Một nhà khí hậu có ảnh hưởng cho biết 15 kỷ lục nhiệt độ quốc gia đã bị phá vỡ kể từ đầu năm nay, chỉ hai ngày sau khi Vương quốc Anh tuyên bố đây là ngày nóng nhất trong năm cho đến nay.
Nhà khí hậu học Maximiliano Herrera nói với tờ The Guardian rằng 130 kỷ lục nhiệt độ quốc gia hàng tháng khác cũng đã bị phá vỡ cùng với hàng chục nghìn kỷ lục nhiệt độ cao cục bộ được báo cáo tại các trạm giám sát trải dài từ Bắc Cực đến Nam Thái Bình Dương .
Tiến sĩ Michael Byrne, một độc giả về khoa khí hậu tại Đại học St Andrews, nói với tờ The Independent: “Điều này hoàn toàn không giống bất cứ điều gì tôi từng thấy trước đây, chúng ta đang ở trong một vùng đất chưa được khám phá. Điều này khiến tôi lo lắng và tôi không nghĩ rằng thế giới đã chuẩn bị cho nhiệt độ ở mức này”.
Một phần nhiệt độ cực đoan của năm ngoái có thể là do hiện tượng El Niño tự nhiên, mô hình khí hậu lặp lại khi bề mặt Thái Bình Dương nhiệt đới ấm lên. Nhưng với tác động của hiện tượng này đang giảm dần và các kỷ lục vẫn đang bị phá vỡ, thì "thực sự chỉ ra rằng con người đang tác động đến điều này", Tiến sĩ Byrne cho biết.
Từ tháng 2/2024 đến tháng 7/2024 là những tháng phá kỷ lục nhất đối với mọi số liệu thống kê. Mỗi ngày, các khu vực địa phương đều trải qua những điều cực đoan mới, với hàng nghìn trạm giám sát ghi lại mức cao hoặc thấp mới hàng tháng.
Tiến sĩ Byrne lo ngại rằng các quốc gia chứng kiến kỷ lục thường là những quốc gia kém trang bị nhất để đối phó với nó. Ông chỉ ra các quốc gia kém phát triển hơn không có điều hòa không khí hoặc bóng râm sẽ cảm nhận rõ tác động này.
Phạm vi địa lý của các kỷ lục rất rộng, từ Mexico đến lãnh thổ Úc của Quần đảo Cocos. Nhưng sức nóng dữ dội nhất tập trung ở vùng nhiệt đới, với các kỷ lục mới được thiết lập mỗi ngày trong 15 tháng liên tiếp, ông Herrera cho biết.
Vào ngày 7/6, Ai Cập ghi nhận nhiệt độ cao nhất toàn quốc là 50,90 C tại Aswan. Hai ngày trước đó, Chad đã đạt mức kỷ lục quốc gia là 480 C tại Faya. Vào ngày 1/5, Ghana đạt mức cao mới là 44,60 C tại Navrong, trong khi Lào bước vào vùng nhiệt mới với 43,70 C tại Tha Ngon.
Ông Herrera là chuyên gia về khí hậu người Costa Rica, người đã theo dõi các hồ sơ về khí hậu trong 35 năm và giải quyết một lỗ hổng quan trọng trong việc theo dõi nhiệt độ toàn cầu bằng các cập nhật liên tục trên X.
Trong một bản cập nhật mới nhất ngày 14/8, ông cho biết: “Hàn Quốc cũng đang trải qua đợt nắng nóng tồi tệ nhất trong lịch sử. Nhiều tuần liên tục chịu đựng cái nóng ẩm ướt 24/7 mà không thấy hồi kết. Trong khi ở miền Nam, hầu hết mọi người đều có thể sử dụng máy lạnh, thì ở miền Bắc, hầu hết mọi người đều không có. Điểm sương ở Bình Nhưỡng đã đạt ngưỡng chết người là 300 C! Đây là điều hoàn toàn chưa từng có.”
Kể từ năm 2007, Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) đã lưu trữ các hồ sơ quốc tế, tổ chức các nhóm chuyên gia để xác minh tỉ mỉ từng hồ sơ, một quá trình có thể khá tốn thời gian. Các hồ sơ quốc gia và tiểu quốc gia thường xuyên được cập nhật bởi nhiều tổ chức khác nhau. Ông Herrera lấy tất cả các hồ sơ này, xác minh chúng với các nguồn địa phương và sau đó đăng các bản cập nhật lên tài khoản X của mình có tên là 'Nhiệt độ cực đoan trên toàn thế giới'.
Tác động của biến đổi khí hậu không chỉ được cảm nhận thông qua nhiệt độ. Các quốc gia Bắc Phi đang trải qua nhiều tháng liên tục chịu nhiệt độ kỷ lục, nhưng xa hơn về phía nam lục địa, những trận mưa như trút nước đang gây ra lũ lụt trên diện rộng. Ở Sudan, những trận mưa như trút nước này đang đe dọa làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo đang gia tăng do hậu quả của chiến tranh.
Tiến sĩ Byrne nói thêm: “Vì không khí ấm hơn nên nó giữ nhiều nước hơn. Vì vậy, khi trời mưa, nó đổ xuống như trút nước. Chúng tôi đã trải qua điều này nhiều hơn ở Anh vào mùa hè này và nó thực sự đáng lo ngại.
“Nhưng chúng tôi chưa trải qua điều tồi tệ nhất, không giống như ở Thụy Sĩ, nơi đã xảy ra lũ lụt tàn khốc. Bây giờ chúng tôi có thể mong đợi những ngày hè nóng hơn tiếp theo là lượng mưa lớn hơn thường xuyên hơn.”
Hôm qua, Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận nhiệt độ trung bình của tháng 7 là 26,60 C, cao hơn 1,60 C so với mức bình thường - khiến đây trở thành tháng nóng nhất trong lịch sử. Ngay cả một phần mười độ so với kỷ lục trước đó cũng là mức tăng có ý nghĩa nhưng nhiều kỷ lục đang vượt xa mức này.
Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres đã nói về đợt nắng nóng toàn cầu dữ dội năm ngoái: “Tiếng còi báo động đang vang lên ở tất cả các chỉ số chính… Một số kỷ lục không chỉ đứng đầu bảng xếp hạng, mà còn phá vỡ bảng xếp hạng. Và những thay đổi đang diễn ra nhanh hơn.”