đã vô tình bắt được loài cá này khi đang dùng loại lưới mới, được thiết kế để bắt cá mập nhưng có thể đặt ở vùng nước sâu, nơi Coelacanth sinh sống. Việc này đã khiến loài cá tiền sử này đối mặt với nguy cơ bị săn bắt và đe dọa tới sự tồn tại của chúng.

ca ho thach_voh
Trước đây, quần thể "cá hóa thạch sống" mà giới khoa học tin rằng đã tuyệt chủng lại được một nhóm thợ săn cá mập Nam Phi vô tình phát hiện ở ngoài khơi Madagascar. Ảnh: Getty Images.

Trước đây, Coelacanth từng được tin là đã tuyệt chủng cho đến khi một mẫu vật sống được phát hiện vào năm 1938 ở ngoài khơi bờ biển Nam Phi. Tin tức này khi đó đã khiến giới khoa học sửng sốt, bởi trước đó con người chỉ biết đến loài cá này qua các hóa thạch có niên đại 65 triệu năm.

Coelacanth có cấu trúc cơ thể vô cùng đặc biệt, là loài cá duy nhất trên thế giới có khớp nối trong hộp sọ. Điều này giúp nó có thể há rộng miệng và nuốt những con mồi lớn một cách dễ dàng. Ngoài ra, mắt của Coelacanth còn có "tapetum lucidum" - một lớp tế bào phản quang giúp nó nhìn rõ ngay cả trong điều kiện tối dưới đáy đại dương.

Theo Andrew Cooke, nhà nghiên cứu hàng đầu về loài này, số lượng cá thể Coelacanth ở Madagascar hiện nay có thể lớn hơn những gì chúng ta nghĩ. Tuy nhiên, do quốc gia này chưa có cơ chế theo dõi và bảo vệ chặt chẽ, Coelacanth có thể trở thành "món hàng" giá trị trong mắt các tay săn bắt.

Dù vậy, một số chuyên gia như Paubert Tsimanaoraty Mahatante, nhà nghiên cứu biển của chính phủ Madagascar, cho rằng loài cá này có ngoại hình kỳ dị, khiến ít người muốn mua hoặc ăn thịt chúng. Điều này có thể giúp loài cá này tránh được việc trở thành mục tiêu săn bắt thương mại.

Trong những năm gần đây, hành tung của Coelacanth vẫn còn là một ẩn số đối với các nhà khoa học. Những con cá này sống yên bình dưới đáy đại dương, ít khi nổi lên bề mặt. Điều này làm cho việc nghiên cứu và bảo tồn chúng trở nên khó khăn hơn.

Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đã xếp loài Coelacanth vào danh sách cực kỳ nguy cấp, vì số lượng cá thể còn lại trong tự nhiên rất thấp. Việc phát hiện ra loài cá này còn sống không chỉ là một minh chứng cho sức sống mãnh liệt của một loài cổ xưa, mà còn là một lời cảnh báo về tầm quan trọng của việc bảo tồn sinh vật biển trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tác động của con người lên môi trường sống tự nhiên.